зако́нная сі́ла Gesétzeskraft f -, Réchtskraft f;
зако́нны ўлада́льнік réchtmäßiger Besítzer;
зако́нным пара́дкам auf gesétzlichem [legitímem] Wége
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Абы́раць ’прывыкнуць да дрэнных абставін’ (БРС), абырацца (КТС), рус.обыряться ’быць бадзёрым, ясным (пра пагоду)’, ці да аб‑выраць? Гл. вырай ’паўднёвая, райская краіна’, параўн. Фасмер, 3, 112. Гэта версія, аднак, досыць адвольная з боку семантыкі. Больш верагодна (прынамсі для беларускага слова) абыраць < цюрк.абыр‑ ’спакой, мір, згода’. Гл. Севарцян, 1, 59–60; Расянен, 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Брыско́тлівы ’золкі’ (Сцяц.). Можа, да слав.*brězg‑ ’кіснуць, быць горкім, пакрывацца цвіллю і да т. п.’ (рус.бре́згать, укр.збре́зкнути ’скіснуць’, польск.brzazg ’непрыемны смак’, чэш.břesk; аб гэтай групе слоў гл. Бернекер, 85; Праабражэнскі, 1, 44; Фасмер, 1, 211). Але можна думаць і пра сувязь з брызку́ль ’халодны дожджык’, бры́зак ’самы дробны дождж’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Збы́ткі ’жарт’ (Сцяц.), слонім. ’кпіны’ (Нар. лекс.). Параўн. збытак ’лішак’. Параўн. рус.избыток ’лішак’, укр.збитки ’страты, шкода’, дыял. ’жарты’, польск.zbytki ’свавольства’, zbytek ’лішак’, ’рэч, без якой можна абысціся’, чэш.zbytek ’лішак’, славац.уст.zbytok ’тс’, серб.-луж.zbytk ’тс’. Значэнне ’жарт’, відаць, лакальнае развіццё знач. ’свавольства’, таму, магчыма, з польск. Гл. быць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кандыда́т ’той, хто намечаны для выбрання, прыёму, назначэння’ (ТСБМ, Яруш.), Ст.-бел.кондидатъ (XVII ст.) ’тс’. Запазычана са ст.-польск.kandydat, якое з лац.candidātus ’убраны ў белае адзенне’ (з часоў Рыму — прэтэндэнт на пасаду павінен быў быць апрануты ў белую тогу) < лац.condere ’бялець, блішчэць’ (Слаўскі, 2, 44; Шанскі, 2 (К), 43–44).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мар’я́нка1 ’абабак (10 снапоў)’ (ТС). Няясна. Відавочна, у выніку кантамінацыі мара́ (гл.) і стая́нка (гл. віц., стъйа́нкі, ДАБМ, с. 876). Не выключана паходжанне з імя Мар’яна.
Мар’я́нка2 ’трытон’ (ТС). Не зусім яснае слова. Магчыма, уграфінізм. Параўн. рус.вяц.мурья́ ’задняя ніжняя частка тулава, ягадзіцы’; лексема магла б быць утворана, як польск.kijanka ’пранік’.