гіграфі́лы, ‑аў; адз. гіграфіл, ‑а, м.

Спец. Наземныя арганізмы, прыстасаваныя да жыцця ва ўмовах павышанай вільготнасці.

[Ад грэч. hydrós — вільготны і philéō — люблю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэмакраты́зм, ‑у, м.

1. Прызнанне і ажыццяўленне дэмакратыі. Дэмакратызм савецкага ладу.

2. Уст. Дэмакратычнасць. Дэмакратызм жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кінаэпапе́я, ‑і, ж.

Кінафільм, які апавядае пра вялікія гістарычныя падзеі, стварае шырокую шматпланавую карціну грамадскага жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сумятлі́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць сумятлівага; сумятня. Сумятлівасць вандроўнага жыцця. □ У сумятлівасці [дзед Агей] абярнуў бляшанку з чарвямі. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уваскрэ́сенне, ‑я, н.

1. Паводле рэлігійных вераванняў — вяртанне мёртвых да жыцця.

2. перан. Унутранае абнаўленне, адраджэнне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пе́тра-паўла ’божая кароўка, Coccinella septempunctata’ (брасл., ЛА, 1), Пётра–Паўла (міёр., брасл., З жыцця, 169). Другасна збліжаная з імёнамі апосталаў Пятра і Паўла назва, якую нельга адрываць ад бедрык ’тс’ (гл.) (Трубачоў, Этимология–1975, 12). Сюды ж пе́транка ’божая кароўка, Coccinella’ (Сцяшк. Сл.). Суфікс ‑ка, як у іншых ласкальных назвах насякомага: кароўка, андрэйка, бедарка, матрунка, кандратка і інш. (гл. Шаталава, З жыцця, 166–178). Параўн. пе́трык (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

То́дарка-Фёдарко ’божая кароўка’ (Сцяшк. Сл.), То́дор ’тс’ (пін., З жыцця). Ад Тодар і Фёдар шляхам збліжэння з Фэ́дрык ’тс’ ад бе́дрык ’божая кароўка’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

безжи́зненный

1. (лишённый признаков жизни, мёртвый) змярцве́лы, пазба́ўлены жыцця́, безжыццёвы, нежывы́;

2. (мертвенный, омертвелый) мёртвы, нежывы́; (застывший) вя́лы, мля́вы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

происхожде́ние в разн. знач. пахо́джанне, -ння ср.;

социа́льное происхожде́ние сацыя́льнае пахо́джанне;

происхожде́ние жи́зни на земле́ пахо́джанне жыцця́ на зямлі́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Lébenshaltung

f -, -en

1) жыццёвы ўзро́вень

2) укла́д жыцця́, по́быт

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)