wégwerfen

*

1.

vt выкі́дваць, адкі́дваць

das Lében ~ — ско́нчыць жыццё самагу́бствам; марнава́ць жыццё

2.

(sich) уніжа́цца, прыніжа́ць сваю го́днасць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

дадзяўбці́, ‑дзяўбу, ‑дзяўбеш, ‑дзяўбе; пр. дадзёўб, ‑дзяўбла, ‑ло; ‑дзяўбём, ‑дзяубяце; зак., каго-што.

1. Здзяўбці да канца. Куры дадзяўблі корм.

2. Скончыць дзяўбці; прадзяўбці. Дадзяўбці дзірку Золатам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даме́сці, ‑мяту, ‑мяцеш, ‑мяце; ‑мяцём, ‑мецяце; пр. дамёў, ‑мяла, ‑ло; заг. дамяці; зак., што.

Скончыць месці; падмесці да якога‑н. месца. Дамесці хату. Дамесці двор да паловы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ад’е́нчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.

Скончыць, перастаць енчыць. / у перан. ужыв. Даўно адзванілі ў царкве — адпраўлялася праваслаўная імша. Ад’енчылі таксама і касцельныя званы — адпраўлялася імша каталіцкая. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Наодлукі ’абы-як (рабіць)’ (беласт., Ніва, 5 жніўня 1979 г.), параўн. укр. наодлуці ’аддзяліўшыся’. Семантычна цяжка звязаць беларускае і ўкраінскае словы; магчыма, да адлучыць ’аддзяліць’ (гл. лучыць) у сэнсе ’адвязацца, адчапіцца’, тады першапачатковае значэнне прыслоўя было б ’абы адвязацца (рабіць)’. Фармальна суадноснае серб.-харв. ддлука ’рашэнне’ дэманструе процілеглую семантыку як вытворнае ад дзеяслова одлучити ’скончыць, падвесці вынікі і пад.’ Іншая версія: да лука ’выгін, крывізна’, *на‑од‑лукі адпавядала б семантычна рус. ’вкривь и вкось’, параўн. улукаткі ’зігзагамі (бегчы)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

данасі́ць, -нашу́, -но́сіш, -но́сіць; -насі́; -но́шаны; зак.

1. што. Скончыць насіць што-н., перанесці поўнасцю з аднаго месца на другое.

Д. салому ў пуню.

2. што. Канчаткова знасіць (вопратку, абутак).

Д. боты да дзірак.

3. каго. Нарадзіць дзіця не раней за нармальны тэрмін.

Парадзіха данасіла дзіця.

|| незак. дано́шваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дапіса́ць, -пішу́, -пі́шаш, -пі́ша; -пішы́; -пі́саны; зак., што.

1. Скончыць пісаць што-н.; напісаць да якога-н. месца.

Д. пісьмо.

Д. пейзаж.

2. Дадаць да напісанага; прыпісаць.

Д. некалькі радкоў.

У ведамасці ўсё можна д.

|| незак. дапі́сваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. дапі́ска, -і, ДМ дапі́сцы, ж. і дапі́сванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дапячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; дапёк, -пякла́, -ло́; -пячы́; -пе́чаны; зак.

1. Скончыць пячы, давесці да поўнай гатоўнасці.

Д. хлеб.

2. чаго. Спячы дадаткова.

Д. бліноў.

3. перан., каму і без дап. Вывесці з раўнавагі; даняць.

Сваімі дакорамі і папрокамі ён усім дапёк.

|| незак. дапяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аджы́ць, -жыву́, -жыве́ш, -жыве́; -жывём, -жывяце́, -жыву́ць; -жы́ў, -жыла́, -ло́; -жы́ты; зак.

1. Пражыць, скончыць жыць.

А. свой век.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Устарэць.

Аджылі розныя звычаі і забабоны.

3. Вярнуцца да жыцця, стаць зноў жывым, ажыць.

Прайшоў дождж, і аджыла ніва.

|| незак. аджыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дацяга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм.

1. Скончыць цягаць што‑н. куды‑н.; перацягаць усё. Дацягаць сена ў хлеў.

2. Канчаткова знасіць, падраць (абутак, адзенне). Дацягаць паліто.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)