паштальён, ‑а, м.

Паштовы служачы, які разносіць карэспандэнцыю адрасатам. Як і звычайна, пошту .. [Хадкевічу] прынесла — самога яго ніколі паштальён не мог застаць дома — Вера. Васілевіч. Амаль у кожны двор, у кожную калгасную хату заходзіць паштальён Алена Аляксандраўна Цярэшка. Бялевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

застава́ць несов.

1. застава́ть;

2. (находить в каком-л. положении совершенно неожиданно) застава́ть, застига́ть;

3. захва́тывать, накрыва́ть;

1-3 см. заста́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыхапі́ць, -хаплю́, -хо́піш, -хо́піць; -хо́плены; зак. (разм.).

1. каго-што. Узяць з сабою.

П. памочніка.

2. што і чаго. Дастаць, пазычыць.

П. грошай у каго-н.

3. каго-што. Застаць, заспець.

Нас у дарозе прыхапіла мяцеліца.

4. Прымацаваць, замацаваць чым-н.

П. валасы грэбенем.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Пашкодзіць (марозам).

Мароз прыхапіў кветкі або марозам прыхапіла (безас.) кветкі.

|| незак. прыхо́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засту́каць ​1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.

Разм.

1. Захапіць, застаць нечакана, на месцы злачынства. Зрабілі ўсё ўдала, ніхто .. не перашкодзіў [партызанам], не застукаў, радасныя выбеглі з раўка. Быкаў.

2. У дзіцячай гульні — стукам адзначыць знойдзенага. Урэшце .. [Вася] застукаў усіх, ён перамог. Дубоўка.

засту́каць ​2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Пачаць стукаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засці́гнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.

Разм. Раптоўна захапіць, застаць каго‑н. дзе‑н., у якім‑н. стане. Туравец, каб самалёты не засціглі яго на адкрытым месцы, заспяшаўся і хутка ўваліўся ў акопчык. Мележ. [Пётр] ішоў спяшаючыся, нібы баяўся, што спозніцца і тады не засцігне дома самога Мышкіна. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няўло́ўны, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, якога цяжка злавіць, застаць дзе‑н. Царскія памагатыя збіліся з ног, шукаючы патайную друкарню, няўлоўнага і загадкавага Яську — гаспадара з-пад Вільні. С. Александровіч.

2. Ледзь прыкметны; няясны. Няўлоўны рух. □ [Ермакоў] пачуў няясны, няўлоўны тонкі гул, які то ўзнікаў, то прападаў. Мележ. Цеплыня, але нейкі няўлоўны подых восені чуецца навокал. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

verféhlen

vt

1) прамахну́цца; разм. спудлава́ць

2) не дасягну́ць вы́ніку; упусці́ць, спазні́цца

den Weg ~ — збі́цца з даро́гі

den Zug ~ — спазні́цца на цягні́к

j-n ~ — не заста́ць каго́-н.

einánder ~ — не сустрэ́я́ца, разміну́цца, не заста́ць адзі́н аднаго́

ich wérde nicht ~… — я не праміну́…

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

cop​2 [kɒp] v.

1. атрыма́ць або́ перажы́ць што-н. непрые́мнае

2. заўва́жыць, прыме́ціць

3. infml злаві́ць, заста́ць, накры́ць, засту́каць;

cop smb. at it злаві́ць каго́-н. на ме́сцы злачы́нства

♦

cop it BrE, slang атрыма́ць на ганя́й; тра́піць у непрые́мнае стано́вішча

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Сту́калка ‘гульня ў пераганкі’ (гродз., Нар. словатв.). Да стукаць ‘стукаць’, тут ‘адзначаць сваё першынства стуканнем’: хто жывей прыбяжыць, прыстукаецца (Нар. словатв.). Параўн. засту́каць ‘застаць на месцы’, сінонім закава́ць ‘дакрануцца да гульца ці да “кону” рукой пры гульні ў жмуркі, хованкі і інш.’ (там жа). Відаць, не звязана непасрэдна з сту́каўка ‘адзін з відаў азартнай гульні ў карты’ (ТСБМ), а таксама з рус. сту́калка, польск. stukałka ‘тс’, што, паводле Трубачова (Труды, 1, 797), з’яўляецца калькай ням. Pochspiel ‘тс’, ад pochen ‘стукаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

засту́кать​II сов.

1. (захватить врасплох) прост. засту́каць;

засту́кать (засти́гнуть) во́ра на ме́сте преступле́ния засту́каць (заста́ць) зло́дзея на ме́сцы злачы́нства;

2. (убить ударами) прост. забі́ць, затаўчы́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)