Verbum

гарт, -у, М -рце, м.

1. Цвёрдасць металу, якая надаецца гартаваннем. Сталь высокага гарту.

2. перан. Фізічная або маральная вынослівасць, стойкасць. Чалавек старога гарту.

3. Сплаў свінцу, волава і сурмы для адліўкі друкарскіх шрыфтоў (спец.).

|| прым. га́ртавы, -ая, -ае (да 3 знач.) і гарто́ўны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

га́снуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; незак.

1. Пераставаць гарэць, свяціць; тухнуць. Свечка гасне.

2. перан. Слабець, чахнуць, знікаць. Чалавек гасне ўвачавідкі. Надзеі г.

|| зак. зага́снуць, -ну, -неш, -не; зага́с, -сла, -ні; пага́снуць, -ну, -неш, -не; пага́с, -сла; -ні і зга́снуць, -ну, -неш, -не; згас, -сла; -ні.

нязвы́чны, -ая, -ае.

1. Не такі, як усе, як ва ўсіх; асаблівы. Н. чалавек. Н. выгляд.

2. Такі, да якога не прывыклі, які з’яўляецца новым для каго-н. Нязвычныя абставіны.

3. Такі, які не мае прывычкі, навыку ў чым-н. Кузня для яго была нязвычнай справай.

|| наз. нязвы́чнасць, -і, ж.

арыгіна́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Тое, што з’яўляецца прадметам узнаўлення, капіравання, аўтэнтык. Зверыць з арыгіналам. Чытаць у арыгінале. А. артыкула (рукапіс, з якога робіцца набор).

2. Непадобны да іншых, своеасаблівы чалавек, дзівак (разм.). Ён вялікі а.

|| ж. арыгіна́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак (да 2 знач.).

бага́ты, -ая, -ае; багаце́йшы.

1. Які валодае вялікай маёмасцю, грашовымі сродкамі, заможны. Б. чалавек. Б. (наз.) беднага не разумее.

2. Які вызначаецца вялікай колькасцю чаго-н., мноствам даброт. Б. ўлоў. Б. край.

3. Які дорага каштуе, вызначаецца раскошай. Б. касцюм.

4. перан. Які змяшчае ў сабе многа ўнутраных якасцей. Багатая натура.

адра́зу, прысл.

1. Зараз жа, у той самы момант, неадкладна. Набегаўшыся, сынок а. засынае.

2. Адначасова. Людзі выйшлі а. з усіх хат.

3. Непасрэдна за чым-н. А. за хатай малады сад.

4. За адзін раз, з першага разу. Як усё зрабіць а.?

5. З самага пачатку. Чалавек а. спадабаўся.

далучы́цца, -лучу́ся, -лу́чышся, -лу́чыцца; зак., да каго-чаго.

1. Дабавіцца да чаго-н., стварыць адно цэлае з чым-н. Да групы экскурсантаў далучылася яшчэ пяць чалавек.

2. Згадзіўшыся з кім-, чым-н., прымкнуць. Д. да грамадскага жыцця краіны. Д. да дэманстрантаў.

|| незак. далуча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. далучэ́нне, -я, н.

стра́сны, -ая, -ае.

1. Пранікнуты моцным пачуццём, нястрымны ў сваім праяўленні. Страсная прамова (прасякнутая натхненнем). Страсныя спрэчкі.

2. Які цалкам аддаецца якой-н. справе, моцна ахоплены чым-н. С. калекцыянер. С. барацьбіт за незалежнасць.

3. Здольны на моцнае каханне, страсць; палкі, гарачы. С. чалавек. С. пацалунак.

|| наз. стра́снасць, -і, ж.