totalny

totaln|y

1. татальны; усеагульны; поўны;

wojna ~a — татальная вайна;

2. таталітарны;

państwo ~e — таталітарная дзяржава

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

уніта́рны

(фр. unitaire, ад лац. unitas = адзінства)

аб’яднаны, адзіны, які ўтварае адно цэлае (напр. у-ая дзяржава).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

мана́рхія

(лац. monarchia, ад гр. monarchia)

форма дзяржаўнага кіравання, пры якой вярхоўная ўлада належыць адной асобе — манарху, а таксама дзяржава з такой формай кіравання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

realm [relm] n.

1. галіна́, сфе́ра; абся́г;

the realm of science сфе́ра наву́кі

2. fml карале́ўства, дзяржа́ва;

the laws of the realm зако́ны карале́ўства; дзяржа́ўныя зако́ны

♦

beyond/within the realms of possibility па-за ме́жамі/у ме́жах магчы́мага

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

neutral

[ˈnu:trəl]

1.

adj.

1) нэўтра́льны (пра краі́ну)

a neutral port — порт у нэўтра́льнай зо́не або́ краі́не

2) неазна́чаны

neutral color — нэўтра́льны, шэрава́ты ко́лер

3) бяспо́лы

2.

n.

нэўтра́льны чалаве́к, нэўтра́льная дзяржа́ва

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

мана́рхія, ‑і, ж.

Форма дзяржаўнага кіравання, пры якой вярхоўная ўлада належыць адной асобе — манарху, а таксама дзяржава з такой формай кіравання. Абмежаваная манархія. Неабмежаваная манархія.

•••

Абсалютная манархія — манархія, у якой уся ўлада належыць толькі манарху.

Канстытуцыйная манархія — форма дзяржаўнага ладу, пры якім улада манарха абмежавана канстытуцыяй.

Саслоўная манархія — форма феадальнай дзяржавы, пры якой каралеўская ўлада апіралася на органы прадстаўніцтва дваран, духавенства і гараджан.

[Ад грэч. monarchia — адзінаўладства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сатэлі́т, ‑а, М ‑ліце, м.

1. У Старажытным Рыме — узброены найміт, які суправаджаў свайго гаспадара.

2. перан. Паслугач, выканаўца чужой волі. // Дзяржава або ўрад, фармальна незалежныя, а фактычна падпарадкаваныя іншай, больш моцнай імперыялістычнай дзяржаве. Сатэліты імперыялізму.

3. У астраноміі — спадарожнік планеты. Месяц — сатэліт Зямлі.

4. Спец. У планетарных механізмах — шасцярня, якая круціцца разам з воссю вакол цэнтральнага кола накшталт спадарожніка планеты.

[Ад лац. satelles, satellitis — спадарожнік; паплечнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ватыкан (горад-дзяржава) 2/622— 623; 5/23, 171, 371, 381; 9/217

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Саудаўская Аравія (дзяржава) 1/164, 165; 2/357; 9/12; 371—372 (к.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

по́ліс​2

(гр. polis)

горад-дзяржава як асобая форма сацыяльна-эканамічнай і палітычнай арганізацыі, тыповая для Старажытнай Грэцыі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)