1. (умясціцца) hinéingehen* vi (s), Platz fínden*; перан hinéinpassen vi;
2.разм (упакавацца) pácken vt;
укла́двацца ў пэ́ўны час mit éiner bestímmten Zeit áuskommen*;
укла́двацца ў галаве́ klar wérden, zu Bewússtsein kómmen*;
гэ́та не ўкла́дваецца ў маі́м уяўле́нні das passt nicht in méine Vórstellungen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
знахо́дкаж
1. (дзеянне) Fínden n -s; Áuffinden n -s; (знойдзеная рэч) Fund m -(e)s, -e; Fúndsache f -, -n;
бюро́ знахо́дак Fúndbüro n -s, -s, Fúndstelle f -, -n;
гэ́та для мяне́ сапра́ўдная знахо́дка das ist ein glücklicher Fund für mich [ein gefúndenes Fréssen – разм]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
значэ́ннен
1. (сэнс, змест) Bedéutung f -, -en, Sinn m -(e)s;
2. (важнасць) Bedéutung f -, -en, Bedéutsamkeit f -; Wíchtigkeit f; Wert m -(e)s, -e;
сусве́тнае значэ́нне Wéltbedeutung f;
набы́ць значэ́нне an Bedéutung gewínnen*;
гэ́та ма́е вялі́кае значэ́нне das ist von gróßer Bedéutung
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прыпо́мніць sich etw. ins Gedächtnis (zurück)rúfen*, sich er¦ínnern (што-н an A) zurückdenken* vi (што-н an A); gedénken vt (каму-нD); sich besínnen* (што-нG, auf A) (успамінаць);
◊ яму́гэ́та прыпо́мнілі das wurde ihm übel vermérkt, das wurde ihm ángekreidet
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
spend
[spend]
v.t. spent
1) выдатко́ўваць, тра́ціць
She spent ten dollars today — Яна патра́ціла сёньня дзе́сяць даля́раў
2) марнава́ць, тра́ціць
Don’t spend any more time on that — Не марну́й больш ча́су на гэ́та
3) право́дзіць, ба́віць час
to spend a day at the beach — праве́сьці дзень на пля́жы
4) марнатра́віць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
yourself
[jʊrˈself]
pron., pl. -selves
1) ты сам, вы са́мі, pl.
You yourself know the story is not true — Ты сам ве́даеш, што гэ́та няпра́ўда
2) зваро́тная фо́рма ад you
You will hurt yourself — Ты пакале́чысься
3) сам сябе́, сам сабе́
Don’t lie to yourself — Не падма́нвай сам сябе́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
absence
[ˈæbsəns]
n.
1) адсу́тнасьць f.
absence from work — адсу́тнасьць на пра́цы, прагу́л -у m.
leave of absence — во́дпуск -у m.
2) пэры́яд адсу́тнасьці
an absence of two weeks — двутыднёвая адсу́тнасьць
3) недахо́п -у m., няста́ча f.
Darkness is the absence of light — Це́мра — гэ́та недахо́п сьвятла́
•
- absence of mind
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БА́ДЭНСКАЯ ШКО́ЛА,
фрайбургская школа, гейдэльбергская школа, кірунак у неакантыянстве канца 19 — пач. 20 ст. Мела значны ўплыў у Германіі. Гал. прадстаўнікі В.Віндэльбанд, Г.Рыкерт, Р.Кронер, Э.Ласк, Г.Мюнстэрберг і інш. Паводле вучэння прадстаўнікоў гэтай школы, у свеце неабходнасці і ўсеагульных абсалютных каштоўнасцяў існуе надіндывідуальная абстрактная дасканалая свядомасць, вышэйшая ступень існавання якой ідэал. Але ідэалы не заўсёды здзяйсняюцца. Адсюль і кантаўская супярэчнасць паміж быццём і неабходнасцю, павіннасцю. Асн. ідэя Бадэнскай школы ў тым, што філасофія — гэта навука пра ідэальныя нормы і абсалютныя каштоўнасці, а эмпірычныя навукі вывучаюць тое, што існуе заўсёды, устанаўліваюць агульныя заканамернасці з’яў прыроды; у адрозненне ад гэтых навук гіст. навука — ідэаграфічная (апісвае і ацэньвае грамадскія з’явы).
Літ.:
Ситковский Е. Неокантианство // Из истории философии XIX века: Сб. ст. М., 1933;
Григорьян Б. Неокантианство: Критич. очерк. М., 1962.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АБУХО́ВІЧ Піліп Казімір
(? — 6.9.1656),
дзярж. і ваенны дзеяч ВКЛ, дыпламат, пісьменнік. З роду Абуховічаў, паходжаннем з мазырскай шляхты, якая асела на Навагрудчыне. Скончыў Замойскую акадэмію (цяпер Люблінскае ваяв., Польшча). З 1649 пісар ВКЛ. Пасол у Венецыі і Маскве (1651). Ваявода віцебскі, смаленскі (1653). У 1654 узначальваў абарону Смаленска і пасля доўгай аблогі здаў горад рус. войскам. За гэта быў абвінавачаны ў здрадзе, але на сойме 1658 апраўданы. Яму адрасаваны «Ліст да Абуховіча». Аўтар вершаў на лац. мове. У 1617 у Замосці апубл. прамовы на лац. і грэчаскай мовах у гонар П.Замойскага. У «Дыярыушы» апісаў падзеі 1630—54: грамадска-паліт. жыццё Рэчы Паспалітай, у т. л. Беларусі, ваен. падзеі ў час антыфеад. вайны ўкр. і бел. народаў 1648—54, міжнар. адносіны ва Усх. Еўропе сярэдзіны 17 ст. і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АБ’Е́КТ
(ад лац. objectum прадмет),
філасофская катэгорыя, якая ў аб’ектыўнай рэальнасці выражае тое, на што накіравана прадметна-практычная і пазнавальная дзейнасць суб’екта. Аб’ект не тоесны аб’ектыўнай рэальнасці, апошняя выступае для суб’екта як аб’ект не «ў чыстым выглядзе», а ў формах дзейнасці, мовы і ведаў, выпрацаваных гіст. развіццём грамадства. У найб. канцэнтраваным выглядзе гэта адлюстроўваюць існуючыя тэорыі пазнання, сярод якіх можна вылучыць: тыя, у якіх сцвярджаецца, што аб’ект, які пазнаецца, непасрэдна дадзены суб’екту і дзейнасць суб’екта заўсёды вядзе да адыходу ад аб’екта і не вызначаецца прыродай самога аб’екта (сузіральны матэрыялізм, сучасны рэалізм, пазітывізм, фенаменалогія), і тыя, дзе аб’ект ёсць канструкцыя суб’екта, «аб’ектывацыя» ўнутр. зместу суб’екта (кантыянства, неакантыянства, прагматызм).
Літ.:
Субъект и объект как философская проблема. Киев, 1979;
Лекторский В.А. Субъект, объект, познание. М., 1980;