Таратаўня́ лаянк. ’тоўстая кабета’ (Сержп. Прык.). Няясна; магчыма, да гукапераймальнага тарата (гл.), параўн. польск.taratan ’выгук, што імітуе голас трубы’ і трубло ’абжора’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
woman
[ˈwʊmən]
n., pl. women[ˈwɪmɪn]
1) жанчы́на, кабе́таf.
2) жо́нка f.
3) каха́нка f.
4) жанчынападо́бны мужчы́на, “ба́ба”
•
- woman of the world
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Пу́лькнуць экспр. ’узлавацца’ (шчуч., Сл. ПЗБ). Няясна, магчыма, да пу́лькаць ’есці, пускаючы пузыры’ (гл.), параўн. пузы‑ ры́ха ’тоўстая, сварлівая кабета’ і пузырыцца ’закіпаць, падымацца пузырамі’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
капялю́ш, капелюша, м.
Галаўны ўбор, мужчынскі — з палямі, жаночы — розных фасонаў. Саламяны капялюш. □ Прытрымліваючы капронавы капялюш, палі якога намоклі і абвіслі, Максім Сцяпанавіч сігаў вялізнымі крокамі.Карпаў.Каля століка пасажыра прайшла кабета ў чорным капелюшы.Бядуля.
[Лац. capellus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трыко́тка ‘трашчотка для спужвання звера’ (Сцяшк.). Відаць, з фанетычна адаптаванага і пераасэнсаванага польск.terkotka ‘гаварлівая кабета’ ад terkotać, tarkotać ‘трашчаць, грукатаць, тарахцець’, гукапераймальнага паходжання (да прасл.*tъrk‑, гл. таркатаць, туркатаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзяржа́нне, ‑я, н.
Ручка якой‑н. прылады (лапаты, малатка, нажа і пад.). З дальняга кутка.. выйшла кабета, з дзеркачом на доўгім дзяржанні ў адной руцэ і бляшаным шуфлікам — у другой.Дуброўскі.— Міша Расолька зламаў дзяржанне матыкі і не працуе.Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пузы́рыцца (пузы́рицьца) ’наядацца, напівацца; закіпаць, падымацца пухірамі; выстаўляць пуза ад гонару’ (Нас.), рус.пузы́риться ’тс’, укр.пузи́ритися уздымацца пухірамі; дуцца’, сюды ж пузыры́ха ’тоўстая, сварлівая кабета’ (барыс., Цыхун, вусн. паведамл.). Ад пузыр1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паме́шваць1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што і без дап.
Мяшаць, размешваць патроху або час ад часу. Варыва памешвала чарпапом з доўгай ручкай немаладая, з добрым, прыветлівым тварам кабета.Навуменка.
паме́шваць2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.
Мясіць патроху або час ад часу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гаспада́рлівы, ‑ая, ‑ае.
Эканомны, ашчадны, руплівы ў вядзенні гаспадаркі (пра чалавека). Кабета яна [Кацярына] гаспадарлівая — не можа дапусціць, каб «прадукцыя» псавалася.Скрыпка.[Лукашу], рупліваму і гаспадарліваму, хацелася хутчэй пачынаць уборку.Кавалёў.// Уласцівы такому чалавеку; дзелавы, клапатлівы. Гаспадарлівыя рукі. □ Максімка ішоў і гаспадарлівым вокам аглядаў сенажаць.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блін, ‑а, м.
Хлебны выраб з рэдкага цеста, спечаны на скаварадзе. [Маці:] — Аднойчы адна кабета паліла ў печы і пякла бліны.Якімовіч.На зэдліку каля прыпека ляжаў стос жоўтых бліноў і пачаты кружок авечага лою.Дуброўскі.
•••
Першы блін камяком — пра няўдалы пачатак якой‑н. справы.
Як бліны пячыгл. пячы.
Разбіцца ў блінгл. разбіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)