караву́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Вайсковая ўзброеная варта.

Выклікаць к.

2. Абавязкі па ахове чаго-н.

Несці к.

Узяць каго-н. пад к.

3. у знач. выкл. Заклік на дапамогу пры небяспецы (разм.).

К!

Ратуйце!

◊

Узяць на каравул — аддаць пашану асобым ружэйным прыёмам.

|| прым. караву́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

К. начальнік.

Змяніць каравульных (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

караву́л

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. караву́л караву́лы
Р. караву́ла караву́лаў
Д. караву́лу караву́лам
В. караву́л караву́лы
Т. караву́лам караву́ламі
М. караву́ле караву́лах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

караву́л

выклічнік

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

караву́л м.

1. в разн. знач. карау́л;

змяні́ць к. — смени́ть карау́л;

не́сці к. — нести́ карау́л;

2. в знач. межд., разг. карау́л;

○ узя́ць пад к. — взять под карау́л (под стра́жу);

браць на к. — браць на карау́л;

◊ хоць к. крычы́ — хоть карау́л кричи́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

караву́л, ‑а, м.

1. Узброеная варта. [Койфер] выклікаў каравул. Праз хвіліну салдаты абкружылі яго дом. Шамякін. Часам даносяцца з аэрадрома прыглушаныя травой крокі людзей, відаць — змяняецца каравул. Лынькоў.

2. Нясенне варты; абавязкі па ахове чаго‑н. Несці каравул. □ Сходзіць [Мікалай] у каравул, пачысціць аўтамат і цэлыя суткі адпачывае. Алешка.

3. у знач. выкл. Разм. Заклік на дапамогу ў выпадку небяспекі. — Каравул! Палкоўніка ўкралі. Лынькоў.

•••

Узяць на каравул гл. узяць.

Браць (узяць) пад каравул гл. браць.

Хоць каравул крычы гл. крычаць.

[Ад цюрк. караул — варта, дазор.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

караву́л

т. 8, с. 43

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

караву́л м

1. Wáche f -, -n; Wách(t)posten m -s, -;

2. выкл разм караву́л! Hilfe!;

узя́ць на караву́л das Gewéhr präsentíeren;

браць пад караву́л in Haft néhmen*;

◊ хоць караву́л крычы́! разм es ist zum Verzwéifeln

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

караву́л

(цюрк. karaul)

1) узброеная варта (паставіць к.);

2) нясенне варты (быць у каравуле).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

разво́д², -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Агляд і размеркаванне па пастах падраздзяленняў, прызначаных у каравул.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карау́л м.

1. сущ. ва́рта, -ты ж., мн. нет; караву́л, -ла м.;

почётный карау́л ганаро́вая ва́рта;

полево́й карау́л воен. палявы́ караву́л;

2. межд. караву́л, гвалт, рату́йце;

◊

хоть карау́л кричи́ хоць караву́л (гвалт) крычы́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)