ко́нчить сов., в разн. знач. ско́нчыць, ко́нчыць;

на э́том он ко́нчил на гэ́тым ён ско́нчыў;

ко́нчить рабо́ту ско́нчыць рабо́ту (пра́цу);

ко́нчить пло́хо ско́нчыць дрэ́нна (ке́пска);

ко́нчили на том, что… ско́нчылі на тым, што…;

ко́нчить жизнь (век) ско́нчыць жыццё;

ко́нчить прое́кт ско́нчыць прае́кт;

ко́нчить университе́т ско́нчыць (зако́нчыць) універсітэ́т;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВІ́ЛЕНСКАЕ МАСТА́ЦКАЕ ТАВАРЫ́СТВА,

культурна-асветная арганізацыя ў Вільні ў 1908—15. Створана былымі членамі Віленскага мастацкага гуртка. Мела на мэце аб’яднанне мастакоў незалежна ад нацыянальнасці, развіццё і прапаганду мастацтва ў Віленскай губ., падтрымку мастакоў і маст. устаноў, захаванне стараж. помнікаў мастацтва. Старшыня — кіраўнік горада М.Венслаўскі, віцэ-старшыня І.Рыбакоў. Сярод членаў т-ва — мастак і кампазітар М.Чурлёніс. Т-ва арганізоўвала штотыднёвыя сходы, на якіх ладзіліся гутаркі па розных пытаннях маст. жыцця. У 1909—15 т-ва арганізавала 7 «Вясновых выстаў», у якіх удзельнічалі мясц. мастакі і мастакі з Пецярбурга і Варшавы. Па ініцыятыве т-ва ў Вільні адбыліся выстаўкі «Мастацтва ў жыцці дзяцей» (1909), «Імпрэсіяністы» (снеж. 1909—студз. 1910). З лютага 1913 пры т-ве адкрыта маст. школа, якую ўзначаліў Рыбакоў.

Літ.:

Устав Виленского художественного общества. Вильна, 1908;

Золотой век художественных объединений в России и СССР (1820—1932): Справ. СПб., 1992.

М.Л.Цыбульскі.

т. 4, с. 162

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

live​2 [lɪv] v.

1. жыць, пражыва́ць;

Where do you live? Дзе вы жывяце?;

She lived for her son. Яна жыла дзеля сына;

live an active life жыць акты́ўным жыццём;

as long as I live паку́ль бу́ду жыць;

we live and learn век жыві́ – век вучы́ся;

Long live…! Няха́й жыве́ …!

2. вы́жыць, дажы́ць;

She lived to be 105. Яна дажыла да 105 гадоў.

♦

live from hand to mouth ледзь зво́дзіць канцы́ з канца́мі

live down [ˌlɪvˈdaʊn] phr. v. загла́джваць (віну, памылку і да т.п.)

live off [ˌlɪvˈɒf] phr. v. жыць за чый-н. кошт; жыць з чаго́-н.

live on [ˌlɪvˈɒn] phr. v. = live off;

They lived on welfare of ₤40 a week. Яны жылі на дапамогу ў 40 фунтаў на тыдзень.

live through [ˌlɪvˈθru:] phr. v. перажы́ць (цяжкасці, небяспеку і да т.п.)

live up [ˌlɪvˈʌp] phr. v. (to) апраўда́ць спадзява́нні, абяца́нні

live with [ˌlɪvˈwɪð] phr. v.

1. знахо́дзіцца ў сужыцці́ (з кім-н.)

2. міры́цца (з чым-н.), цярпе́ць, трыва́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Labitur a mente cito res bona, sed mala lente

Дабро хутка забываецца, зло доўга помніцца.

Добро быстро забывается, зло долго помнится.

бел. Добрае доўга помніцца, а дрэннае век не забудзеш. Ліхое доўга ў памяці. Ліха даўжэй у памяці, як дабро.

рус. Доброе скоро забывается, а худое долго помнится. Лихо помнится, а добро забывается. Хорошее лежит, а худое бежит. Доброе смолчится, а худое смолвится. Обида сильнее человека, и чтобы её забыть, не хватает века.

фр. Mémoire du mal a longue face, mémoire du bien bientôt passe (У лиха ‒ долгий след, a добро быстро забывается).

англ.

нем. Das Gute wird bald vergessen (Доброе скоро забывается).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

green

[gri:n]

1.

n.

1) зялёны ко́лер

2) зялёная фа́рба, зялёнка f.

3) луг -у m. (для гу́льняў)

2.

adj.

1) зялёны

2) пакры́ты зе́леньню

3) сьве́жы

4) нясьпе́лы (я́блык)

5) няста́лы, нясьпе́лы (век); недаву́чаны, недасьве́дчаны (працаўні́к)

6) даве́рлівы

7) сыры́, неапрацава́ны (лясны́ матэрыя́л)

3.

v.i., v.t.

зеляне́ць, зеляні́ць

•

- greens

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

brąz, ~u

м.

