1. Бясплатна, дарма. Адразу кідалася ў вочы, што чалавек, які жыве тут [у шалашы], любіць парадак і не задарма есць панскі хлеб.Колас.// Вельмі танна, за малую плату. Як ні шкада было, прадаў скрыпку, амаль што задарма.Сяргейчык.
2. Без падставы, дарэмна. Ніякавата, відаць, стала [жанчыне], што задарма ўпікнула чалавека.Скрыган.// Дарэмна, без патрэбы. — Пераапраніцеся, таварыш камісар.. Навошта задарма жыццём рызыкаваць?Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
cause1[kɔ:z]n.
1. прычы́на; падста́ва; наго́да;
the cause of war/fire прычы́на вайны́/пажа́ру;
without good cause без ува́жлівай прычы́ны;
There is no cause for anxiety. Няма ніякай падставы для хвалявання;
You have no cause for complaint/no cause to complain. У вас/у цябе няма падставы для скаргі/для таго, каб скардзіцца.
2. спра́ва;
fight for the cause of justice змага́цца за справядлі́вую спра́ву;
make common cause with smb. станаві́цца на чый-н. бок, далуча́цца да каго́-н. для агу́льнае спра́вы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
*Нячэ́ўны, нечэ́ўны ’нікуды не варты, заняпалы’ (ТС). Магчыма, звязана з нячы́віль (гл.), што дае падставы для рэканструкцыі дыял.*ne‑čevenъ, гл. чо́віць.
3. Довады, якімі можна апраўдаць каго‑, што‑н. [Паходня:] — Ты шукаеш апраўдання, Захаравіч, супакойваеш самога сябе.Хадкевіч.// Тлумачэнне, у якім прыводзяцца падставы, якія дазваляюць апраўдаць каго‑, што‑н. У Косці вырвалася міжволі ні то апраўданне, ні то просьба, ні то скарга.Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сважы́ць ‘струменіць’ (глыб., Сл. ПЗБ). Аўтары слоўніка мяркуюць пра сувязь з рус.скважина ‘шчыліна’, што дае падставы бачыць у ім дэфармаванае рус.сквози́ть ‘праймаць наскрозь’. Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падста́важ Bewéggrund m -es, -gründe; Ánlass m -es, -lässe; Úrsache f -, -n;
без усяля́кай падста́выóhne jéden Ánlass;
дава́ць падста́вуÁnlass gében*;
няма́падста́вы es gibt kéinen Grund (длячаго-н für A)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прэтэндэ́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Той, хто прэтэндуе на што‑н., мае падставы на валоданне чым‑н., на атрыманне чаго‑н. — Скажыце, між іншым, — Ваўчок павярнуў на мяне твар і прыцішыў голас, — .. ёсць, акрамя нас, сёлета сур’ёзныя прэтэндэнты на пераходны сцяг Савета Міністраў і ЦК?Хадкевіч.// Той, хто прэтэндуе на атрыманне якога‑н. звання, узнагароды і пад. за выкананую працу. Прэтэндэнт на атрыманне ступені кандыдата навук. Прэтэндэнт на атрыманне дзяржаўнай прэміі.
[Ад лац. praetendens, praetendentis — які дамагаецца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пы́льхаўка ’грыб порхаўка’ (гродз., Сл. ПЗБ). Паралельныя ўтварэнні тыпу пу́рхаўна ’тс’ ад пу́рхаць (гл.) даюць падставы ў якасці зыходнага прыняць незафіксаваны дзеяслоў *пыльхаць (ад гукапераймальнага *пыльх ’пырх’ і пад.); магчыма, пад уплывам пыл (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
solid2[ˈsɒlɪd]adj.
1. цвёрды; суцэ́льны;
become solid цвярдзе́ць;
solid granite суцэ́льны грані́т;
a solid compoundling. склада́нае сло́ва, яко́е пі́шацца ра́зам
2. мо́цны, здаро́вы; сы́тны;
a man of solid build мажны́ чалаве́к;
have a solid meal сы́тна пае́сці
3. надзе́йны, грунто́ўны;
have solid grounds ме́ць ва́жкія падста́вы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
стварэ́нне, ‑я, н.
1.Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. стварыць.
2. Тое, што створана кім‑н.; твор літаратуры, мастацтва. Я да мазалёў на пальцах і рабаціння ў вачах папакутаваў над уласным новым стварэннем [скрыпкай].Кулакоўскі.Мне здаецца, што ў нас ёсць усе падставы іменна такім чынам, прачытаць сягоння геніяльнае стварэнне Шэкспіра.Лужанін.
3.зазначэннем. Жывая істота — чалавек, жывёліна. [Ніна:] — Здаецца, няма нічога прыгажэй і мілей за гэтае малое, харошае стварэнне, — прыціснула яна да сябе, цалуючы, Люду...Васілевіч.Птушка — стварэнне кволае, догляду асаблівага патрабуе.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)