свя́та, -а, М свя́це, мн. -ы, свят, н.

1. Урачысты дзень, які адзначаецца традыцыйна ў гонар або ў памяць якой-н. выдатнай падзеі, даты, асобы і інш.

С.

Перамогі.

С.

Нараджэння Хрыста.

С.

Новага года.

2. Выхадны, нерабочы дзень.

3. Урачыстасць з прычыны чаго-н.

Сямейнае с.

Спартыўнае с.

4. перан. Пачуццё радасці, асалоды, задавальнення, выкліканае чым-н. прыемным.

На сэрцы с.

Будзе і на нашай вуліцы свята — спадзяванне на лепшае ў будучым, на здзяйсненне чаго-н.

|| прым. свято́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

свя́та I ср. пра́здник м.; пра́зднество;

бу́дзе і на на́шай ву́ліцы с.погов. бу́дет и на на́шей у́лице пра́здник;

калі́ то́е с. бу́дзепогов. ули́та е́дет, когда́-то бу́дет

свя́та II нареч. свя́то;

с. захо́ўваць па́мяць аб загі́нуўшых барацьбіта́х за свабо́ду — свя́то храни́ть па́мять о поги́бших борца́х за свобо́ду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

свя́та, ‑а, М свяце, н.

1. Урачысты дзень у гонар або ў памяць якой‑н. выдатнай падзеі, даты. Рэвалюцыйныя святы. □ Ленін нас да шчасця клікаў, Мы за Лекіным пайшлі, І Кастрычнік стаў вялікім, Лепшым святам на зямлі. Грахоўскі. // Нерабочы дзень або некалькі дзён запар з прычыны такіх падзей. — Што цябе падняло? — Свята ж сёння, Вольга Міхайлаўна. Шамякін. [Валя:] — На зімовыя канікулы я абавязкова прыеду, а на кастрычніцкія святы можа вы з татам выберацеся... Васілевіч. // Дзень або дні, што адзначаліся царквою ў гонар якой‑н. падзеі ці святога. [Свідзерскі:] — Хто ведае, якое сёння царкоўнае свята? — Дзень Андрэя-налівы, здаецца, — сказаў пажылы баец. Хомчанка.

2. Урачыстасць, наладжаная з якога‑н. поваду. Сямейнае свята. □ [Сцёпка:] — Мы вельмі рады, што прыйшлі вы па наш фэст, на наша маладое свята працы. Колас. У старога сёння свята, І гасцей не месціць хата. Гілевіч. // чаго або якое. Дзень гульняў, спаборніцтваў, забаў і пад. Свята песні. Студэнцкае свята.

3. Шчаслівы, радасны дзень, азнаменаваны якой‑н. прыемнай падзеяй, а таксама сама такая падзея. Вялікім святам для сям’і было паступленне Васі ў школу. «Звязда». У Ліпава пайсці з ім [дзядзькам]! божа! І хто ўстаяць прад гэтым зможа? Ды гэта ж — свята, ягамосці! Колас. А калі выпрасаваныя накрухмаленыя фіранкі, сурвэткі і абрусы займалі сваё месца, у хаты зусім ужо заходзіў парадак і свята. Васілевіч.

4. перан. Пачуццё задавальнення, радасці, асалоды, зведанае кім‑н., выкліканае чым‑н. У Варанецкага на душы было сапраўднае свята. Дуброўскі.

•••

Прастольнае святасвята ў памяць царкоўнай падзеі ці святога, з якім звязана стварэнне дадзенай царквы.

Будзе і на нашай вуліцы свята — спадзяванне на лепшае ў будучым, на перамогу над кім‑, чым‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свя́та н

1. Fier f -, -n Fest n -(e)s, -e; Fiertag m -(e)s, -e;

нацыяна́льнае свя́та Nationlfeiertag m;

са свя́там! frhes Fest!, frhen [schönen] Fiertag!;

2. (весялосць) Frude f

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Свя́та ‘урачысты дзень; культавая ўрачыстасць’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Гарэц., Байк. і Некр., Касп., Шат.), дыял. свя́то, сʼя́то ‘тс’ (ст.-дар., Сл. ПЗБ, ТС), ст.-бел. с(вѧ)то ‘тс’ (Альтбаўэр). Да святы (гл.) першапачаткова, відаць, як азначэнне да назоўніка ніякага роду, магчыма, з *svęto vermę, параўн. адно са значэнняў ст.-бел. веремѧсвята’ (Альтбаўэр) і святдзень ‘тс’ (Ласт.). Адносіны да польск. swiętoсвята’, якое разглядаецца як рэліктавая форма Н. скл. адз. л. н. р. назоўнікаў (Длугаш-Курчабова, 491), застаюцца нявызначанымі. Параўн. таксама прыметнік светны́, сʼетны́ ‘святочны’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фэст, -у, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Царкоўнае прастольнае свята (часцей каталіцкае).

2. Наогул свята.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

агульнанаро́дны, -ая, -ае.

Агульны для ўсяго народа, усенародны.

Агульнанародная мова.

Агульнанароднае свята.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пры́святак, -тка, мн. -ткі, -ткаў, м. (разм.).

1. Невялікае свята.

2. Перадсвяточны дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

усенаро́дны, -ая, -ае.

Агульны для ўсяго народа, які належыць усяму народу.

Усенароднае свята.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гуля́нне, -я, н.

1. гл. гуляць.

2. Масавае свята пад адкрытым небам.

Народнае г.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)