Перавярце́нь (перэверце́нь) ’заварацень (вяроўка, дрот) у санях для мацавання аглабель’ (ТС). У выніку кантамінацыі лексем перавязаць і за́верцень (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
убінтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.
Перавязаць бінтамі, марляй; забінтаваць. Убінтаваць раны. □ У мяне быў індывідуальны пакет, і я, як умеў, убінтаваў бядро. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
на́крыж, прысл.
Крыжападобна, як крыж. Перавязаць накрыж. Скласці рукі накрыж. □ Покатам ляжалі выносныя сосны, ляжалі ўдоўж і накрыж, як пасля якой буры. Пестрак.
•••
Крыж-накрыж гл. крыж.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паперавя́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Перавязаць усіх, многіх або ўсё, многае. Паперавязваць пакункі. □ На ўланскіх конях ехалі параненыя партызаны.. Іх тугімі кужэльнымі спавівачамі паперавязвала Параска. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
obandażować
зак.
1. забінтаваць; перавязаць;
2. тэх. ізаляваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
zabandażować
зак.
1. забінтаваць, перавязаць;
2. тэх. ізаляваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
обвяза́ть сов., в разн. знач. абвяза́ць, мног. паабвя́зваць; (пакет и т. п.) перавяза́ць, мног. паперавя́зваць; см. обвя́зывать;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Перавяжыха ’дуброўка прамастаячая, Potentilla erecta (L.) Rausch’ (віц., Кіс.). Відаць, да перавяза́ць: сцябло расліны выглядае нібы перавязанае ў каленцах, адкуль вырастаюць лісты. Да пера- і вяза́ць (гл.). Мена з > ж характэрная для паўн.-зах. Беларусі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перавя́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. перавязваць — перавязаць.
2. Тое, чым перавязана рана, хворае месца; павязка. Я прысеў на ўзбочыне. Абмацаў перавязку: яна зусім ссунулася з раны. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Перавя́з ’нізкі (грыбоў), перавязаныя ў адзін пук’ (Нар. Гом.), пе́равязь ’палоска матэрыі, перакінутая цераз плячо, для падтрымання пашкоджанай рукі’ (ТСБМ), пере́везь ’перавясла’ (ЛА, 2), сюды ж перавя́зіч ’рушнік, якім перавязваюць дружкоў маладога’ (добр., Мат. Гом.), перавя́зіна ’вянец зруба пад вокнамі і дзвярыма’, перавя́зьмы ’апошнія вянкі зруба’ (Мат. Гом.; ЛА, 4), перавя́зісты ’худы, высокі’ (Сцяшк. Сл.), перэўя́зісты ’тонкі, перацягнуты пасярэдзіне’ (ТС), ’які з шыяпадобнай перацяжкай (пра жука)’ (шальч., Сл. ПЗБ), — да апошняга параўн. польск. przewiąz/przewięz = owad przewięzisty (як пчала, аса, мурашка). Усе да перавя́заць ’перавязаць’ < прасл. *pervęzati, параўн. укр. перевʼязати, рус. перевяза́ть, польск. przewiązać, чэш. převázati, славен. prevézati, серб.-харв. преве́зати, превези́вати.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)