óberwärts

adv наве́рх, уве́рх

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

empór

a уго́ру, уве́рх

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

◎ Пераштарцава́ць экспр. ’абняславіць’ (ашм., Сл. ПЗБ). Да персі (гл.) і ’штарцаваць, якое з польск. sztorcować ’сварыць, ганіць; калоць, дапякаць; кпіць’ < sztorc: апошняе да s‑terczeč ’тырчаць, вытаркацца’ (параўн. рус. торчать, славен. strčciti ’тарчаць уверх’), — усе да прасл. *tyčiti ’вытаркацца, выпінацца, тырчаць уверх’ (Махэк₂, 650), роднаснага літ. snigti ’тырчаць уверх (напр., пра вушы ў зайца)’, stūksoti ’выгараць, выдавацца’; пазней асновы *tyk‑/*tyč‑ узмацнілася устаўным ‑г‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падвы́сь, прысл.

Прыём салюта шабляй або шашкай, калі іх падымаюць вастрыём уверх, трымаючы эфес па ўзроўні падбародка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эгрэ́т, ‑а, М ‑рэце, м.

Пяро ці пучок пёраў, якія тырчаць уверх як упрыгожанне жаночых галаўных убораў.

[Фр. aigrette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дагары́, прысл.

1. На спіне, на спіну.

Ляжыць д.

2. Угору, уверх.

Як ні ары, абы чорным д. (прыказка).

◊

Дагары нагамі —

1) у перавернутым, перакручаным становішчы (быць і пад.);

2) уніз галавой, кулём (падаць, ляцець і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́жаць², -жму, -жмеш, -жме; вы́жаў, -жала; вы́жмі; зак., што.

У спорце: паступова падняць штангу, гіру і пад. ад грудзей уверх да поўнага выпроствання рук.

В. гіру ў пяцьдзясят кілаграмаў.

|| незак. выжыма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. вы́жым, -у, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перакулі́цца, -кулю́ся, -ку́лішся, -ку́ліцца; зак. (разм.).

1. Перавярнуцца дном, нізам уверх ці паваліцца набок, на спіну, абярнуцца.

Павозка перакулілася.

2. цераз што. Перавярнуцца цераз галаву або перакуліцца цераз каго-, што-н.

П. цераз плот.

|| незак. пераку́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

taláufwärts

adv уве́рх па далі́не

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

танкашы́і, ‑яя, ‑яе.

З тонкай шыяй, які мае тонкую шыю. Танкашыі хлапец трымае вінтоўку на плячы прыкладам уверх. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)