лама́ць несов.
1. в разн. знач. лома́ть; ломи́ть; (подвергать порче, разрушать — ещё) круши́ть;
л. галлё — лома́ть (ломи́ть) су́чья;
л. машы́ну — лома́ть маши́ну;
л. нагу́ — лома́ть но́гу;
2. перен. лома́ть;
л. трады́цыі — лома́ть тради́ции;
3. безл. (о болезненном ощущении) ломи́ть, лома́ть; пола́мывать;
ло́міць ко́сці — ло́мит ко́сти;
◊ л. галаву́ — (над чым) лома́ть го́лову (над чем);
л. зу́бы — лома́ть зу́бы;
л. ру́кі — лома́ть ру́ки;
л. ко́п’і — лома́ть ко́пья;
л. каме́дыю — лома́ть коме́дию;
л. ша́пку — (перад кім) лома́ть ша́пку (перед кем);
л. хрыбе́т — лома́ть хребе́т;
сі́ла (і) сало́му ло́міць — посл. си́ла (и) соло́му ло́мит
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прапада́ць несов.
1. (без пользы) пропада́ть;
2. (теряться) пропада́ть, исчеза́ть;
3. (утрачиваться) пропада́ть;
4. (переставать быть видимым, слышимым) пропада́ть, исчеза́ть;
5. погиба́ть, ги́бнуть, пропада́ть;
6. (о скоте) па́дать, до́хнуть, подыха́ть, издыха́ть;
1-6 см. прапа́сці;
7. (отсутствовать) пропада́ть;
ён ~да́ў не́дзе цэ́лы ме́сяц — он пропада́л где́-то це́лый ме́сяц;
8. (испытывать страдания, мучения) страда́ть, му́читься; бе́дствовать; погиба́ть; терпе́ть (лишения, бедствия и т.п.);
п. у адзіно́це — страда́ть (мучи́ться, бе́дствовать) в одино́честве;
9. (за кім) перен., разг. со́хнуть (по ком);
п. за дзяўчы́наю — со́хнуть по де́вушке;
◊ дзе на́ша (маё) не ~да́ла! — где на́ше (моё) не пропада́ло!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нія́кі мест. отриц. (ж. нія́кая, ср. нія́кае, мн. нія́кія) м.
1. (какой бы то ни было) никако́й; (ни один из имеющихся) никото́рый;
н. во́раг нам не стра́шны — никако́й враг нам не стра́шен;
~кіх адзна́к ру́ху — никаки́х при́знаков движе́ния;
~кай з гэ́тых кніг ён не купі́ў — никото́рой из э́тих книг он не купи́л;
2. (вовсе не) никако́й;
н. ён не камандзі́р — никако́й он не команди́р;
○ н. род — грам. сре́дний род;
◊ ~кімі сі́ламі — никаки́ми си́лами;
~кім чы́нам — нико́им о́бразом;
ні ў я́кім ра́зе — ни в ко́ем слу́чае;
без нічо́га нія́кага — без причи́ны
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
над, нада предл.
1. с твор., в разн. знач. над, надо;
над ле́сам наві́сла хма́ра — над ле́сом нави́сла ту́ча;
пе́сня гучы́ць над во́зерам — пе́сня звучи́т над о́зером;
мець ула́ду над кім-не́будзь — име́ть власть над ке́м-л.;
нада мно́й — надо мно́й;
ду́маць над матэрыя́ламі для газе́ты — ду́мать над материа́лами для газе́ты;
працава́ць над сабо́й — рабо́тать над собо́й;
мець перава́гу над чым-не́будзь — име́ть преиму́щество над че́м-л.;
2. с твор. в сочет. с мест. усе́ указывает на высшее проявление свойств данного предмета;
маро́з над усі́мі мараза́мі — всем моро́зам моро́з
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цень, род. це́ню м., в разн. знач. тень ж.;
ц. ад дрэ́ва — тень от де́рева;
адпачы́ць у цяні́ — отдохну́ть в тени́;
па тва́ры прамільгну́ў ц. неспако́ю — на лице́ промелькну́ла тень беспоко́йства;
ні це́ню сумне́ння — ни те́ни сомне́ния;
у ле́се мільгану́ў цень не́йкага зве́ра — в лесу́ мелькну́ла тень како́го-то зве́ря;
не чалаве́к, а цень — не челове́к, а тень;
◊ хадзі́ць як ц. — (за кім) ходи́ть как тень (за кем);
кі́нуць ц. — (на каго) бро́сить тень (на кого);
у цяні́ — в тени́;
наве́сці ц. на я́сны дзень — навести́ тень на плете́нь (на я́сный день)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
náchgeben
*
1.
