heráusbrechen

*

1.

vt

1) выло́мліваць, выбіва́ць

2) званітава́ць, вы́рваць

2.

vi (s) імклі́ва выхо́дзіць, вырыва́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Спры́та ‘прыстасаванне (кол), з дапамогаю якога моцна сціскаецца вяроўка пры звязванні паклажы, закрутка’ (Сцяц. Сл.), сюды ж спры́ціць ‘моцна звязаць (спавіць)’ (там жа), спры́ціцца ‘загінуць, памерці’ (Сцяшк. Сл.). Параўн. запры́ць ‘туга звязаць пры дапамозе закруткі’ (ваўк., Сл. ПЗБ), пры́тны ‘круты’ (Сцяшк.), што дазваляе суаднесці з *prъtiti ‘круціць , роднасным літ. spráusti ‘уціскваць’, sprũsti ‘вырывацца, выслізгацца’. Гл. прыткі 1, прытыць. Сюды ж, відаць, спры́ты ‘ражкі (у коласе)’ (Сцяшк. Сл.) на аснове вобразнага пераносу.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

выдёргиваться

1. (из отверстия) вышмо́ргвацца, выця́гвацца, выска́кваць, выпада́ць;

ни́тка выдёргивается из иглы́ ні́тка вышмо́ргваецца (выця́гваецца, выска́квае, выпада́е) з іго́лкі;

2. страд. вырыва́цца, выдзіра́цца; выскуба́цца; вышмо́ргвацца; выця́гвацца; см. выдёргивать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шуга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Гарэць яркім полымем, палаць; вырывацца адкуль-н. (пра полымя і пад.); палымнець.

Шугаў пажар.

Шугае агонь. 3 акон шугала полымя.

Над лесам шугае зарыва.

2. перан. Праяўляцца, праходзіць бурна, імкліва.

На дварэ шугала вясна.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыліваць да твару (пра кроў).

Кроў шугае ў твар.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Парывіста дзьмуць, урывацца куды-н. (пра дым, пару і пад.).

Цяпло шугае ў твар.

5. каго-што. Падкідаць на руках, гайдаць, гушкаць.

Ш. імянінніка.

6. Рэзка падымацца ўгору, узлятаць.

Птушкі шугаюць угару.

Велічныя сосны шугаюць у неба (перан.: высяцца).

7. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Добра расці, буяць.

Шугае расліннасць.

|| аднакр. шугану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. шуга́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

áusbrechen

*

1.

vt

1) выло́мваць

2) званітава́ць

2.

vi (s)

1) вырыва́цца, выло́млівацца; выступа́ць (пра пот)

2) уцяка́ць (з турмы)

3) вы́бухнуць, успы́хваць

in Tränen ~ — распла́кацца

in Gelächter ~ — рассмяя́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

loose [lu:s] adj.

1. сла́бкі, незамацава́ны;

I have a loose tooth. У мяне хістаецца зуб;

She wears her hair loose. Яна ходзіць з распушчанымі валасамі.

2. шыро́кі, прасто́рны (пра адзенне)

3. во́льны, на во́лі;

set loose выпуска́ць на во́лю;

break/get loose вырыва́цца на во́лю

4. недакла́дны, прыблі́зны;

a loose translation во́льны перакла́д

5. ры́хлы (пра глебу)

6. dated распу́сны

♦

be at a loose end BrE не мець што рабі́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

удаля́ться несов.

1. (отдаляться) аддаля́цца; (отклоняться) адхіля́цца; (уединяться) адасабля́цца;

2. (уходить) ісці́; (выходить) выхо́дзіць; (отходить) адыхо́дзіць, адыхо́дзіцца; (сходить с чего-л.) сыхо́дзіць; (направляться) накіро́ўвацца, падава́цца; (исчезать) зніка́ць; (покидать) пакіда́ць; см. удали́ться;

3. страд. аддаля́цца, выдаля́цца; выправа́джвацца; выво́дзіцца; выганя́цца; высыла́цца; звальня́цца; выключа́цца; выраза́цца; адраза́цца; выма́цца, дастава́цца; выця́гвацца; вырыва́цца; знішча́цца; прыма́цца, прыбіра́цца; ачышча́цца; устараня́цца; адхіля́цца; адсо́ўвацца; пазбаўля́цца; см. удаля́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

struggle​2 [ˈstrʌgl] v.

