апафегма́ты

(гр. apophthegma, -atos = кароткае выслоўе)

даўнія зборнікі дасціпных і павучальных выслоўяў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

афары́зм

(гр. aphorismos)

кароткае выразнае па форме і глыбокае па зместу выслоўе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

aphorism

[ˈæfə,rɪzəm]

n.

афары́зм -у m., сэнтэ́нцыя f., высло́ўе n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пры́казка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

1. Кароткае народнае выслоўе павучальнага зместу; народны афарызм.

Стаць прыказкай (пра каго-, што-н., што стала агульнавядомым з якога-н. боку).

2. Прыгаворка, зачын казкі.

Гэта п., а казка наперадзе.

|| прым. пры́казкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

П. выраз.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апафе́гма

(гр. apophthegma)

літ. кароткае дасціпнае павучальнае выслоўе.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Прысло́ўе ’прыгаворка, хадавы выраз, прымаўка’ (Нас., Гарэц., Байк. і Некр., Др.-Падб., Касп., ТСБМ), прысло́віца, прысло́ўка ’тс’ (ТС), пры́слаўе ’прымаўка’ (Яруш.), прыслове, прысло́вя, прысло́віца ’прымаўка’ (ваўк., воран., Сл. ПЗБ), сюды ж і прысло́ўе ’нязменная часціна мовы, якая абазначае прымету дзеяння, стану і якасці’ (Гарэц., Байк. і Некр., Др.-Падб., ТСБМ). Рус. дыял. присло́вка, присло́вье ’прыгаворка, прымаўка’, укр. прислі́вʼя, прислі́вник ’прыказка, прымаўка’, прислі́вник ’прыслоўе — нязменная часціна мовы’, польск. przysłowie ’выслоўе’, przysłówek ’adverbium’, в.-луж. přisłowo ’прымаўка’, н.-луж. pśisłowo ’тс’, чэш. přisloví ’выслоўе’, přislovce ’adverbium’, славац. príslovie ’выслоўе’, славен. prislòv ’прыслоўе’. Дэрываты ад слова (гл.), відаць, кандэнсацыя выразу пры слове, якая была аформлена рознымі суфіксамі. Як граматычны тэрмін, калька з заходнеславянскіх моў, у якіх ён у сваю чаргу калькуе лац. adverbium (ad‑ — пры, verbum — дзеяслоў, слова) (гл. Голуб-Ліер, 402; Сной₂, 579; Банькоўскі, 2; Шустар-Шэўц, 2, 1179; ЕСУМ, 4, 577).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перафразава́ны лінгв., тс. перан. mit ánderen Wórten áusgedrückt, umschríeben; ábgewandelt (выслоўе і г. д.)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

сентэ́нцыя

(лац. sententia = думка, меркаванне)

выслоўе павучальнага характару (напр. выслухваць сентэнцыі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

saying

[ˈseɪɪŋ]

n.

1) не́шта ска́занае, асьве́дчаньне n.

2) пры́маўка, пры́казка f., высло́ўе n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Áusspruch

m -(e)s, -sprüche

1) высло́ўе, выка́званне

2) юрыд. прысу́д

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)