падста́ва
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
падста́ва |
падста́вы |
| Р. |
падста́вы |
падста́ў |
| Д. |
падста́ве |
падста́вам |
| В. |
падста́ву |
падста́вы |
| Т. |
падста́вай
падста́ваю |
падста́вамі |
| М. |
падста́ве |
падста́вах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
недарма́, прысл.
1. Не без падставы, не без прычыны.
Я н. адчуваў небяспеку.
2. Не дарэмна.
Н. есці бацькоўскі хлеб.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
задарма́, прысл. (разм.).
1. Бясплатна, дарма.
Аддаць з.
Купіць з. (вельмі танна).
2. Без падставы, патрэбы, дарэмна.
З. ўпікнуць чалавека.
З. рызыкаваць жыццём.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дастатко́вы, -ая, -ае.
1. Якога хапае для чаго-н., які задавальняе пэўныя патрэбы.
Дастатковая колькасць сыравіны.
Дастатковая падрыхтоўка.
2. У патрэбнай ступені абгрунтаваны.
Дастатковыя падставы.
|| наз. дастатко́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пакапры́знічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Тое, што і пакапрызіць. З цягам часу.. [Булай] пачаў дазваляць сабе пакапрызнічаць, пакрычаць па чалавека без падставы. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падста́ва¹, -ы, мн. -ы, -та́ў, ж.
Прычына, важкія абставіны, якія робяць зразумелымі што-н., з’яўляюцца асновай для чаго-н.
Мець законныя падставы для чаго-н. На агульных падставах (нараўне з усімі).
◊
На падставе чаго, у знач. прыназ. — зыходзячы з чаго-н., апіраючыся на што-н., у адпаведнасці з чым-н.
Дзейнічаць на падставе інструкцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
матывіро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.
1. Абгрунтаванне прычыны, падставы якога‑н. дзеяння, учынка.
2. Тое, што і матывацыя. [Гарбулёў:] — Дайце я буду пісаць матывіроўкі, а вы стаўце толькі свой подпіс. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адме́ннік, ‑а, м.
Тое, што і сінонім. Існаванне сінонімаў мае свае гістарычныя падставы. У арабскай мове, як было падлічана ў свой час, ёсць тысяча адменнікаў для слова «меч» і чатыры тысячы для слова «няшчасце». Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схематызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.
Падаць (падаваць)3 апісаць (апісваць), паказаць (паказваць) што‑н. у схематычным адцягнена-спрошчаным выглядзе, у агульных рысах. Скажуць: мы схематызуем вобраз, мы адрываем інтымнае жыццё чалавека ад яго грамадскай сутнасці. Думаем, што такія закіды не маюць пад сабой ніякай падставы. Бярозкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напі́саны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад напісаць.
•••
На лбе напісана ў каго — адразу відаць, ясна ўсім што‑н. па знешняму выгляду чалавека.
На раду напісана каму — вызначана наперад, наканавана.
На твары напісана ў каго — па выразу твару ясна відаць што‑н.
Чорным па беламу напісана — ясна, няма падставы сумнявацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)