◎ Клу́чышча ’расчэп, лучына’ (Гарб.). Да лучышча, луч (гл.). Тут таксама цяжка вызначыць паходжанне пачатковага к. Параўн. клухтавіна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прарумя́ніць ’працерці, памыць, пачысціць’ (Ян.). Няясна. Магчыма, да румяніць (гл.), якое ужываецца тут пераносна: ’зрабіць светлым, ясным’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прарва́ць сов.
1. в разн. знач. прорва́ть;
п. панчо́ху — прорва́ть чуло́к;
вада́ ~ва́ла плаці́ну — вода́ прорвала́ плоти́ну;
п. варо́жую блака́ду — воен. прорва́ть вра́жескую блока́ду;
2. с.-х. прореди́ть, продёргать;
п. буракі́ — прореди́ть (продёргать) свёклу;
3. безл., разг. прорва́ть;
ён до́ўга маўча́ў, але тут і яго́ ~ва́ла — он до́лго молча́л, но тут и его́ прорва́ло
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
fremd
a
1) чужы́
2) заме́жны, іншазе́мны
ich bin hier ~ — я не тутэ́йшы, я тут чужы́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ватэ́тта ’вось тут’ (КЭС). Дакладна адпавядае рус. дыял. воте́тта, вотэ́тта ’тс’ (СРНГ). Складанае слова: вот ’вось’ + эт‑то.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Крэ́нтам ’абы-як’ (Сцяшк. Сл.), крэнтам‑вэнтам з польск. krętu‑wętu ’то тут, то там’ (Слаўскі, 3, 101).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гадава́цца несов.
1. расти́;
яны́ тут нарадзі́ліся і ~ва́ліся — они́ здесь родили́сь и росли́;
2. страд. расти́ться; выра́щиваться, взра́щиваться; вска́рмливаться, выка́рмливаться; воспи́тываться; отра́щиваться; отпуска́ться; см. гадава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
звы́кла нареч. и в знач. сказ. привы́чно; обы́чно;
з. папра́віць ху́стку — привы́чно попра́вить плато́к;
усё мне тут знаёма і з. — всё мне здесь знако́мо и привы́чно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разгле́дзецца сов.
1. (сориентироваться) осмотре́ться;
я тут яшчэ́ не ~дзеўся — я здесь ещё не осмотре́лся;
2. (понять свой промах) оду́маться;
по́зна я ~дзеўся — по́здно я оду́мался
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тудэ́ю нареч., обл. (в ту сторону, в том направлении) там;
хадзе́м т., тут на той бе́раг не перабярэ́шся — идём там, здесь на тот бе́рег не переберёшься
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)