Вада, вадкасць. Дрэвы прагнулі вільгаці і спускалі, скручвалі лісце.Шамякін.І вочы.. [маці] затуманіліся, зноў укрыліся здрадніцкай вільгаццю.Лынькоў.//Сырасць. Вечарэла. З балот пацягнула цёплаю вільгаццю.Колас.Вільгаць ішла з лясоў і туманамі асядала на голую зямлю.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1.(1 і 2 ас. не ўжыв.), каго-што. Прабраць, пранікнуць усярэдзіну.
Сырасць праняла мяне наскрозь.
Праняў холад.
2.перан., каго. Моцна падзейнічаць на каго-н.
Нічым яго не проймеш.
Гэта гора праняло ўсіх да слёз.
3.безас., каго. Пранесці (пра панос; разм.).
|| незак.прайма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Ві́льгаць ’сырасць, макрата; вада, вадкасць’ (БРС, КТС, Нас.; КЭС, лаг.; Мал., Бяльк., Шат., Касп.); ’адліга’ (Нас.). Укр.ві́льгість ’вільгаць, сырасць’. Лексема запазычана з польск.wilgoć ’тс’ (Шатэрнік, 46; Пальцаў, Лекс. і грам., 38; Цвяткоў, 60) ці дакладней са ст.-польск.: ст.-бел.вилкость (з XV ст.) ст.-польск.wilkość (Карскі, Труды, 310). У сучаснай бел. мове маецца вельмі шмат новаўтварэнняў з пачатковым вільгаць‑: вільгатнець, вільгацеабмен, вільгацеаддача, вільгацелюбівы, вільгацепадʼёмны, вільгаціць, вільгацеёмістасць, вільгацястойкі, вільгацяўстойлівы і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заду́ха, ‑і, ДМ ‑дусе, ж.
Разм.
1. Парнасць, духата. Не зважаючы на расу і сырасць, адчувалася ўжо набліжэнне дзённай задухі.Мележ.
2.перан. Спешка ў рабоце, якая стамляе, знясільвае. Узваліць стагакід ношку, і ў нас адразу задуха — раскідваеш, разносіш па стозе.Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)