wyrazić ~e z powodu ... — выказаць спачуванне з прычыны (па прычыне) ...
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
дасто́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які заслугоўвае чаго‑н., варты чаго‑н. Дастойны павагі. □ Сляпнёў і Каманін і Молакаў хмуры! Дастойны вы песень вялікіх паэтаў.Колас.Быць дастойным Справы камуністаў — Піянерскі І закон і звычай.Шушкевіч.
2. Які адпавядае ўсім запатрабаванням, зусім падыходзіць. Дастойная змена. □ Дзед Хрушч быў дастойны патомак свайго невядомага продка і хібы не даваў.Колас./узнач.наз.дасто́йны, ‑ага, м.; дасто́йная, ‑ай, ж.Дэпутат... Народ вылучае на гэтую пасаду дзяржаўнага дзеяча толькі самых дастойных.«Маладосць».
4. Паважаны, заслужаны. Тапурыя быў мёртвы, ён ляжаў з прабітай галавой, гэты дастойны і смелы чалавек, роўных якому мала бывае на свеце.Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
miserábel
1.
aва́рты жа́лю, няшча́сны
er spricht ein ~es Déutsch — ён дрэ́нна размаўлце па-няме́цку
2.
adv дрэ́нна
mir ist ~ zu Múte [zumúte] — я адчува́ю сябе́ пага́на [бла́га, агі́дна]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Пі́кра ’прыкра’ (воран., Сл. ПЗБ) мае адпаведнік у славен. мове: piker ’востры, едкі, з’едлівы, пераборлівы, даўкі, горкі’, pikrn ’тс’, pikrost ’гарката, рэзкасць, строгасць, пераборлівасць, з’едлівасць’. У іншых формах прысутнічае ўстаўное прыкры ’непрыемны, рэзкі, варты жалю’, укр.прикрий ’непрыемны; стромы; моцны; рэзкі (пра колер)’, рус.зах., сіб.прыкрый ’даўкі’, ’цяжкі, недаступны’, польск.przykry ’стромы’, ’непрыемны. агідны’, чэш.prtkry ’рэзкі, агідны, грубы’, славац.prikry ’стромы’, ’суровы, строгі’, ’востры, рэзкі’, ’агідны’, ’прыкры’. Паводле Фасмера (3, 364). існуючыя збліжэнні і суаднясенні недакладныя. Аднак Махэк₂ (493) выводзіць дія іх прасл.*priкгь > прыкры (гл.)? якое супастаўляе са ст.-грэч.πικρός востры, з’едлівы, даўкі, балючы’ і з літ.piktas ’злы’ (Голуб-Копечны, 301; Бязлай, 3, 36). Голуб-Ліер (402) мяркуюць, што прасл.*priЬʼь з’явілася ў выніку перастаноўкі з *pikr‑. Спой (442) рэканструюе прасл.*рікгь з першасным значэннем ’вастрыё, укол’ (< *pikali ’калоць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
straw
[strɔ]1.
n.
1) сало́ма f., coll., сало́міна, сало́мінка f.
2) сало́мінка f. (для піцьця́)
3) Figur. драбніца f.; дро́бязь f.
not worth a straw — нічо́га ня ва́рты
2.
adj.
1) саламя́ны
2) сьветла-жо́ўты ко́лер
3) малава́ртасны; малава́жны; бязва́ртасны
•
- catch at straws
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
злаўчы́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
1. Лоўка прыладзіцца або выбраць зручны момант, каб зрабіць што‑н. [Сенька], гад, неяк злаўчыўся, крутануўся, вырваў руку і ўдарыў...Краўчанка.Я зняў з пляча сваё ружжо, злаўчыўся і скокнуў у лодку, зусім не турбуючыся, што яна можа перавярнуцца: варты ў лодцы былі высокія і дно — шырокае, ледзь не круглае.Чыгрынаў.//перан. Умела выкарыстаць якія‑н. абставіны; дасягнуць якой‑н. мэты з дапамогай хітрасці, хітрыкаў. А Ліс праз тыдзень змыўся З граш[а]мі, што ў банку атрымаў. Праверылі — дык як жа ён злаўчыўся? — І ўбачылі: Мядзведзь два чэкі падпісаў.Корбан.
2. Набыць навыкі выканання якой‑н. работы; налаўчыцца. Ён злаўчыўся пісаць левай рукой. □ — Пасля сам, як злаўчышся, будзеш знаходзіць, пра што пісаць.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ушанава́нне, ‑я, н.
1. Выражэнне павагі, пашаны; пэўныя цырыманіяльныя дзеянні як адзнака прызнання чыіх‑н. заслуг. Назаўтра пахавалі мы Бартало і Найдзёніка разам, з усімі нашымі партызанскімі ўшанаваннямі...Гроднеў.[Варанецкі:] — У гэтай зале ёсць людзі, якія, можа, больш варты ўшанавання, чым я.Дуброўскі.
2. Урачыстасці ў гонар юбіляра. Ушанаванне юбіляра. Ушанаванне перадавікоў працы. □ [М. Танк] .. быў членам Усесаюзнага камітэта па ўшанаванню памяці А. Міцкевіча.Бугаёў.
3. Прыстойнасць асобы. Сур’ёзныя твары .. [палешукоў] часта рабіліся вясёлымі, і дружныя покаты смеху напаўнялі вуліцу. Пры гэтым палешукі, як па камандзе, адкідалі назад галовы і выпучвалі жываты. Але гэта было толькі ў тых выпадках, калі якая-небудзь з кабет, пераступіўшы ўсякія граніцы жаночага ўшанавання, адпускала штось вельмі жыццёвае і сакавітае.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
honorowy
honorow|y
1. ганаровы, пачэсны;
~e miejsce — ганаровае месца;
kompania ~a — рота ганаровай варты; ганаровая варта;
runda ~a спарт. круг пашаны;
2. бясплатны; які не аплачваецца;
praca ~a — бясплатная праца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)