Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Бадзю́лька1 ’калючка, востры шып у расліны — агрэсту, ружы’ (Бяльк.); ’калючка ў вожыка; іголка ў расліны, шып’ (Нас.); ’матавіла для наматвання нітак; калючка’ (Касп.). Таго ж паходжання, што і назва чартапалоху — бадзюлі (< *bodati, *bosti ’калоць’). Матавіла атрымала сваю назву па форме (шылападобныя канцы).
Бадзю́лька2, бадзюлёк ’што-небудзь маленькае’ (Бір. Дзярж.). Назва, бясспрэчна, другаснага паходжання. Першапачаткова, напэўна, тое ж самае, што і бадзю́лька1 ’калючка; матавіла’, потым маленькая калючка, маленькае матавіла і г. д.’ > ’што-небудзь маленькае’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ По́стрык ’доўгі шост з крукам для падавання снапоў’ (Шат.). Утворана пры дапамозе прыстаўкі по- ад *мгьк‑/*słrek‑/*strok‑, параўн. спірык ’прыстасаванне ў возе для прыпрэжкі другога каня’, стрыкаць ’пстрыкаць’ (ТС). укр.стракаты ’калоць, джаліць’, рус.дыял.апраксіяй ’вастрыё, джала’, стрекать. стрекну́ть ’калоць, пырскаць’, польск.strzykać ’пра боль, што коле’, чэш.strikati ’тс’, ст.-слав. стріькало ’джала’, ’востры кій, якім падганяюць валоў’, стріьклтм ’джаліць’, ’укалоць (у тым ліку пра ўкус насякомых)’. Даслоўна ’тое. чым колюць, наколваюць’, ’шост, якім наколваюць сена’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
violent[ˈvaɪələnt]adj.
1. гвалто́ўны; раз’ю́шаны, лю́ты;
die a violent death паме́рці не сваёй сме́рцю;
turn/get violent разлютава́цца, разбушава́цца;
He was in a violent temper. Ён разлютаваўся.
2. мо́цны, рэ́зкі;
a violent wind шалёны ве́цер;
a violent painво́стры боль;
a violent colour кі́дкі ко́лер
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
severe
[sɪˈvɪr]
adj.
1) суво́ры, суро́вы, стро́гі
a severe sentence — суро́вы прысу́д
2) цяжкі́
a severe illness — цяжка́я хваро́ба
3) во́стры, жо́рсткі
a severe criticism — во́страя кры́тыка
4) стро́гі, про́сты (пра прычо́ску, адзе́ньне)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
splinter
[ˈsplɪntər]1.
n.
стрэ́мка f.; дро́бны во́стры кава́лачак, аско́лак -ка m.
The mirror broke into splinters — Лю́стра разьбілася на дро́бныя кава́лачкі
2.
v.t.
расьсяка́ць, расшчапля́ць, кало́ць (дро́вы)
3.
v.i.
адступа́цца, адшчапля́цца, аддзяля́цца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
prod
[prɑ:d]1.
v.t. -dd -
1) паро́ць чым-н. во́стрым, штурха́ць
2) падганя́ць (у пра́цы)
3) падбухто́рваць
2.
n.
1) уда́р во́стрым кі́ем
2) во́стры кій
3) Figur. напамі́н -у, напамі́нак -ку m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
гарля́к, ‑а, м.
Разм.
1. Тое, што і горла (у 1 знач.). Стораж Піліп урачыста выцягнуў з-за пазухі пляшку гарэлкі. — Можа, і ў твой гарляк, Піліпе, перападзе кропля, — сказаў ён, ні да кога не зварачаючыся.Колас.
2. Частка шчытападобнага храстка, якая выдаецца ўперад; кадык. На зморшчанай, хударлявай шыі х[одыра]м хадзіў востры, нібы яловы сучок, гарляк.Бядуля.
3. Тое, што і горла (у 2 знач.). [Кірыла] агледзеў прыладдзе, паспрабаваў пакруціць за корбу, падзівіўся, як праз гарлякі белаю цягучаю гумаю вылівалася малако.Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзю́ба, ‑ы, ж.
1. Выцягнутыя, з рагавым пакрыццём, бяззубыя сківіцы ў птушак і некаторых іншых жывёл, прыстасаваныя для яды. Гусі шчыпалі мураву жоўтымі дзюбамі.Галавач.[Арол] прыўзняў кручкаватую дзюбу колеру адпаліраванага крэменя і зноўку ўзяўся смакаваць мяса.Беразняк.
2.перан. Тонкі востры канец чаго‑н. Дзюба нажа. □ [Галя] бачыла на школе шыферны дах і дзюбу вежавага крана.Грахоўскі.Людзі да Грасыльды хадзілі часта.., і кручок выгрыз за доўгія гады глыбокую ямку [у вушаку] — хаваецца ўсёй дзюбай.Пташнікаў.
•••
З камарыную дзюбу — пра што‑н. надта малое, мізэрнае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кліно́к, ‑нка, м.
1.Памянш.да клін (у 1, 2 і 4 знач.).
2. Вострая частка халоднай зброі; лязо. Таргаваць клінок. Клінок шаблі.// Пра кінжал, шаблю і пад. Грышка моцна сціснуў рукою востры клінок, які вісеў з правага боку.Чарот.Момант — і афіцэр выхватвае шаблю. Высока ўзняты бліскучы клінок і... чвяк. Афіцэрская шабля далёка ўбок адлятае, выбітая з рук мужыцкім бічом.Колас.
3. Трохвугольная торбачка для прыгатавання сыру. З толькі што выцягнутых з печы збанкоў адкідвала ў клінкі адтопленае малако Андрэіха.Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)