маладзец, , м.

  1. Статны, атлетычнага складу малады чалавек.

    • Бравы маладзец.
  2. Ужыв. ў знач. вык. для выказвання пахвалы, адабрэння.

    • М., што ў час прыйшоў (разм.).
  3. звычайна мн. Тое, што і малойчык (у 2 знач.: пагард.).

    • Эсэсаўскія малайцы рабавалі вёскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

нядобры, .

  1. Які непрыязна настроены да людзей, злосны.

    • Н. чалавек.
    • Нядобрая ўсмешка.
  2. Непрыемны, кепскі.

    • Нядобрыя весці.
    • Пачуць сэрцам нядобрае (наз.).
  3. Дрэнны, заганны ў маральным плане.

    • Нядобрая рыса характару.
  4. Варты дрэннай ацэнкі; не такі, якім павінен быць.

    • Н. тавар.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

скромны, .

  1. Стрыманы ў выказваннях аб сваіх заслугах, не ганарысты.

    • Вядомы вучоны — вельмі с. чалавек.
  2. Стрыманы, умераны, просты і прыстойны.

    • Вельмі скромная дзяўчына.
    • Скромна (прысл.) апранацца.
  3. перан. Нязначны, малы, якога ледзь хапае.

    • Скромная сума грошай.

|| наз. скромнасць, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

ве́льмі, прысл.

Надта, надзвычайна; дужа. Адразу было відаць, што гэта вельмі добры і вельмі дужы чалавек. Чарнышэвіч. Міколку стала вельмі горача, падкошваліся ногі. Лынькоў.

•••

Не вельмі (што) — не зусім добры, так сабе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

высло́ўе, ‑я, н.

Глыбокая па зместу думка, выказаная невялікай колькасцю слоў. Гавораць, чалавека стварыла праца. Звужаючы гэта выслоўе, каб дапасаваць яго да мастацтва, можна сцвярджаць, што чалавек працаю стварае свой талент. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяста́ктны, ‑ая, ‑ае.

Які не выяўляе такту ў абыходжанні з кім‑н.; нетактоўны. Бястактны чалавек. // Які сведчыць пра адсутнасць такту. Бястактнае пытанне. □ І мне зноў сорамна за мой бястактны, недаравальны выбрык. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адту́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. Прайсці пэўную адлегласць. [Мікалай:] — Пехатой вёрст трыццаць.. адтупаў. Пальчэўскі.

2. Скончыць, перастаць хадзіць па якой‑н. прычыне. Адтупаў, адхадзіў сваё па зямлі дарагі чалавек — маці. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аднаду́мец, ‑мца, м.

Чалавек аднолькавых з кім‑н. думак, поглядаў, перакананняў. З маладых год Людвік глыбока паважаў бацькавы погляды на жыццё, заўсёды быў яго аднадумцам і супольнікам у барацьбе з эксплуататарамі. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гру́дзіцца, ‑дзіцца; незак.

Разм. Размяшчацца грудай, кучай. [Мяшкі] грудзіліся адзін на другім, нібы кінутыя да часу. Пестрак. // Збірацца ў шчыльны натоўп; скучвацца. Вакол стала грудзілася з дзесятак чалавек, якія запісвалі свае мандаты. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзе́сяць, ‑і, ліч. кольк.

Лік і лічба 10. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 10. Дзесяць чалавек. Дзесяць капеек. Дзесяць гадоў.

•••

За дзесяццю замкамі гл. замок.

Ні ў пяць ні ў дзесяць гл. пяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)