vt дадава́ць, дабаўля́ць
2.
vi
1) паддава́цца
der Bóden gibt nach — грунт ідзе́ з-пад ног
2) слабе́ць
3) (j-m in D) уступа́ць (каму-н. у чым-н.), саступа́ць; ісці́ на ўсту́пкі (каму-н.), пагаджа́цца (з кім-н., з чым-н.)
éiner Éinsicht ~ — абразу́міцца, прыйсці́ да ро́зуму, аду́мацца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Gespräch
n -(e)s, -e размо́ва, гу́тарка
ein ~ mit j-m ánknüpfen, mit j-m ins ~ kómmen* — завяза́ць размо́ву [гу́тарку] з кім-н.
sich ins ~ éinlássen* — уступі́ць у размо́ву
das ~ auf etw. (A) bríngen* — заве́сці размо́ву аб чым-н.
das ~ geht aus — размаўля́ць больш няма́ пра што
~e führen — ве́сці [право́дзіць] размо́вы [гу́таркі]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
глава́I ж.
1. (главное лицо) галава́, -вы́ ж.; (председатель) старшыня́, -ні́ м.; (руководитель) кіраўні́к, -ка́ м.; (вождь) правады́р, -ра́ м.;
глава́ прави́тельства кіраўні́к ура́да;
глава́ семьи́ галава́ сям’і́ (старэ́йшы ў сям’і́);
2. архит. ку́пал, -ла м.;
3. (голова) уст. галава́, -вы́ ж.;
склони́ть главу́ схілі́ць галаву́;
◊
во главе́ с (кем) на чале́ з (кім);
быть (идти́, стоя́ть) во главе (кого, чего) быць (ісці́, стая́ць) на чале́ (каго, чаго);
поста́вить, положи́ть во главу́ угла́ паста́віць, пакла́сці ў асно́ву (у асно́ву асно́ў).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тень ж.
1. цень, род. це́ню м.;
2. (затенённое место) цень, род. це́ню м., цянёк, род. цяньку́ м.; халадо́к, -дку́ м.;
отдыха́ть в тени́ адпачыва́ць у цяньку́ (у халадку́);
3. перен. цень, род. це́ню м.;
и те́ни нет сомне́ния і це́ню няма́ сумне́ння;
на лице́ промелькну́ла тень беспоко́йства па тва́ры прамільгну́ў цень неспако́ю;
◊
наводи́ть тень наво́дзіць цень;
оста́лась одна́ тень заста́ўся адзі́н цень;
держа́ться в тени́ трыма́цца ў цяні́;
ходи́ть за ке́м-л. как тень хадзі́ць за кім-не́будзь як цень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трясти́сь
1. в разн. знач. трэ́сціся;
дере́вья трясу́тся от ве́тра дрэ́вы трасу́цца ад ве́тру;
голова́ трясётся от ста́рости галава́ трасе́цца ад ста́расці;
трясти́сь от сме́ха трэ́сціся ад сме́ху;
три дня тря́сся на теле́ге тры дні тро́сся на калёсах;
2. (от страха, холода, лихорадки, над кем, над чем) трэ́сціся, дрыжа́ць, калаці́цца;
трясти́сь над ке́м-л. трэ́сціся (дрыжа́ць, калаці́цца) над кім-не́будзь;
3. (о голосе) дрыжа́ць;
4. (о сердце) бі́цца, калаці́цца;
◊
поджи́лки трясу́тся лы́ткі дрыжа́ць; сціхо́т бярэ́; дрыжы́ць як чорт пад кры́жам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)