Басэ́тля2жарт. ’вялікая бочка’ (Сцяц.). Пераноснае ўжыванне слова басэ́тля ’кантрабас’ (адсюль, магчыма, скарачэннем ба́са ’бочка’, гл.).
Басэ́тля3жарт., ’мажная жанчына’ (Сцяц.). Метафарычнае ўжыванне слова басэ́тля ’кантрабас’ (пераносна таксама ’вялікая бочка’).
Басэ́тля4 ’басота, басяк’ (Бяльк.). Магчыма, пераноснае ўжыванне слова басэ́тля ’кантрабас, віяланчэль’, якое метафарычна ўжываецца і як ’вялікая бочка’, і як ’мажная жанчына’. Такі перанос тым больш верагодны, што фанетычна пачатак слова вельмі блізкі да басо́та ’басякі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стаяро́сжарт. ‘высокі; той, што расце ўгару (расліна і інш.)’ (Варл.), стаеро́савы ‘тс’ (Растарг.), стаяро́савы (стояро́совый) ‘які рос стоячы (гаворыцца жартам)’ (Нас.). Параўн. рус.стоеро́совыйжарт. ‘які расце стоячы (пра дрэва)’, стоеро́совый дура́к ‘дубіна, дурань’. Эўфемізм, выкарыстоўваецца як іранічны адказ на пытанне пра тое, што невядома таму, хто гаворыць, або ён не хоча называць; паводле Карскага (2–3, 90), утворана шляхам спалучэння дзеепрыслоўя цяп. часу ад стаяць (гл.) і імя (*рос?, гл. рост, расці). Па падобнай мадэлі ўтворана стаясёрка ‘кабат, кухвайка (кароткая або з кароткімі рукавамі)’ (полац., Садоўскі, вусн. паведамл.) з іранічнай асацыяцыяй (да сраць, гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Úz
m -es, -e разм. паке́пліванне, ке́пікі, жарт
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Schwábenstreich
m -(e)s, -e жарт. недарэ́чны [бязглу́зды] учы́нак
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Sónntagsstaat
m -(e)s разм., жарт свято́чны ўбо́р [строй]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
трывія́льны
(фр. trivial, ад лац. trivialis = звычайны, просты)
пошлы, збіты, пазбаўлены свежасці і арыгінальнасці (напр. т-ая думка, т. жарт).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
бата́лія, ‑і, ж.
1.Уст. Бітва, бой. Гродзенская губерня была месцам жорсткіх баталій у вайну 1812 года./уперан.ужыв.Футбольныя баталіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бра́ція, ‑і, ж., зб.
1. Манахі адной абшчыны або манастыра.
2.зазначэннем. Жарт. Людзі, якіх яднае адна справа, агульныя інтарэсы; людзі аднаго круга. [Чмаруцька:] — Наш начальнік дарогі.. глядзіць, каб мы, мазутная, значыцца, брація, залішне на пуці не вытыркаліся.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)