Wáchposten

m -s, -

1) караву́л; караву́льны [вартавы́] пост

2) караву́льны, вартавы́ (наз.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ГАЎПТВА́ХТА

(ням. Haupwache літар. галоўны каравул),

спецыяльнае памяшканне для ўтрымання вайскоўцаў пад арыштам. Ва Узбр. сілах Беларусі бывае гарнізонная і вайсковая. На гаўптвахце ўтрымліваюць вайскоўцаў, арыштаваных у дысцыплінарным парадку, арыштаваных следчымі органамі, тых, што знаходзяцца пад судом, прыгавораных ваен. судом да ўтрымання на гаўптвахце, а таксама асуджаных да інш. мер пакарання да набыцця прыгаворам законнай сілы.

т. 5, с. 89

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ва́рта

(польск. warta, ад ням. Warte)

1) ахова, каравул (напр. паставіць варту);

2) вартаванне, абавязкі па ахове чаго-н. (напр. заступіць на варту).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

падво́ены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад падвоіць.

2. Павялічаны ўдвая; двайны. Падвоеная цана. Падвоены каравул. // перан. Значна павялічаны, узмоцнены. Падвоеная пільнасць. □ Часам.. [Валодзя], чым-небудзь забавіўшыся, забываў, што яму трэба рабіць, а ўспомніўшы, прымаўся за гэта з падвоенай энергіяй. Ракітны.

3. у знач. прым. Які складаецца з двух аднародных прадметаў; здвоены. Падвоеная нітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВА́ХТА

(ад ням. Wacht каравул, варта),

1) асноўны від дзяжурства на караблях і суднах, які забяспечвае іх плаванне, захоўвае бяспеку, а ў ВМФ і боегатоўнасць. Падзяляецца на агульнакарабельную, спецыяльную (у баявых часцях і службах), хадавую і якарную.

2) Прамежак часу, на працягу якога адна змена вахты на караблі нясе дзяжурства.

3) Склад чарговай (вахтавай) змены нарада.

4) Група людзей, якая выязджае працаваць на пэўны перыяд часу ў зададзены раён.

т. 4, с. 46

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

змяні́цца

1. sich verändern;

абста́віны змяні́ліся die Úmstände háben sich verändert;

2. (мяняцца, чаргавацца); ábgelöst wérden;

караву́л змяні́ўся die Pósten wurden ábgelöst;

◊ змяні́цца з тва́ру die Fárbe wéchseln

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

крыча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; -чы́; незак.

1. Абзывацца крыкам (у 1 знач.); паднімаць крык.

К. ад болю.

Крычаць, што аж у Крычаве чуваць!

2. Гучна гаварыць.

Не трэба к., гавары спакойна.

3. на каго (што). Гаварыць з кім-н. рэзкім тонам, лаяць каго-н.

К. на дзяцей.

4. перан. Шмат гаварыць пра каго-, што-н., многа пісаць у друку, прыцягваючы агульную ўвагу.

Так і крычаць газеты аб перамогах.

Аб такой падзеі нельга многа к.

◊

Крычма крычаць (разм.) — вельмі моцна крычаць (ад страху, крыўды і пад.).

Хоць гвалт (каравул) крычы (разм.) — пра цяжкае бязвыхаднае становішча.

|| аднакр. кры́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

prezentować

prezent|ować

незак.

1. прэзентаваць; дэманстраваць; паказваць;

2. рэкамендаваць, знаёміць;

3. кніжн. выяўляць;

~uj broń! вайск. на каравул!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Wáche

f -, -n

1) вайск. ва́рта, караву́л (абавязак); марск. ва́хта

~ stéhen* — стая́ць на ва́рце [у караву́ле, на ва́хце]

~ hálten* [tun*, háben] — не́сці ва́рту; вартава́ць

auf ~ sein — быць пі́льным [насцяро́жаным, напагато́ве]

auf ~ zíehen* [die ~ bezíehen*] — заступі́ць на ва́рту [у караву́л]

2) караву́л; стра́жа, вартавы́

die ~ áblösen — змяні́ць ва́рту

ábziehende ~ — ва́рта, яка́я змянцецца

áufziehende ~ — ва́рта, яка́я заступа́е

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

präsentíeren

1.

vt

1) прапано́ўваць

2) пака́зваць, прад’яўля́ць (вэксаль)

das Gewéhr ~ — браць вінто́ўку [ружжо́] на караву́л

2.

~ , sich рэкамендава́цца; вылуча́ць сябе́

(куды-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)