1. Báumstumpf m -(e)s, -stümpfe, Klotz m -(e)s, Klötze;
2.груб. Klotz m;
◊
стая́ць як пень wie ein Klotz dástehen*;
це́раз пень кало́ду mehr schlecht als recht
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
я́карм.у розн. знач.Ánker m -s, -;
стаць на я́кар vor Ánker géhen*;
кі́нуць я́кар den Ánker áuswerfen*;
стая́ць на я́кары vor Ánker liegen*;
здыма́цца з я́кара den Ánker líchten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ва́хтаж.
1. (дзяжурства, варта) Wáche f -, -n;
стая́ць на ва́хцевайск. Wáche stehen* [gehen*], Wáche háben;
2.перан. Schicht f -, -en; Áufgebot n -(e)s, -e;
працо́ўная ва́хта Produktiónsaufgebot n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Навокал, таксама навакол, навокала, навакола (ТСБМ), нао́коло ’навокал, кругом’ (ТС), укр.ноколо, польск.naokoło, серб.-харв.нао̏коло, балг.нао́коло, мак.наоколу — з *naokolo, што ў сваю чаргу з прыназоўнікавага спалучэння з він. скл. o‑kolo, гл. вакол, параўн. наўкру́г ’тс’. Няправільна сцвярджаецца, што бел.наво́кала выконвае толькі прыслоўную функцыю (ESSJ SG, 2, 91), параўн. Навокала агню стаяць і сядзяць людзі… (Колас). Гл. таксама Шуба, Прыслоўе, 160.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сухаве́йка ’цмін пясчаны, Helichrysum arenarium (L.) D. С.’ (Кіс., Сл. ПЗБ), сухаве́я ’тс’ (Сл. ПЗБ), ’старасцень вясенні, Senecio vernalis W. et K.’ (Кіс.), сухаве́йко ’бяссмертнік, лекавая травяністая расліна’ (Цых.), сухаве́йка ’тс’ (Сцяшк. Сл.), сухаве́йкі ’тс’: усю зіму стаяць (гродз., ашм., іўеў., ЛА, 1). Несумненна, у народных уяўленнях звязваецца з суха, сухі. Параўн. іншую назву: пасушыла сухоткаў (Сцяшк. Сл.), з-за лекавых уласцівасцей назва падлягае табуізацыі, гл. сухавей.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
áufstehen
*vi
1) (s) устава́ць, падыма́цца
2) (s) паўстава́ць, выступа́ць
3) (h) стая́ць [быць] адчы́неным
die Tür steht auf — дзве́ры адчы́нены
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
пасто́й
1. Абгароджанае месца для жывёлы ў полі або ў лесе (Мядз., Слаўг.). Тое ж пастоішча (Слаўг.).
2. Месца, дзе збіраюцца і падоўгу стаяць людзі; рынак (Слаўг.). Тое ж пастоішча, пастая́нне (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
і́далм.
1. (статуя) Idól n -s, -e; Götze m -n, -n, Götzenbild n -es, -er;
2.перан. (кумір) Ábgott m -(e)s, -götter
◊
стая́ць [сядзе́ць] як і́дал wie ein Ö́lgötze dástehen* [dásitzen*]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
нагуля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.
1. Доўга, уволю пагуляць дзе‑н. Нагуляцца ў лесе. □ І вырас [Міша] і нагуляўся як мае быць.Якімовіч.// Многа, уволю павесяліцца. А калі нагуляліся і нагаварыліся, госці селі за стол.Колас.
2. Многа, уволю пагуляць у якую‑н. гульню. Нагуляюцца [шахматысты] бывала так, што калі пакладуцца вечарам спаць, дык і шахматная дошка, і фігуры... доўга стаяць у вачах.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нае́дак, ‑дку, м.
Разм. Тое, чым можна наесціся; пажыўнасць яды. Яблыкі — не вялікі наедак. Які з цукерак наедак? □ Даўгулевіч.. абсмоктваў гусіныя лапкі. Наедак, праўда, невялікі, але Даўгулевіч не мог ад яго адарвацца.Гурскі.[Цешча:] — Ат, кідай сёрбаць, які з таго варыва наедак. Я табе, Міхаська, лепш драчонаў.. дам.Б. Стральцоў.// Пажыва. У засені зараснікаў нерухома стаяць вялізныя, як плашкі, шчупакі, пільнуючы сабе наедку.Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)