áusgeben

*

1.

vt

1) выдава́ць

2) расхо́даваць, выдатко́ўваць

3) аддава́ць (загад); выстаўля́ць (лозунгі)

4) (für j-n) выдава́ць (за, у якасці каго-н.)

er gab ihn für séinen Brúder aus — ён вы́даў яго́ за свайго́ бра́та

2.

(sich)

1.

(für A) выдава́ць сябе́ (за каго-н.)

2) патра́ціцца, выдаткава́цца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

зако́н м.

1. (декрет) (род. зако́на) зако́н;

2. в др. знач. (род. зако́ну) зако́н;

зага́д камандзі́ра — з. для паднача́леных — прика́з команди́ра — зако́н для подчинённых;

з. гасці́ннасці — зако́н гостеприи́мства;

з. адваро́тнай сі́лы не ма́е — зако́н обра́тной си́лы не име́ет;

~ны развіцця́ прыро́ды — зако́ны разви́тия приро́ды;

○ з. бо́жы — церк. зако́н бо́жий;

сухі́ з. — сухо́й зако́н;

◊ па-за ~нам — вне зако́на;

во́ўчы з. — во́лчий зако́н;

лі́тара ~ну — бу́ква зако́на;

пераступі́ць з. — нару́шить зако́н;

ду́рням з. не пі́сан — погов. дурака́м зако́н не пи́сан

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

order​1 [ˈɔ:də] n.

1. пара́дак, паслядо́ўнасць; размяшчэ́нне (у пэўным парадку);

in alphabetical/chronological order у алфаві́тным/храналагі́чным пара́дку;

in order of importance па ступе́ні ва́жнасці;

in reverse order у адваро́тным пара́дку;

put smth. in order прыво́дзіць што-н. у пара́дак, пара́дкаваць

2. пара́дак, спако́й, заве́дзены пара́дак;

call smb. to order закліка́ць каго-н. да пара́дку;

law and order правапара́дак

3. зага́д, распараджэ́нне; інстру́кцыя;

give an/the order аддава́ць зага́д;

obey orders падпарадко́ўвацца зага́ду, слу́хацца зага́ду;

I’m under orders to arrest him. Мне загадана арыштаваць яго

4. зака́з;

put in an order for smth. рабі́ць зака́з на што-н., зака́зваць што-н.;

have smth. on order заказа́ць што-н. (і чакаць выканання заказу);

take smb.’s order прыма́ць чый-н. зака́з;

made to order зро́блены на зака́з

5. чэк, вэ́ксаль;

money/postal order грашо́вы/пашто́вы пераво́д

6. о́рдэн (рэлігійны);

a monastic order о́рдэн мана́хаў, мана́скі о́рдэн;

the order of Jesuits о́рдэн езуі́таў

7. спра́ўнасць, до́бры стан;

in good order у до́брым ста́не; цэ́лы, спра́ўны, непашко́джаны;

in running/working order у до́брым/спра́ўным ста́не, прыго́дны для карыста́ння, гато́вы да эксплуата́цыі;

out of order няспра́ўны, сапсава́ны

♦

in order to fml для таго́ каб;

in order that fml з тым каб;

take (holy) orders станаві́цца святаро́м, прыма́ць духо́ўны сан;

Order! Order! Про́сім захо́ўваць пара́дак!; Да пара́дку! (напр., падчас пасяджэння)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прасу́нуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

1. Прайсці, пралезці куды‑н. праз што‑н.; высунуцца. Межавыя палявыя слупы залезлі аж на .. [дарогу] — ледзьве з драбінамі льга прасунуцца. Чорны. Закалыхалася заслона і ў шчыліну прасунулася галава Параскі Бурцавай у вянку з васількоў. Хадкевіч.

2. Сунучыся, перамясціцца на нейкую адлегласць. Лявон з усяе сілы націснуў на педаль. Заскрыгаталі тармазы. Яшчэ імгненне — колы прасунуліся па жвіры. Хадановіч. Выкідваючы пярэднія ногі, конь тузануўся ў адзін бок, у другі, прасунуўся крокі два на жываце і, выбіўшыся з сіл, зноў лёг на бок і адкінуў галаву. Сіняўскі. // перан. Разм. Павольна прайсці, праехаць, праплысці. У часе глыбокага Сцёпкавага разважання па вуліцы прасунуліся дзве чорныя постаці. Колас. Толькі на рацэ дзе-нідзе прасунецца лодка ля аеру ды данясецца з гарода галасістае жаночае «а-а-кыш-кыш-кыш». Ваданосаў.

3. Прайсці ўперад у напрамку да чаго‑н. Пан Крулеўскі аддаў батальёну загад прасунуцца глыбей у лес і заняць новыя пазіцыі. Колас. Дрызіна зноў рушыла, зноў адкрыла шквальны агонь, але прасунулася недалёка. Кулакоўскі.

4. перан. Разм. Дабіцца выгаднага становішча, прыстасоўваючыся, хітруючы; пралезці. Прасунуцца ў начальства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фанта́зія, ‑і, ж.

