мача́, -ы́, ж.

Вадкасць, што выдзяляецца ныркамі як прадукт абмену рэчываў.

|| прым. мачавы́, -а́я, -о́е.

М. пузыр.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ма́ча

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, нескланяльны

адз. мн.
Н. ма́ча ма́ча
Р. ма́ча ма́ча
Д. ма́ча ма́ча
В. ма́ча ма́ча
Т. ма́ча ма́ча
М. ма́ча ма́ча

Крыніцы: piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мача́

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. мача́
Р. мачы́
Д. мачы́
В. мачу́
Т. мачо́й
мачо́ю
М. мачы́

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

мача́ ж. моча́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мача́, ‑ы, ж.

Вадкасць, якая выдзяляецца ныркамі як прадукт абмену рэчываў і выходзіць з арганізма праз мочаспускальны канал.

•••

Нетрыманне мачы гл. нетрыманне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ма́ча ’маленькія рыбкі’ (бых., Мат. АС). Скарочаны варыянт з мале́ча (гл.).

Мача́ ’вадкасць, якая выдзяляецца ныркамі’ (ТСБМ), ’слата, макрэча’ (Нас.). Укр. міч, рус. моча, ст.-рус. моча ’дажджлівае надвор’е’, ц.-слав. моча ’балота’, мочьмача’, польск. mocz, в.-луж. moč, чэш., славац. moč, славен. móća ’вільгаць; мача; нягода’, серб.-харв. мо́ча ’макрэча’, ’мокрадзь’, ’вільготнае надвор’е, золь’, ’намочаны кавалак хлеба’, макед., балг. мочмача’. Прасл. mokja > moča. Да мокры (гл.). Сюды ж мачавы́ (ТСБМ), мачаві́к ’мачавы пузыр’ (навагр., Сл. ПЗБ), мачаві́на ’прадукт бялковага абмену’ (ТСБМ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

уры́на, ‑ы, ж.

Спец. Мача.

[Лац. urina.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

моча́ мача́, -чы́ ж., мн. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

моча...

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «мача», напрыклад: мочавыдзяленне, мочазнясіленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экскрэме́нты, ‑аў; адз. няма.

Спец. Ператраўленая ежа (кал, мача). Нярэдка адзін з адноркаў іграе ролю «прыбіральні». У ім барсук складвае свае экскрэменты і засыпае іх пяском. «Беларусь».

[Лац. excrementum — выдзяленне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)