трэ́сці несов.

1. в разн. знач. трясти́; (от холода — ещё) зноби́ть; (в лихорадке — ещё) бить, трепа́ть;

т. я́блыню — трясти́ я́блоню;

нас ~сла на калёсах — безл. нас трясло́ на теле́ге;

т. галаво́й — трясти́ голово́й;

машы́на трасе́ — маши́на трясёт;

яго́ ад хо́ладу ~сла — безл. его́ от хо́лода трясло́ (зноби́ло);

яго́ трасе́ ад стра́ху — безл. его́ трясёт от стра́ха;

2. (каго, што) разг. производи́ть о́быск (у кого, в чём);

палі́цыя ~сла вёску — поли́ция производи́ла о́быски в дере́вне;

◊ ла́тамі т. — ходи́ть в лохмо́тьях;

т. кішэ́нь — трясти́ карма́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГІСТАРЫ́ЧНЫ ПРАЦЭ́С,

рэальны рух і змяненне пэўнага аб’екта ў часе і прасторы, што ахопліваюць усе стадыі яго развіцця: узнікненне, станаўленне, сцвярджэнне, распад і гібель. Як працэс развіцця чалавечага грамадства гістарычны працэс характарызуецца ўласцівай яму ўнутр. неабходнасцю, г.зн. наяўнасцю пэўнай заканамернасці этапаў, фаз, перыядаў і г.д., а таксама аб’ектыўнай накіраванасцю, пад якой разумеецца асн. тэндэнцыя змяненняў у грамадстве на ўсім працягу яго існавання. Такая накіраванасць адкрывае магчымасць падвядзення на кожнай ступені гістарычнага працэсу некаторых вынікаў яго ўздзеяння на ўмовы жыцця людзей у матэрыяльным, духоўным, паліт. і інш. аспектах. Існуюць розныя падыходы да разумення крыніцы гістарычнага працэсу. Прадстаўнікі ідэалізму звязваюць яго з асобай творцы або ўяўляюць гісторыю як самаразвіццё духу. Пашыраны канцэпцыі, паводле якіх гістарычны працэс азначае аб’ектыўны рух і змену розных формаў грамадскага жыцця пад уплывам прычын, якія знаходзяцца не за яго межамі, а ў ім самім. Напр., дыялектычны матэрыялізм бачыць крыніцу гістарычнага працэсу ў супярэчнасцях спосабу вытв-сці матэрыяльных даброт, якія вырашаюцца праз барацьбу грамадскіх класаў з антаганістычнымі (непрымірымымі) інтарэсамі; аднак ход гісторыі не спыняецца ні са змяненнем сац.-класавай структуры грамадства, ні з дасягненнем ім розных мэт (рэалізацыяй ідэалаў сац. справядлівасці, сац. роўнасці, стварэннем іншых умоў для гарманічнага развіцця асобы). Існуюць і такія інтэрпрэтацыі гістарычнага поацэсу, у якіх ён уяўляецца як вынік складанага ўзаемадзеяння шматлікіх па сваёй прыродзе фактараў, найперш сучаснай навукі, тэхналогіі, інфарм. сістэм і г.д.

Літ.:

Кареев Н.И. Основные вопросы философии истории. Ч. 2. 3 изд. СПб., 1897;

Ракитов А.И. Историческое познание: Систем.-гносеол. подход. М., 1982;

Ясперс К. Смысл и назначение истории: Пер. с нем. 2 изд. М., 1994;

Barraclough G. Main trends in history. New York, 1979.

В.І.Боўш.

т. 5, с. 271

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дабіра́цца, дабра́цца (mit Mühe) gelángen vi (s);

дабіра́цца да до́му sein Haus erréichen, bis zu séinem Háus(e) gelángen;

◊ да яго́ не дабярэ́шся разм bis zu ihm kommt man nicht durch;

я да цябе́ дабяру́ся! разм ich kríege dich schon noch!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

падабе́нства н

1. Ähnlichkeit f -, -en, Gléichheit f -, -en;

падабе́нства хара́ктараў Gléichheit der Charaktére [kɑ-];

у яго падабе́нства да ба́цькі er séinem Váter wie aus dem Gesícht geschnítten;

паво́дле во́бразу і падабе́нства nach dem Bílde;

2. матэм Ähnlichkeit f -, Analogíe f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

прайма́ць

1. (пра холад і г. д.) durchdríngen* vt, durch Mark und Bein géhen*;

2. разм éinen stárken Éindruck máchen (каго-н auf A); erfássen vt, pácken vt;

яго́ нічым не про́ймеш er hat ein díckes Fell, er ist díckfellig

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

цёплы

1. warm; mild (толькі пра надвор’е);

2. (сардэчны) warm, hérzlich, fréundschaftlich;

цёплыя пажада́нні die hérzlichsten [bésten] Wünsche;

цёплае ме́сца ein wármes Plätzchen, éine éinträgliche Stélle;

◊ у яго́ цёплае ме́сца der sitzt warm, der ist gut dran; der hat éinen gúten Pósten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

закі́нуць

1. wérfen* vt;

лёс закі́нуў яго́ далёка das Schícksal hat ihn weit verschlágen;

2. (пакласці не на месца) verlégen vt;

3. (занядбаць) vernáchlässigen vt;

закі́ну вучо́бу das Stúdium vernáchlässigen;

4. (даставіць куды-н) (hín)scháffen vt; éinschleusen vt (заслаць)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

радня́ ж

1. зборн Verwándtschaft f -; Verwándten pl;

далёкая радня́ die entférnten Verwándten;

у яго́ вялі́кая радня́ er hat víele Verwandte;

2. разм (сваяк) der [die] (náhe) Verwándte (sub);

ён мне радня́ er ist ein Verwándter von mir, er ist mein Verwándter

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

як​II прысл (якім чынам) wie, was;

як вы сказа́лі? wie bítte?;

як прайсці́ …? wie komme ich …?; wie kómmen wir …?; (пры выклічніках):

як прыго́жа! wie schön!;

як мне яго́ шкада́! wie leid er mir tut! (высок); er tut mir so leid

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

отрази́ться

1. (об изображении) адлюстрава́цца, адбі́цца;

в воде́ отрази́лся лу́нный свет у вадзе́ адлюстрава́лася (адбі́лася) ме́сячнае святло́;

2. перен. (сказаться) адбі́цца;

пребыва́ние на ю́ге хорошо́ отрази́лось на его́ здоро́вье прабыва́нне (знахо́джанне) на по́ўдні до́бра адбі́лася на яго́ здаро́ўі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)