iweiß

n -es, -e бяло́к; альбумі́н

die ~e steif schlgen*кул. узбіва́ць бялкі́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

АЛЬБУМІ́НЫ,

простыя глабулярныя бялкі. Раствараюцца ў вадзе, салявых растворах, разбаўленых к-тах і шчолачах. У растворы сульфату амонію (больш за 50%) высольваюцца. Ёсць у сываратцы крыві (сываратачны альбумін), у малацэ (лактальбумін), яечным бялку (авальбумін), у насенні раслін і інш. Асн. рэзервовыя бялкі арганізма, здольныя забяспечваць звязванне і перанос крывёй вітамінаў, гармонаў (напр., з альбумінамі звязана 75—82% кортыкастэроідаў крыві). Выкарыстоўваюцца ў мед., кандытарскай, тэкст. і інш. прам-сці.

т. 1, с. 274

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГІСТО́НЫ,

бялкі, якія знаходзяцца ў ядрах клетак раслін і жывёл. Асабліва багатыя гістонамі бялкі эрытрацытаў і валляковай залозы. Маюць у сабе шмат астаткаў аргініну і лізіну, ад якіх залежаць іх шчолачныя ўласцівасці. Малекулярная маса 1100—21 000. Прысутнічаюць у ядрах у выглядзе комплексу з ДНК. Стабілізуюць структурную будову храмаціну, служаць адным са звёнаў у рэгуляцыі сінтэзу нуклеінавых к-т (ДНК і РНК), значна павялічваюць пранікальнасць клетачных мембран для высокапалімерных злучэнняў.

т. 5, с. 274

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

бяло́к, ‑лка і ‑лку, м.

1. ‑лка. Празрыстая частка птушынага яйца, якая акружае жаўток.

2. ‑лку. Складанае арганічнае рэчыва, якое з’яўляецца пастаяннай і найбольш важнай састаўной часткай жывога рэчыва, асновай яго структуры і функцыі. Састаў бялкоў. Формы існавання бялку.

3. ‑лка. Белая абалонка вока. Бялкі вачэй.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спецыфі́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Характэрны толькі для каго‑, чаго‑н., уласцівы толькі каму‑, чаму‑н.; своеасаблівы. Спецыфічны пах біў у ноздры агранома. Бядуля. — Солі, больш солі трэба да .. [каніны], каб адбіць спецыфічны саладкаваты смак, — адказаў па .. пытанне Кулькін. Машара.

2. Спец. Які мае асобую будову, склад, характар. Спецыфічныя бялкі.

[Ад лац. specificus — відаўтваральны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АГРЭСІ́НЫ,

прадукты жыццядзейнасці хваробатворных мікробаў. Узмацняюць іх патагеннае дзеянне. Аслабляюць абаронныя рэакцыі арганізма, іх проціінфекц. імунітэт, забяспечваюць пранікненне патагенных мікробаў у арганізм, іх размнажэнне і распаўсюджванне. Па хім. прыродзе — бялкі, поліцукрыды.

т. 1, с. 87

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

хромапратэі́ды

(ад хрома- + пратэіды)

складаныя бялкі, якія змяшчаюць афарбаваныя небялковыя кампаненты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

жывёльны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да жывёлы, жывёл. Жывёльны свет. Жывёльны арганізм. // Атрыманы ад жывёла прыгатаваны з арганічных рэчываў, якія ёсць у целе жывёлы. Жывёльнае масла. Жывёльныя бялкі.

2. Такі, як у жывёл; падсвядомы, чыста фізіялагічны. Візэнер сядзеў нерухома — жывёльны страх скаваў яму цела і язык. Шамякін. // перан. Грубы, нізкі. Жывёльныя пабуджэнні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глюкапратэі́ды

[ад гпюко(за) + пратэіды]

складаныя бялкі ў арганізме чалавека, жывёл і раслін, якія змяшчаюць вугляводы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лактаальбумі́ны

(ад лакта + альбумін)

простыя прыродныя бялкі (альбуміны), якія змяшчаюцца ў малацэ.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)