1. бронза;

pomnik, odlany w ~ie (z ~u) — помнік, адліты з бронзы;

2. бронза (выраб);

kolekcja ~ów — калекцыя бронзы;

3. бронза (медаль);

4. бронза (колер);

epoka (okres) ~u арх. бронзавы век

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

жыць несов., в разн. знач. жить; (пребывать — ещё) прожива́ть; (населять — ещё) обита́ть;

до́ўга ж. — до́лго жить;

ж. ду́мкай аб чым-не́будзь — жить мы́слью о чём-л.;

твар чалаве́ка жыў — лицо́ челове́ка жило́;

ж. надзе́яй — жить наде́ждой;

ж. ве́села — жить ве́село;

не́калькі год ён жыў у Ві́льнюсе — не́сколько лет он жил в Ви́льнюсе;

я жыву́ ў цёткі — я живу́ (прожива́ю) у тётки;

на во́страве жыву́ць палінезі́йцы — на о́строве живу́т (обита́ют) полинези́йцы;

ж. на адзіно́це — жить на отши́бе;

◊ няха́й жыве́! — да здра́вствует!;

ж. душа́ ў душу́ — жить душа́ в ду́шу;

ж. як душа́ жада́е — жить в своё удово́льствие;

ж. прыпява́ючы — жить припева́ючи;

ж. як кот з саба́кам — жить как ко́шка с соба́кой;

ж. па́нам (як пан, па-па́нску) — жить ба́рином;

жыў куры́лка! — жив кури́лка!;

загада́ў до́ўга ж. — приказа́л до́лго жить;

ж. з мазаля́ — жить со́бственным трудо́м;

ж. сваі́м ро́зумам — жить свои́м умо́м;

ж. сяго́нняшнім днём — жить сего́дняшним днём;

ж. чужы́м ро́зумам — жить чужи́м умо́м;

з ваўка́мі ж. — па-во́ўчы выць — посл. с волка́ми жить — по-во́лчьи выть;

го́ра му́чыць ды ж. ву́чыць — посл. го́ре му́чит да жить у́чит;

ж. як набяжы́ць — погов. жить как придётся;

век жыві́ — век вучы́ся — посл. век живи́ — век учи́сь;

жывём, хлеб жуём — погов. живём, хлеб жуём;

у го́ры ж. ды з пе́рцам е́сці — погов., ирон. в го́ре жить и с пе́рцем есть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пля́га, ‑і, ДМ плязе, ж.

Разм.

1. Дажджлівае надвор’е, слота. [Ціток:] — Бывала, дождж ці якая пляга, то я толькі і думаю што пра цябе: дзе гэты бедны Амеля, думаю, ноч сваю каратае? Лобан.

2. Няшчасце, бяда. [Сымон:] — На печ залез я не на век І не зраблю вам ліха, плягі, Бо не такі я чалавек. Колас. // Пра што‑н. прыкрае, непрыемнае, назойлівае. [Бабка:] — Не дзеці, а пляга нейкая на маю галаву! Усё вышнараць, да ўсяго далезуць! Каліна. Вочы заплюшчаны, вушы зрэдку варушацца, а вакол галавы незлічоным роем кружацца камары, мушкі, авадні, слепні. Ад гэтай плягі лось і схаваўся ў пратоцы. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ба́цькаўшчына, ‑ы, ж.

1. Для кожнага чалавека краіна, дзе ён нарадзіўся, грамадзянінам якой ён з’яўляецца. Працоўныя справы і духоўныя імкненні беларуса — родныя ўсім народам сацыялістычнай бацькаўшчыны. Лужанін. Паволі разыходзіліся салдаты, поўныя дум пра лёс сваёй бацькаўшчыны, сем’яў, пра сваё асабістае жыццё. Гурскі.

2. Родны куток, месца, дзе нарадзіўся і вырас хто‑н. — Якая прыгожая Асінаўка! — заўважыла Маша. — Бацькаўшчына твая, а ты не хацеў сюды ехаць. Гроднеў. // Месца, дзе што‑н. значнае адбылося, дало чаму‑н. важнаму пачатак. Савецкі Саюз — бацькаўшчына сацыялістычнай рэвалюцыі.

3. Набытак бацькі, спадчынная маёмасць. [Пракоп сыну:] — Растрасе бацькаўшчыну. Хутка [прагуляе], што нажыў бацька за свой век. Баранавых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бязме́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не мае бачных межаў, бяскрайні. Тайга — гэта бязмежны зялёны акіян, у якім свае няпісаныя законы, прыкметы, не ведаючы якіх можна і душой загавець. Дубоўка. Беларусь, твае далі бязмежныя Ускалыхнуць сваёй песняй хачу! Танк. // Нічым, ніякімі рамкамі не абмежаваны. Хай славіцца век, чалавек, бязмежная веліч твая! Панчанка.

2. перан. Надзвычайны, моцны, глыбокі (пра пачуцці). Пусціўшы гэтак сумным думам павады, Бязмежны жаль паплыў у душу крыніцай, І я таксама, як яна тады, шаптаў: «Адна на свеце ты ў мяне, сястрыца!» Купала. — Дзяўчынка мая любая... Шчасце маё. [Андрэй] не знаходзіў больш слоў, каб выказаць сваё пачуццё, сваё бязмежнае каханне і шчырасць. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)