1. Творчае ўяўленне. Паэтычная фантазія. Узлёт фантазіі. □ У пані Даміцэлі была багатая фантазія, і сваё даўнейшае жыццё ў Польшчы яна шчодра аздабляла паэтычнымі выдумкамі. Колас. Апора на народную традыцыю не азначае, што паэт абмяжоўвае ўласную, індывідуальную творчую фантазію. Навуменка. Народная фантазія акружыла паэтычнай выдумкай паходжанне скалы, што тырчыць з вады, пры выхадзе Ангары з Байкала. М. Стральцоў. // Выдумка, вынаходлівасць. [Алег:] — Дэкарацыя, касцюмы. Там [у спектаклі] шмат фантазіі, выдумкі. Ермаловіч. Малады запал знаходзіў выхад у размашыста накіданых фрэсках, вясёлкавых вітражах, з фантазіяй убранай зале. Ліс.

2. Прадукт чыйго‑н. уяўлення; мара. Спачатку гэта [скараціць рабочы дзень] здалося нават фантазіяй. Карпаў. Гэта не фантазія, а наша новая ява, рэчаіснасць нашага часу. Бялевіч. // Нешта неверагоднае, глупства. [Міхась:] — У рэстаран ты мяне ўсё роўна не пусціш.. [Стэфа:] — Я пушчу цябе ў інстытут! [Міхась:] — Усё гэта, залаценькая мая, фантазія. Савіцкі.

3. Разм. Нечаканы, незразумелы ўчынак; дзівацтва. [Бэсман:] — Загад Аб наступленні зараз на Барысаў — Фантазія штабных. Глебка.

4. Музычны твор свабоднай формы, імправізацыйнага характару. «Камарынская» — фантазія для аркестра на дзве рускія народныя тэмы: вясельную і вядомую «Камарынскую». «ЛіМ».

5. Літаратурны твор фантастычнага зместу. // Літаратурны твор, які з’яўляецца творчай перапрацоўкай якіх‑н. твораў.

[Грэч. phantasia — уяўленне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

like​4 [laɪk] prep.

1. падо́бны (да каго-н./чаго-н.); так, як хто-н./што-н.;

She’s like her mother. Яна падобная да сваёй маці;

a house like yours дом як у вас/як ваш;

It sounds like thunder. Як быццам бы грыміць (гром);

It’s like nothing on earth. Гэта ні да чаго не падобна;

something like каля́, пры́кладна, прыблі́зна;

there’s nothing like infml няма́ нічо́га лепш за;

There’s nothing like a nice cup of coffee! Няма нічога лепш за кубачак добрай кавы!

2. : feel like doing smth. хаце́ць зрабі́ць што-н.;

I felt like crying. Мне хацелася плакаць.

♦

more like дакла́дней, хутчэ́й;

It’s his advice – well, orders, more like. Гэта ягоная парада, дакладней – загад.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

wydać

зак.

1. выдаць; даць;

wydać przestępcę — выдаць злачынцу;

wydać resztę — даць рэшту;

wydać rozkaz — выдаць загад;

wydać książkę — выдаць кнігу;

wydać dźwięk — загучаць;

wydać za mąż — выдаць замуж;

2. выдаткаваць, зрасходаваць, растраціць;

3. даць; наладзіць;

wydać przyjęcie — наладзіць прыём;

wydać wojnę — аб’явіць вайну;

wydać sąd — даць ацэнку;

wydać wyrok — вынесці вырок (прыгавор);

wydać ostatnie tchnienie — сканаць;

wydać na świat — нарадзіць;

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

атрыма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Узяць ад каго‑н. што‑н. перададзенае, перасланае. Атрымаць тэлеграму. Атрымаць падарунак. // Узяць грашовую ці якую іншую плату за працу, дзейнасць. Атрымаць зарплату. Атрымаць пенсію. // Аказацца ўзнагароджаным або пакараным. Атрымаць прэмію. Атрымаць ордэн. Атрымаць пяцёрку на экзамене. Атрымаць падзяку. Атрымаць папярэджанне. // Узяць на карыстанне. Атрымаць кватэру. Атрымаць новую машыну. // Пакарыстацца чыімі‑н. паслугамі. Атрымаць медыцынскую дапамогу. Атрымаць кансультацыю. Атрымаць параду. // Набыць якое‑н. званне, годнасць. Атрымаць ступень кандыдата навук. Атрымаць званне народнага паэта. Атрымаць назву. // Узяць на падставе папярэдняй дамоўленасці, згоды. Атрымацца спадчыне. Атрымаць у доўг. // Набыць папулярнасць. Атрымаць прызнанне. Атрымаць шырокую вядомасць. // Набыць якую‑н. якасць у выніку чаго‑н. Атрымаць добрае выхаванне. Атрымаць спецыяльнасць.

2. Прыняць да выканання. Атрымаць загад. Атрымаць заказ. // Набыць права на выкананне чаго‑н. