расцерабі́ць, ‑цераблю, ‑цярэбіш, ‑цярэбіць; зак., што.
Расчысціць, вызваліць ад дрэў, кустоў. Іван Леўчык — старшыня калгаса — даўмеўся: каб тое балота не здратавала жывёла, расцерабіць яго, узараць дзірван і засеяць цімафееўкай. Сабаленка. [Танкісты] расцерабілі, падрыхтавалі палянку для танкавага парка. Мележ. // Выкарчаваць, выдаліць з якога‑н. месца. Тыя, каму на сядзібах трапілі палянкі з рэдкім лесам, лічылі сябе шчасліўчыкамі. Яны хутчэй расцярэбяць яго і хутчэй зрубяць зямлянкі-хаткі. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыстапаро́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які належыць да якой‑н. адной пароды, мае ўласцівыя ёй прыкметы (пра свойскую жывёлу). Чыстапародная жывёла, сытыя цяляты на адпоі, такія аднолькавыя і чысценькія, што нават далёкаму ад сантыментаў мужчыну хочацца цалаваць іх у зорачкі на лбе. Караткевіч. // Які складаецца з такой жывёлы. Чыстапародны статак.
2. Звязаны з якой‑н. адной пародай; які праводзіцца без змешвання з іншымі пародамі. Чыстапароднае развядзенне сельскагаспадарчай жывёлы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гавя́джы дыял. ’жывёльны, для жывёлы’ (БРС), гавя́жы (Сцяшк.). Рус. говя́жий, чэш. hovězí, славац. hovādzi, в.-луж. howjazy, н.-луж. gowjezy, ст.-слав. говѧждь, балг. гове́жди, серб.-харв. го̀веђи, славен. govéji. Прасл. *govędjь ’гавяжы’, прыметнік на ‑i̯o ад *govędo ’жывёла’ (гл.). Прынамсі, праславянскім з’яўляецца словаўтваральны тып. Параўн. Бернекер, 338; Траўтман, 94.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
байба́к
(тат. bajbak)
1) стэпавая жывёла атрада грызуноў, якая восень і зіму праводзіць у спячцы; стэпавы сурок;
2) перан. абібок, гультай.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
жыра́фа
(фр. girafe, ад ар. zurafa)
плямістая жвачная жывёла атрада парнакапытных з доўгай шыяй і доўгімі нагамі, якая пашырана ў Афрыцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
зоа-, заа-
(гр. zoon = жывёла)
першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «заалагічны» або паказвае на адносіны да жывёльнага свету.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
карса́к
(цюрк. karsak)
драпежная млекакормячая жывёла сям. сабачых, якая пашырана ў стэпах і паўпустынях Паўд.-Усх. Еўропы і Азіі; дробная ліса.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мастадо́нт
(н.-лац. mastodon, -ntis, ад гр. mastos = сасок + odus, -ontos = зуб)
вялізная вымерлая хобатная жывёла, продак слана; жыла ў кайназоі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
морж
(рус. морж, ад саамск. moršša)
млекакормячая жывёла атрада ластаногіх з кароткай шэрсцю і вялікімі ікламі, якая жыве ў арктычных морах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
салама́ндра
(лац. salamandra, ад гр. salamandra)
1) хвастатая земнаводная жывёла сям. саламандравых, падобная да яшчаркі;
2) дух агню ў сярэдневяковых павер’ях.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)