Zwnge

f -, -n

1) ціскі́, кле́шчы

2) накане́чнік

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

засупо́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Сцягнуць клешчы хамута супоняй. — Мікалай, давай сюды, нацягні мне супоню! — чую, як крычыць ён ад саней. — Ы-ы-ых! Ужо не можаш засупоніць нават хамута! Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

касцяне́ць, ‑ее; незак.

Ператварацца ў косць, станавіцца косцю. Рогі касцянеюць. Храсткі касцянеюць. // перан. Крэпнуць, дзеравянець ад холаду. Нібы ў клешчы, браў мароз у свае абдымкі .. [Надзіна] худзенькае цела. Ногі ўжо пачыналі касцянець. Бураўкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Prtze

f -, -n

1) ла́па

2) тэх. кле́шчы, абцугі́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Кле́шчыцца ’спароўвацца (пра сабак і некаторых насякомых)’ (Нас.). Параўн. рус. клещиться ’тс’. Да клешчы1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кляшчы́1 ’абцугі’ (Сцяшк., Мат. Маг., Сл. паўн.-зах.). Гл. клешчы1.

Кляшчы́2 ’клюшні’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. клюшня1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ле́шчы ’прэс для выціскання мёду’ (Бес.). Да клешчы ’тс’ (воран., круп., вільн., Сл. паўн.-зах.). Гл. таксама Куркіна (Этимология–1974, 48).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

хамуці́на, ‑ы, ж.

Мяккі валік з лямцу, які прымацоўваецца пад клешчы хамута, каб яны не націралі шыю каню. Крыху супакоіўшыся, .. [стары] падышоў да мокрага напалоханага каня, пагладзіў яго па шыі, потым выцягнуў з-пад хамуціны грыву, праверыў супоню, адпусціў церассядз[ёлак.] Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Абцугі́клешчы з дрэва’, ст.-бел. абцегі, обцукгъ (Булыка, Запазыч.) < польск. obcęgi (Кюнэ, Poln., 81) < ням. Hebzange. Параўн. яўны паланізм абцэнгі (Сцяшк. МГ), обцэнькі ’тс’ (Клім.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кля́ма ’дрот, сагнуты ў выглядзе літары П для замацавання расколатай драўлянай пасудзіны’ (Бір.). Праз ст.-польск. klamaклешчы, ціскі’ з с.-в.-ням. klam ’тс’ (Слаўскі, 2, 185).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)