respite

[rɪˈspaɪt]

n.

1) перады́х -у m. (у пра́цы), палёгка f. (напр. ад гарачыні́)

2) адкла́д -у m., адтэрмінава́ньне; прыпыне́ньне n. (асабл. пакара́ньня сьме́рцю)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Ільго́та, льго́та ’палёгка ў выкананні якіх-н. абавязкаў’ (ТСБМ). Рус. льго́та ’тс’, дыял. ильго́та, лего́та ’лёгкасць’, ’ільгота’, ’вызваленне, свабода’, укр. вільгота ’прыволле, ільгота’, ст.-рус. льгота ’аблягчэнне, вызваленне’, ’зручнасць, здаволенне’, ’ільгота’. Пратэтычнае і‑. Утворана ад кораня льг‑ з суф. ‑ота ў ст.-рус. Фасмер, 2, 543; КЭСРЯ, 250. Гл. лёгкі, ільга, вільгота 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

release​1 [rɪˈli:s] n.

1. выслабане́нне; вызвале́нне (ад зняволення);

release on bail вызвале́нне пад закла́д

2. збаве́нне, вызвале́нне, выратава́нне; палёгка;

a wonderful feeling of release цудо́ўнае пачуццё палёгкі

3. вы́пуск фі́льма (на экран)

4. : press release прэс-рэлі́з; паведамле́нне для прэ́сы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

па́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад паліць ​1 (у 2 знач.).

2. у знач. прым. Абпалены. Паленая вапна. □ У даляглядзе пад яркім сонцам горы колеру паленай цэглы лезуць адна на адну. Бядуля.

3. у знач. прым. Які апаліўся, падгарэў. Запахла паленай збажыной, полымя абняла палову палёгка, пакідаючы чорныя прагаліны. Гурскі. Ад гарачыні з буракоў пацёк на цэглу сок, і ў хаце доўга пахла паленым цукрам. Пальчэўскі. / у знач. наз. па́ленае, ‑ага, н. Узляцеў фантан іскраў, засмярдзела паленым. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

reprieve

[rɪˈpri:v]

1.

v.t.

1) прыпыня́ць выкана́ньне сьмяро́тнага пакара́ньня

2) дава́ць перады́шку або́ часо́вую палёгку ад кло́патаў

2.

n.

1) прыпыне́ньне пакара́ньня (асабл. сьмяро́тнага)

2) часо́вая палёгка (у ця́жкасьцях, кло́патах)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

relief [rɪˈli:f] n.

1. палёгка; суцішэ́нне;

I felt a huge surge of relief and happiness. Мяне захліснула хваля палёгкі і адчування шчасця.

2. зніжэ́нне; змякчэ́нне;

the relief of suffering аблягчэ́нне паку́т

3. дапамо́га (грашыма, адзеннем, харчаваннем і да т.п.); дапамо́га па беспрацо́ўі;

a relief fund for refugees фонд дапамо́гі бе́жанцам

4. зме́на дзяжу́рных

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

◎ Пасна́дней ’больш выгодней, ямчэй’ (Нас.). Да ⁺снадны. Параўн. рус. снадить ’прыстасоўвацца’, ’складаць, падганяць (дошкі)’, ст.-польск. snadny ’зручны, ёмкі’, польск. snadnie ’лёгка, без намаганняў’, чэш., славац. snadny ’лёгкі’, мар. nes‑ nadny ’бурклівы’, якія са слова snadъ: н.-луж. snaź, в.-луж., польск. snadź ’мажліва, відаць’, чэш. snad, славац. snaď ’тс’. Брукнер (504) і Фасмер (3, 696) уключаюць сюды і снасць ’начынне працы’. Пэўнай этымалогіі няма. Калі зыходзіць з асноўнага snadъ, можна дапусціць вельмі стаєре скарачэнне з прыслоўя snadobь (як рус. надо з надобьУ^Ьраун. ст.-слав. оудобь ’лёгка’, ц.-слав. без‑добь ’у неадпаведны час’. Тады sna‑d‑ азначала б ’палёгка’ (Махэк₂, 563).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

relief

[rɪˈli:f]

n.

1) палягчэ́ньне, палёгка f., вызвале́ньне (ад ця́жкасьцяў, бо́лю)

2) дапамо́га f.

3) дапамо́га бе́дным

to put on public relief — прызна́чыць сацыя́льную дапамо́гу

4) зьме́на f.

The sentry was waiting for his relief — Вартаўні́к чака́ў зьме́ны

5) рэлье́ф -у m.

•

- in relief

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ulga

ulg|a

ж.

1. палёгка;

odetchnąć z ~ą — уздыхнуць з палёгкай;

2. (і)льгота;

~i celne — мытныя льготы;

~i podatkowe — падатковыя льготы;

~i frachtowe — фрахтовыя льготы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

По́слух 1 ’сведка на судзе ў старажытнасці’ (ТСБМ), ст.-бел. послухъ ’тс’, сюды ж варыянты з нарашчэннем суфікса послух‑ачъ, послух‑а‑тель (Сл. Скар.), рус. по́слух ’тс’, ст.-рус. послухъ ’тс’, польск. posłuch ’праслухоўванне’, чэш. posluchy ’выведванне, разведка’, славац. posluch ’тс’, ст.-слав. послоухъ ’сведка’. Да слухаць (гл.) (Фасмер, 3, 340); прыстаўка по- нясе семантыку выніковасці дзеяння, даслоўна — по́слух ’тое, што пачута’ ці ’той, хто пачуў’.

По́слух 2 рэліг. ’паслушэнства’, ’абавязак манаха ці паслужніка’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр.), ст.-бел. послушание, послушенство ’тс’ (Сл. Скар.), укр. по́слух ’паслушэнства’, польск. posłuch ’тс’, ’паслухмянасць’, ’абавязак’, серб. по̀слух ’тс’. Магчыма, калька з грэч. ὑπ‑ήκοος ’паслухмяны, падданы, падначалены’. Да слухаць (гл.).

По́слух 3 ’чутка, пагалоска’ (ТСБМ), рус. послух ’недакладныя звесткі, цёмныя, хлуслівыя чуткі’ (Сл. Салж.), ст.-рус. послухъ ’тс’, польск. posłuch ’чутка’, у іншых славянскіх мовах семантыка ’слых, магчымасць чуць’: чэш. posluch ’тс’, славен. posluh ’тс’. Параўн. по́слух 1 (гл.). Да слухаць (гл.).

По́слух 4 ’дапамога, палёгка’ (Сцяшк. Сл.). Відавочна, фанетычны запіс бел. послуг з фрыкатыўным [ɣ]. Да паслуга, служыць (гл.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне з прыстаўкай по- з семантыкай выніковасці дзеяння.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)