карчава́ты, ‑ая, ‑ае.

Абл. Карчысты. Каторы год праводжу баразну Па цаліне. У карчаватых лядах Зярнят ўкінуў жменю не адну Я ў раллю пад бацькавым наглядам. Ляпёшкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

и́же мест., уст. які́, като́ры;

и и́же с ним (с ни́ми) ирон. і які́я (като́рыя) з ім (з і́мі).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

enty

энны (пра колькасць);

po raz enty — у каторы раз

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

адгні́сці, ‑гніе; зак.

Згніўшы, адваліцца, адпасці. Дзядзька Цімох плот загарадзіў яшчэ да мяне з новага частаколу, а гэты — каторы збуцвеў, у каторага канцы адгнілі — склаў у кучу на дровы. Баранавых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мо́ўкнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; незак.

Заціхаць, замаўкаць. Тым часам сяло моўкла, ноч усё глыбей і цяжэй насядала на зямлю. Колас. У цесных долах Гвадарамы Каторы дзень не моўкне бой. Глебка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падло́ўчы, ‑ага, м.

Уст.

1. Старшы аб’ездчык; ляснічы. Наўперад ён праз час каторы Быў пры падлоўчым на каморы. Стары ляснічы па-сваему цаніў Міхала, як служаку. Колас.

2. Старшы егер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пра́ўдзіцца, ‑дзіцца; незак.

Разм. Спраўджвацца, здзяйсняцца. І каторы раз яна [думка] усё не праўдзілася. Быкаў. Людміліна сэрца абарвалася. Прадчуванне праўдзілася. Іван Іванавіч гаварыў, а ў Людмілы ў грудзях халадзела, халадзела. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фотадакуме́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Фатаграфія, якая адлюстроўвае рэальны факт і мае гістарычнае, юрыдычнае і пад. значэнне. І вось, каторы раз, трапляе мне пад рукі знаёмы фотадакумент, здымак дзён партызанскіх. Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кото́рый мест.

1. (вопросительное) які́; като́ры (только при вопросе: какой по порядку);

кото́рое я́блоко вам бо́льше нра́вится? які́ я́блык вам больш падаба́ецца?;

кото́рый раз вы э́то де́лаете? като́ры раз вы гэ́та ро́біце?;

2. (относительное) які́; (только в качестве подлежащего) што;

не по́мню, в кото́ром до́ме он живёт не по́мню, у які́м до́ме ён жыве́;

стол, на кото́ром лежи́т кни́га стол, на які́м ляжы́ць кні́га;

челове́к, кото́рый приходи́л вчера́ чалаве́к, які́ (што) прыхо́дзіў учо́ра;

3. (неопределённое) като́ры;

я кото́рый раз тебе́ говорю́, а ты всё забыва́ешь я като́ры раз табе́ кажу́, а ты ўсё забыва́ешся;

◊

кото́рый час? като́рая гадзі́на?, ко́лькі ча́су?

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хто, каго́, каму́, каго́, кім, (аб) кім, займ.

1. пыт. Абазначае агульнае пытанне аб жывых істотах і пра стан каго-н.

Хто ідзе? Хто гэта? Каго ты прывёў?

2. Ужыв. ў знач. вылучальных або ўказальных займеннікаў: «каторы», «той».

Мала хто ўмеў так бегаць.

Многа зробіць, хто рана ўстане.

3. неазнач. Хто-небудзь, хтосьці (разм.).

Каб хто чуў, што ён гаварыў.

4. адносны. Падпарадкоўвае даданыя дапаўняльныя сказы.

У таго добрыя вынікі, хто стараецца працаваць.

5. адносны. Падпарадкоўвае даданыя дзейнікавыя сказы (пераважна пры наяўнасці ў галоўным сказе суадноснага слова «той»).

Хто пытае — той не блудзіць (прыказка). Хто сам на працы гарыць, той і людзям свеціць (прыказка).

6. адносны. Падпарадкоўвае даданыя азначальныя сказы; па знач. адпавядае слову «каторы».

Сабраліся ўсе тыя, хто разам ваяваў.

7. адносны. У спалучэнні з часціцай «ні» пачынае даданы ўступальны сказ.

Мы яго чакаем, хто б ён ні быў.

8. Ужыв. ў размеркавальным знач. пры супастаўленні членаў сказа і сказаў у знач.: «адно..., другое».

Хто спаў, а хто чытаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)