кабе́та, -ы, ДМ -бе́це, мн. -ы, -бе́т, ж. (разм.).
Сталая замужняя жанчына.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кабе́та
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
кабе́та |
кабе́ты |
| Р. |
кабе́ты |
кабе́т |
| Д. |
кабе́це |
кабе́там |
| В. |
кабе́ту |
кабе́т |
| Т. |
кабе́тай
кабе́таю |
кабе́тамі |
| М. |
кабе́це |
кабе́тах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кабе́та, ‑ы, ДМ ‑беце, ж.
Разм. Сталая жанчына, звычайна замужняя. А вакол стаяць дзяўчаты, Шмат хлапцоў, мужчын, кабет. Крапіва. Ля хат вясёлыя гамоняць людзі, Кабеты ў садзе кормяць немаўлят. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кабе́та и кабе́ціна ж., разг. заму́жняя же́нщина
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кабе́та ’сталая жанчына, звычайна замужняя’ (БРС, ТСБМ). У гаворках вядома на значнай тэрыторыі: ’маладзіца, сталая жанчына, замужняя жанчына і г. д.’ (Касп.; КЭС, лаг.; слуц., КЭС; Мядзв., Нас., Шат., Яруш.). Запазычанне з польск. мовы, гл. Слаўскі, 2, 301. У польск. мове слова вядома па тэкстах з XVI ст., аднак выключна з пейаратыўным значэннем. Што датычыць этымалогіі, то прымальнай версіі пакуль што няма. Падрабязны агляд версій пра магчымае запазычанне ў польск. мову і спробы вытлумачыць яго мясцовае паходжанне гл. у Слаўскага, 2, 300–303.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кабе́ціна, -ы, мн. -ы, -цін, ж. (разм.).
Тое, што і кабета.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
даго́длівы, ‑ая, ‑ае.
Услужлівы, угодлівы. Ласкавая, дагодлівая і яшчэ рухавая кабета,.. [цётка Макрына] вельмі ўпадала за сваімі «нявестачкамі». Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысягну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Разм. Тое, што і прысягнуць. — Стараста не дасць маніць! — прысягнулася кабета. Нікановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скна́рны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і скнарлівы. Антоля дасціпная да ўсялякай работы і праз меру скнарная кабета. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зэ́длік, ‑а, м.
Разм. Невялікі зэдаль; услончык. Кабета сядзела на нізенькім зэдліку і драмала. Чорны. Людзям не хапала месца на крэслах, лаўках, зэдліках. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)