ірвану́ ць і (пасля галосных) рвану́ ць , -ну́ , -не́ ш, -не́ ; -нём, -няце́ , -ну́ ць; -ні́ ; зак.
1. гл. ірваць.
2. каго-што . Моцна тузануць, рэзка пацягнуць.
І. дзверы .
3. Рэзка скрануцца з месца, рэзкім рухам кінуцца куды-н. (разм. ).
Матацыкл ірвануў з месца.
4. што . Пачаць імкліва рабіць што-н. (разм. ).
Ірванём усе дружна.
5. каго-што . Падарваць, узарваць што-н. з выбухам.
Ірвануў снарад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уну́ траны , -ая, -ае.
1. Які знаходзіцца ўнутры.
Унутраныя дзверы .
Унутраныя хваробы (органаў грудной і брушной поласці).
2. перан. Які складае змест, раскрывае саму глыбіню, сутнасць, душу каго-, чаго-н.
Унутранае чуццё.
Унутраная сувязь з’яў.
У. свет мастака.
У. голас (перан. : пра думкі).
3. Які мае адносіны да жыцця ўнутры якой-н. арганізацыі, дзяржавы.
Унутраная палітыка.
Унутраная пазыка.
Правілы ўнутранага распарадку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шту́ рхацца , -аюся, -аешся, -аецца; незак.
1. Штурхаць каго-н. іншага або адзін аднаго.
Ш. ў натоўпе.
2. перан. Быць дзе-н. у цеснаце, таўкатні (разм. ).
Ш. ў аўтобусе.
3. у што . Штурхаць што-н. , імкнучыся пранікнуць куды-н. (разм. ).
Ш. ў дзверы .
4. Знаходзіцца, бадзяцца дзе-н. без асобага занятку, без мэты (разм. ).
Ш. па базары.
|| наз. шту́ рханне , -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наро́ схліст , прысл.
Разм.
1. На ўсю шыр, насцеж. Праз адчыненыя наросхліст дзверы прарэзліва дзьмуў .. вецер. Шынклер .
2. Тое, што і наросхрыст. З вялікаю павагай глядзеў я на чалавека ў даўгім кажуху наросхліст. Звонак .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бра́ згацца , ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Тое, што і бразгаць; стукацца. Бразгацца ў дзверы . □ [Лях:] — Садзіцеся на той канец, у нос. Тут я сам буду, — і ён пачаў бразгацца каля палка з ланцугом. Лобан .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
залі́ пнуць , ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. заліп, ‑ла; зак.
1. Пакрыцца чым‑н. ліпкім; абліпнуць. Шыбы заліплі мокрым снегам.
2. Разм. Шчыльна прыстаць, прыліпнуць. Дубовыя цяжкія дзверы брамкі, засыпаныя снегам, заліплі ў вушаках. Лупсякоў .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замкну́ ць сов.
1. (закрыть ) запере́ ть, замкну́ ть;
з. дзве́ ры — запере́ ть (замкну́ ть) дверь;
2. (соединить концы чего-л. ) замкну́ ть;
з. электры́ чны ланцу́ г — замкну́ ть электри́ ческую цепь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
саско́ чыць сов.
1. соскочи́ ть, спры́ гнуть;
с. з трамва́ я — соскочи́ ть (спры́ гнуть) с трамва́ я;
2. (сорваться ) соскочи́ ть;
дзве́ ры ~чылі з заве́ саў — дверь соскочи́ ла с пе́ тель
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наве́ сіць
1. á nhängen vt ;
наве́ сіць дзве́ ры die Tür (in die Á ngeln) é inhängen;
наве́ сіць замо́ к ein Schloss vó rhängen;
2. спарт. (у футболе ) hoch zú spielen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пато́ ргаць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Таргануць некалькі разоў. Паторгаў [Сяргей] за дзверы — яны былі зашчэплены, нясмела пастукаў. М. Стральцоў . Селянін паторгаў лейцамі, адкормлены буланы конь важна патрухаў. Новікаў . Нехта заварушыўся, паторгаў нагамі і сціх. Быкаў .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)