фа́за

(гр. phasis = з’яўленне)

1) момант, асобная стадыя ў развіцці якой-н. з’явы або працэсу ў прыродзе ці грамадстве, у змене формы ці стану чаго-н. (напр. ф. цвіцення расліны, другая ф. месяца);

2) фіз. велічыня, якая характарызуе стан вагальнага працэсу ў кожны момант часу (напр. газападобная ф. рэчыва);

3) адзін з электрычных ланцугоў у мнагафазавай сістэме пераменнага току.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

tide [taɪd] n.

1. марскі́ прылі́ў і адлі́ў;

at high tide у мо́мант прылі́ву;

at low tide у мо́мант адлі́ву;

The tide is coming. Прыліў набліжаецца.

2. плынь, цячэ́нне, напра́мак

go/row/swim against the tide ісці́ су́праць цячэ́ння;

turn the tide змяні́ць ход падзе́й

tide over [ˌtaɪdˈəʊvə] phr. v. пераадо́льваць;

tide the business over аго́раць спра́ву;

The mo ney helped us to tide the winter over. Тыя грошы дапамаглі нам пратрымацца гэтай зімой.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

збянтэ́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.

Прыйсці ў замяшанне; разгубіцца, атарапець. Лабановіч трохі збянтэжыўся. Само слова «Ядвіся» балюча адгукнулася ў сэрцы, і назіральны Турсевіч гэта заўважыў. Колас. Каваль, убачыўшы гэтага чалавека ля жорнаў, спачатку на момант збянтэжыўся, збялеў і закалаціўся. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зні́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Разм. Падаючая зорка. Недзе далёка ўперадзе прамільгнула знічка, праз некаторы час упала другая. Васілёнак. У небе дзесь далёка Над лесам тым у момант вока Мігнецца стужка агнявая — То знічка згасне залатая. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кур’е́рскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да кур’ера. Кур’ерскія абавязкі. // у знач. наз. кур’е́рскі, ‑ага, м. Тое, што і кур’ерскі поезд. У гэты момант лютым змеем Ляціць кур’ерскі. Задрыжалі Усе шыбы ў вокнах на вакзале. Колас.

•••

Кур’ерскі поезд гл. поезд.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бягу́чы теку́щий; (о воде) бы́стро теку́щий;

б. мо́мант — теку́щий моме́нт;

б. раху́накбухг. теку́щий счёт;

~чыя спра́вы — теку́щие дела́;

б. радо́к — бегу́щая строка́;

(шука́й) ~чага во́ўка следпогов. ищи́ ве́тра в по́ле

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

паваро́тны Wnde-;

паваро́тны круг чыг Drhscheibe f -, -n;

паваро́тны пункт, паваро́тны мо́мант Wnde f -, -n, Wndepunkt m -(e)s, -e;

паваро́тны пункт у гісто́рыі in histrischer Wndepunkt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

кульміна́цыя

(фр. culmination < с.-лац. culminatio, ад лац. culmen, -minis = вяршыня)

1) момант найвышэйшага напружання, уздыму, развіцця чаго-н. (напр. к. падзей, к. драмы);

2) астр. праходжанне свяціла праз нябесны мерыдыян.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

парамне́зія

(ад гр. para = каля, пры + mnesis = успамін)

мед. парушэнне памяці, пры якім падзеі, што адбываюцца ў дадзены момант, здаюцца ўжо некалі перажытымі (параўн. амнезія).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

агі́дны, ‑ая, ‑ае.

1. Які выклікае агіду (у 1 знач.). Агідны пах. Агідная лаянка. □ Нечым страшным і пачварным аддало ў першы момант ад.. [нямецкай вінтоўкі], усё роўна як ад агіднай змяі. Кулакоўскі.

2. Вельмі дрэнны, брыдкі, гадкі. Бюракратызм.. — адзін з самых агідных перажыткаў мінуўшчыны. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)