штоквартальны гісторыка-этнаграфічны часопіс. Выходзіць у Мінску з 1991 на бел. мове. Выдаецца Бел. згуртаваннем татараў-мусульман «Аль-Кітаб». Друкуе матэрыялы па гісторыі татараў з часу іх пасялення на бел. землях у канцы 14 ст., пра жыццё татараў Паволжа і Крыма, мусульманскіх і цюркскіх краін свету, асновы мусульманскай веры і этыкі і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВУЛКА́Н,
у рымскай міфалогіі бог разбуральнага і ачышчальнага полымя (адсюль звычай спальваць у яго гонар зброю пераможанага ворага). Вулкан меў свайго жраца — фламіна і свята Вулканалій (адзначалася 23 жн.). Пазней шанавалі як бога, што абараняў ад пажараў. Разам з Вулканам услаўлялі багіню Маю, якой 1 мая фламін прыносіў ахвяру. Адпавядае грэч.Гефесту.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
блі́зкасцьж., в разн. знач. бли́зость; (по содержанию — ещё) ро́дственность, родство́ср.;
б. го́рада — бли́зость го́рода;
б. свя́та — бли́зость пра́здника;
б. памі́ж людзьмі́ — бли́зость ме́жду людьми́;
б. тэм — бли́зость (ро́дственность, родство́) тем
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Kírmes
f -, -sen
1) хра́мавае свя́та, рэл. фэст
2) кірма́ш
◊ es ist nicht álle Táge ~ — ≅ не ўсё кату́ ма́сленіца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
наста́ць, ‑стану, ‑станеш, ‑стане; зак.
1.(1і2ас.неўжыв.). Пачацца, надысці (пра час, стан і пад.). Настаў час адпачынку. Настала вясна. □ На ўсёй зямлі настала свята, яна красой уся абнята.Дубоўка.У класе настала насцярожаная цішыня.Якімовіч.Тым часам настала жніво.Дуброўскі.
2.Разм. Прыстаць да каго‑н. з патрабаваннямі, просьбамі і пад. Так настаў, што я згадзіўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
транспара́нт, ‑а, М ‑нце, м.
1. Ліст з чорнымі лініямі, які падкладваецца пад нелінеены ліст паперы, каб пры пісьме былі роўныя радкі.
2. Нацягнутая на раму тканіна або папера з якім‑н. тэкстам ці малюнкам. Масква рыхтуецца да свята. Вясёлы гоман галасоў, Разгорнутыя транспаранты, Гірлянды залатых агнёў...Танк.Сягоння я клічнікам стаць гатовы на транспаранце: «Хай жыве мір ва ўсім свеце!»Барадулін.
[Фр. transparent.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мікольнік, жытк.мікольнікі, нікольнікі, ст.-дар.мікольные грыбы́ ’майскія грыбы (баравікі)’, ’від дуба’ (БЛ, 4, 33; лельч., Жыв. сл.; Сцяшк. Сл.; Мат. Маг.), ’лешч, які нерастуе недзе каля свята Міколы’ (бас. Нёмана, Жук.). Утвораны ад імя св. Міколы, якое з с.-грэч.Νικόλαος. Мена н > м адбылася на слав. глебе (параўн. таксама рус., укр.Микола, польск.Mikołaj, серб.-харв.Mikola.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
gody
мн.
1.свята;
gody weselne — вяселле; вясельны банкет;
złote gody — залатое вяселле;
2. (у звяроў) перыяд злучкі, спароўвання; шлюбны перыяд
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
бу́дзень, ‑дня; мн. будні, ‑дняў; м.
1. Будны, не святочны дзень. Ці то ў будзень, ці то ў свята, Як адчыніш толькі дзверы — У каго які занятак, Можна ведаць па кватэры.Непачаловіч.
2.перан. Штодзённае жыццё. Працоўныя будні. □ Мы ідзём з пуцёўкаю райкома праз гарачыя крутыя годы ў камунізма будзень, як дадому.Вялюгін.Не выгрызе сцежкі Асенняя злосць, Дзе творыцца новы І радасны будзень.Хадыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абра́днасць, ‑і, ж.
1. Сукупнасць абрадаў якога‑н. культу. Свята зімы ўключае ў сябе многія элементы зімовай народнай абраднасці, якая склалася ў кожнага народа на працягу стагоддзяў.
2. Абрадавы звычай. З прычыны гэтага адпала неабходнасць усякіх далейшых ахвяр, а разам з тым адпала і падстава для мноства рэлігійных абрадаў; але вызваленне ад абраднасцей, якія затруднялі або рабілі немагчымымі зносіны з іншаверамі, было першай умовай, сусветнай рэлігіі.Энгельс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)