прымеркава́цца, ‑мяркуюся, ‑мяркуешся, ‑мяркуецца; зак.

Сабрацца, прымерыцца, падрыхтавацца што‑н. зрабіць, улічыўшы абставіны. Прымеркавацца перайсці дарогу. Толькі я прымеркаваўся скочыць — мяне схапілі за руку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўадкры́ты, ‑ая, ‑ае.

Не зусім адкрыты, прыадкрыты. Абхапіўшы рукамі маладую сасоначку, .. [Ніна] стаяла з паўадкрытымі вуснамі і ўважліва глядзела на мяне, нібы чагосьці чакала... Шашкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абазва́ць, абзаву, абзавеш, абзаве; абзавём, абзавяце; зак., каго.

Назваць непрыстойным або зневажальным імем; даць каму‑н. мянушку. [Палашка:] — Ён [дзед Аўсей] мяне за-а-ціркай абазваў. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

знаха́рства, ‑а, н.

Занятак знахара, знахароў. У старой гнеўна бліснулі вочы: — Што вам трэба ад мяне? Я не займаюся знахарствам, няхай не брэшуць. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́трашчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., што.

Разм. Шырока раскрыць (пра вочы); вытарашчыць. Нагнуўшыся, .. [маці] прыцягнула мяне да сябе і сказала: — Ну чаго вачаняты вытрашчыў?.. Хадановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адмаўча́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Прамаўчаць, ухіліўшыся ад адказу, гутаркі. Мяне сустрэлі рогатам і крыкамі: «Раскажы, як ты хадзіў на спатканне!» Я адмаўчаўся. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

затармасі́ць ​1, ‑машу, ‑мосіш, ‑мосіць; зак., каго.

Разм. Замучыць, стаміць тармосячы. Дзеці мяне зусім затармасілі.

затармасі́ць ​2, ‑машу, ‑мосіш, ‑мосіць; зак.

Разм. Пачаць тармасіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ша́ферка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Старшая дружка нявесты ў вясельным абрадзе. [Люба:] Дык будзь, Надзенька, у мяне за першую шаферку. Козел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тошни́ть несов., безл.

1. (о состоянии тошноты) ну́дзіць; быць мо́ташна (мло́сна); (рвать) рваць, ванітава́ць;

его́ три дня тошни́ло яго́ тры дні рва́ла, ён тры дні ванітава́ў;

меня́ тошни́т мяне́ ну́дзіць (мне мо́ташна, мне мло́сна);

2. перен., разг. ну́дзіць;

меня́ тошни́т от его́ разгово́ра мяне́ ну́дзіць ад яго́ гаво́ркі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Апушы́ць 1 ’падвергнуць уздзеянню трунка’: «Мяне піва апушыла» (Федар., 6, 21); магчыма, сюды ж апаха́ць ’дрыхнуць’ (Грыг.; У Грыгаровіча сустракаецца замена у на а, о). Рус. дыял. пухнуць ’дрыхнуць’, польск. puszyć (галаву трункам) (Тувім, Słownik). Няясна. Магчыма, значэнне ’спаць’ узнікла ў выніку пераносу гукапераймальнага пухкаць ’дыхаць’ (параўн. балг. пу́хам дышу’), а магчыма, такое значэнне звязана з ацёкамі, апуханнем у выніку сну. Гл. пушыць.

Апу́шыць 2, опу́шываты ’сядзець на вуллі’ — дзеянне, звязанае з раеннем пчол (Анох.). Славен. pušiti рыхтавацца да раення’. Няясна. Магчыма, звязана з апушыць 1. Гл. пушыць, пух.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)