-урыя

(гр. uron = мача)

другая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на сувязь з паняццем «мача».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Моч, моча ’мокрае, дажджлівае надвор’е, вільгаць, макрата, сырасць’ (Бяльк., Янк. БП, ТС; зэльв., Жыв. сл.; беш., Нар. сл.; ганц., Сл. ПЗБ), ’мача’ (шальч., Смарг., Сл. ПЗБ; ТС). Да мача́, мокры (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГЕМАТУРЫ́Я

(ад гемата... + грэч. uron мача),

наяўнасць крыві ў мачы пры хваробах нырак і мочавывадных шляхоў. Гл. ў арт. Мочакамянёвая хвароба, Мочавыдзяляльнай сістэмы хваробы, Піеланефрыт, Прастатыт, Цыстыт і інш.

т. 5, с. 148

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Harn

m -(e)s мача́

~ lássen* — эўф. спраўля́ць малу́ю патрэ́бу

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ура́ты

(ад гр. uron = мача)

солі мачавой кіслаты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Се́квіны ‘мача’ (ганц., Сл. ПЗБ). Да сікаць, сцаць (гл.); параўн. яшчэ рус. пск. сёкать ‘мачыцца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АНУРЫ́Я

(ад ан... + грэч. uron мача),

поўнае спыненне выдалення мачы. Узнікае пры цяжкіх захворваннях нырак, закупорцы камянямі абодвух мачаточнікаў, сцісканні іх суседнімі пухлінамі, шоку і падзенні сардэчнай дзейнасці. Вядзе да урэміі. Патрабуе неадкладнага лячэння.

т. 1, с. 407

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

mocz, ~u

м. мача;

oddawanie ~u мед. мочаспусканне, мочавыдзяленне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Мача́жына ’мокрае месца’ (слуц., Яшк.). З ⁺мача́га, параўн. рус. наўг. моча́га, моча́жка, мочажина. Утворана ад прасл. moča > мача́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сцулі́ ’мача’, сцуль ’хто мочыцца пад сябе’ (Нас.). Вытворныя ад сцаць (гл.) з суф. ‑ул‑, гл. Карскі 2-3, 25.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)