Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
БРАХМА́НЫ,
1) група вышэйшых кастаў у Індыі. У Стараж. Індыі — выканаўцы ахвярапрынашэнняў, знаўцы і тлумачальнікі Ведаў, адно з двух пануючых саслоўяў (варн). У перыяд феадалізму крыніца існавання брахманаў — служба ў апараце кіравання, судзе, землеўладанне.
2) Стараж.-інд. кнігі, якія належаць да літаратуры Ведаў. Створаны ў 8—6 ст. да н.э., уключаюць міфы і паданні, падрабязныя апісанні рытуалаў ведыйскай рэлігіі, звесткі па сац. і культ. гісторыі Стараж. Індыі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
вартавы́, ‑ая, ‑ое.
1. Прызначаны для варты. Вартавая вышка. Вартавыя пункты. □ Вартавы катэр увайшоў у бухту і кінуў якар.Хомчанка.// Звязаны з нясеннем варты. Вартавая служба.
2.узнач.наз.вартавы́, ‑ога, м. Той, хто стаіць на варце. Пры хаце застаўся адзін толькі вартавы, ён жа і перакладчык.Брыль.Патржанецкі прыйшоў у лагер ужо вечарам. Ніхто не сустрэў яго. Ніякіх застаў, ніякіх вартавых не было.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
швейца́рскі1, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да Швейцарыі, швейцарцаў, які належыць, уласцівы ім. Швейцарская прырода. Швейцарская культура.// Такі, як у Швейцарыі; выраблены ў Швейцарыі. Швейцарскія каровы. Швейцарскі гадзіннік. Швейцарскі сыр.
швейца́рскі2, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да швейцара, належыць яму. Швейцарская служба. Швейцарская ліўрэя.
2.узнач.наз.швейца́рская, ‑ай, ж. Памяшканне, якое прымыкае да параднага пад’езда; вестыбюль. Увайсці ў швейцарскую.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
civil[ˈsɪvl]adj.
1. грамадзя́нскі;
civil rights грамадзя́нскія правы́
2. цыві́льны;
enter civil life дэмабілізава́цца, пакі́нуць во́інскую слу́жбу;
civil law грамадзя́нскае пра́ва;
civil marriage грамадзя́нскі шлюб;
the Civil Service дзяржа́ўная слу́жба;
a civil servant дзяржа́ўны слу́жачы
3. даліка́тны, ве́тлівы, ве́тлы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
service[ˈsɜ:vɪs]n.
1.слу́жба;
church service набажэ́нства, богаслужэ́нне;
civil service цыві́льная, грамадзя́нская слу́жба; адміністрацы́йны апара́т;
be in the service служы́ць у во́йску;
return from service пайсці́ ў адста́ўку
2. паслу́га;
be of service быць кары́сным;
do smb. a service зрабі́ць каму́-н. паслу́гу
3. абслуго́ўванне, сэ́рвіс;
a bus service аўто́бусны рух;
a health service медыцы́нскае абслуго́ўванне;
social services сацыя́льнае абслуго́ўванне насе́льніцтва;
a rental service атэлье́ прака́ту
♦
be at smb.’s service :I’m at your service. Я гатовы зрабіць вам паслугу;
be of no service быць непатрэ́бным
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Афіцэ́р, дыял.ахвіцэ́р. Ст.-бел.официеръ (з першай палавіны XVII ст., гл. Булыка, Запазыч.) адпавядае графічна ням.Officier, што з франц.officier ад лац.officiārius ’афіцыйная асоба, службовец’, параўн. officium ’служба’. Можна дапусціць непасрэднае запазычанне з нямецкай мовы (Гіст. лекс., 114) або праз польскае пасрэдніцтва, дзе былі вядомы абедзве формы — oficer і oficyer, параўн. Рыхардт, Poln., 84; Фасмер, 3, 174; форма афіцэр замацавалася ў літаратурнай мове пад уплывам рус.офицер, гл. Баханькоў, БЛ, 1972, 2, 44–45; Крукоўскі, Уплыў, 82.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ДЗМІ́ТРЫЕЎ Генадзь Рыгоравіч
(н. 18.10.1943, в. Першамайка Гарадоцкага р-на Віцебскай вобл.),
бел.паэт. Скончыў БДУ (1970). Працаваў на будоўлі, настаўнічаў. Друкуецца з 1960. Выдаў зб-кі «Гарады на далонях» (1974), «Азярыны» (1980), для дзяцей — «Птушка Сінязорка» (1976). У вершах адлюстравана біяграфія аўтара — праца на будоўлі, армейская служба, маральны вопыт перажытага, адчуваецца схільнасць да разваг, да інтанацыйна вольнага выказвання. Паэт умее прыкмячаць глыбінныя ўласцівасці з’яў, хараство прыроды, чалавечай душы.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Слу́жачы ‘службовец, чалавек на дзяржаўнай службе’ (ТСБМ). Субстантываваны дзеепрыметнік ад служы́ць < *služiti, параўн. укр.служи́ти, рус.служи́ть, польск.służyć, чэш.sloužili, в.-луж.služić, н.-луж.služyś, славен.slúžiti, серб.-харв.слу́жити ‘быць на службе; абслугоўваць, частаваць’, балг.слу́жа ‘быць на службе; карыстацца, валодаць’, макед.служи ‘быць на службе; абслугоўваць’, ст.-слав.слоужити ‘тс’, якім адпавядаюць літ.slaugýti ‘падтрымоўваць, дапамагаць’, slaugà ‘служба, служэнне’, суадносныя з слуга (гл.). Магчыма, запазычана з рускай мовы, параўн. народнае слуга́чы ‘служка’ (Нас.), якое ў сваю чаргу можна суаднесці з польск.służący ‘тс’.