1. змага́цца;

struggle for freedom змага́цца за свабо́ду;

struggle to the last breath змага́цца да канца́/да апо́шняга дыха́ння

2. бі́цца, адбіва́цца;

struggle in smb.’s arms вырыва́цца з чыі́х-н. рук

3. стара́цца з усёй мо́цы, рабі́ць намага́нні, вы́сілкі;

struggle to one’s feet з ця́жкасцю ўстава́ць на но́гі;

struggle to succeed намага́цца зрабі́ць по́спех

4. прабіва́цца;

struggle through the thicket прабіва́цца праз гушча́р;

struggle out of smth. вы́рвацца адку́ль-н.

struggle on [ˌstrʌglˈɒn] phr. v. праця́гваць змага́цца з ця́жкасцямі

struggle along [ˌstrʌgləˈlɒŋ] phr. v. = struggle on

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

spríngen

* vi (s)

1) скака́ць; уско́чыць

in den Sáttel ~ — уско́чыць у сядло́

2) ло́пнуць, трэ́снуць

3) вырыва́цца, пы́рснуць, вылята́ць

Blut sprang aus der Wúnde — кроў пы́рснула з ра́ны

aus dem Stein sprángen Fúnken — і́скры пасы́паліся з ка́мня

4) разм.

fünf Éuro ~ lássen* — раскашэ́ліцца на пяць е́ўра

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Ту́заць ‘торгаць, цягаць рыўкамі, рэзкімі рухамі’, ‘біць, калаціць, трэсці’, ‘рваць (пра вецер)’, ‘не даваць спакою, дакучаць патрабаваннямі’, ‘рытмічна торгаць (пра боль)’ (ТСБМ, Гарэц., Бяльк., Касп., Байк. і Некр., Шат., Яруш., Чач., Др.-Падб., Сержп. Прымхі, Скарбы₂, Сл. Брэс.), ‘мучыць, мардаваць’ (Ласт.), ‘ванітаваць, нудзіць’ (ТСБМ; лаг., Гіл.; пух., навагр., Сл. ПЗБ); ‘выпростваць мокрую аснову пасля апрацоўкі лугам’ (в.-дзв., Шатал.), ту́заты ‘расцягваць (воўну)’ (пін., Сл. Брэс.), ‘торгаць’ (Клім.), ‘торгаць, балець (пра рану, зуб)’ (Горбач, Зах.-пол. гов.), тузну́ты, тузыну́ты ‘таргануць, тузануць’ (драг, Нар. лекс.), ту́знуць ‘тузануць’ (ТС), тузну́ць ‘тс’ (мёрск., Нар. сл.), тузяну́ць ‘торгаць, асабліва пры бойцы’ (Шат.), ту́зацца ‘рабіць хуткія, рэзкія рухі, рыўкі’, ‘уздрыгваць’, ‘штурхаць адзін аднаго, піхацца, біцца, змагацца’, ‘дужацца’, ‘важдацца з кім-небудзь’ (ТСБМ, Гарэц., Чач., Касп., Байк. і Некр.; ашм., беласт., Сл. ПЗБ), ‘вырывацца’ (Варл.), туза́ць ‘мардаваць, лаяць’ (Нас.), туза́тыся ‘штурхацца’ (кам., ЛА, 2); сюды ж туза́ла, туза́н ‘удзельнік бойкі’ (Байк. і Некр.), ту́занне, тузаніна ‘валтузня, важданне’ (там жа), ‘клопат, неспакой’ (Варл.). Укр. ту́зати, туза́ти ‘штурхаць, біць’, ту́затися, тузи́ти ‘бароцца, спрачацца’, ‘штурхацца’, туса́ти ‘штурхаць, таўчы’, рус. тузи́ть ‘біць кулакамі’, н.-луж. tuskaś ‘штурхаць’, tusnuś, tłusnuś ‘тс’, ‘трэсці’, ‘ціснуць, мяць’, польск. tuzać, tuzować ‘біць’, ‘лаяць’, ‘разбіваць (ворага)’. Дапускаюць паходжанне лексемы з туз 1 — ‘біць казырным тузом, хадзіць з козыра’ (Фасмер, 4, 115; Брукнер, 585). Больш імаверна імітатыўнае паходжанне (Арол, 4, 114), параўн. тузгаць, турзаць (гл.), літ. tūzgénti ‘грукаць, лопаць з глухім гулам’. Сюды ж экспр. тузо́къць ‘тузаць’ (мёрск., Нар. сл.), тузь — пра шморганне (мсцісл., Нар. лекс.), тузе́ль ‘цоп’ (Варл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)