язда́ ж

1. Fhren n -s;

язда́ вярхо́м [верхава́я язда́] Riten n -s;

за дзве гадзі́ны язды́ ад … zwei Stnden Fahrt von …;

2. (па чыгунцы і г. д.) Risen n -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

легкавы́, ‑ая, ‑ое.

Прызначаны для перавозкі невялікай колькасці пасажыраў, ручнога багажу. Легкавы аўтамабіль. □ Па шашы праляцела адна за адной некалькі легкавых машын. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прагамані́ць, ‑маню, ‑моніш, ‑моніць; зак.

Разм. Гаманіць некаторы час. Па ўсяму ўжо краю Вершы іх хадзілі. А яны за чаем Ноч прагаманілі. Прыходзька.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

со́снік, ‑у, м.

Абл. Сасоннік. Соснік, смольны і высокі, Падарожніка схаваў. Броўка. За соснікам пачынаецца імшара — высокі верас па пояс і багун. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

станаві́тасць, ‑і, ж.

Уласцівасць станавітага; паважнасць, разважлівасць. Ідучы па мястэчку, [Гвардыян], мабыць, упершыню за ўвесь час свайго сівецкага дабрабыту забыўся трымаць знадворную станавітасць. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцвярдзе́лы, ‑ая, ‑ае.

Які стаў цвёрдым. [Крушынскі] праз шыбы назіраў за тым, як надыходзіла восень, як яна шалясцела па дрэвах, шурш[э]ла сцвярдзелым .. лісцем. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уперава́лку, прысл.

Разм. Ісці, рухацца, перавальваючыся з боку па бок. — Я вам кажу, што гэта Польшч[а] ўжо, — гаварыў.. [Калодка], уперавалку сігаючы за Міколам. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

поII предлог;

1. с вин. (вплоть до) па (што); (до) да (чаго);

войти́ в во́ду по по́яс увайсці́ ў ваду́ па по́яс;

по сей день па гэ́ты дзень (да гэ́тага дня);

по сие́ вре́мя да гэ́тага ча́су;

по сего́дня да сённяшняга дня;

2. с вин. (идти за чем-л.) па (што); (в знач.: идти собирать что-л.) у (што);

он пошёл по́ воду ён пайшо́ў па ваду́;

идти́ в лес по я́годы ісці́ ў лес у я́гады.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паве́сці, -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́, -вяду́ць; павёў, -вяла́, -ло́; -вядзі; зак.

1. каго-што. Пачаць весці (у 1—6 знач.).

П. дзіця за руку.

П. батальён на прарыў.

П. шашу на захад.

П. трактар па полі.

П. смыком па струнах.

П. барацьбу з недахопамі.

2. безас., каго куды. Пахіліць, пацягнуць.

Галава закружылася і мяне павяло ўбок.

3. чым. Зрабіць плаўны рух, варухнуць.

П. плячамі.

І вокам не павёў (не звярнуў увагі, ніяк не зрэагаваў на слова, заўвагу і пад.).

|| незак. паво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

валачы́цца, ‑лачуся, ‑лочышся, ‑лочыцца; незак.

1. Цягнуцца па зямлі, падлозе і пад. За трактарамі валачыліся прывязаныя да іх счэпы з плугоў, баран, культыватараў, сеялак. Хадкевіч. Крывая тонкая шабля паручніка валачылася па зямлі. Скрыган. // Хадзіць услед за кім‑н. Я быў на сёмым небе і пачаў валачыцца за ім след у след, як абнаджаны шчанюк. Лужанін.

2. Разм. Вандраваць, блукаць; бадзяцца. Курачка валачыўся па вёсках і хутарах пад выглядам шаўца. Чарнышэвіч. [Мікола:] — Валачыцца тут [Капейка] хутка год. А хто, адкуль — так і не дойдзеш да ладу. Брыль. [Бацька:] — Дзе ты ноч у ноч валочышся? Навуменка.

3. за кім. Разм. пагард. Заляцацца. А што за.. [Варай] валочыцца і пры кожнай сустрэчы чэпіцца да яе гэты белабрысы брыгадзір Даніла Анішчык, Вара і не вінавата. Дуброўскі.

4. Зал. да валачыць (у 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)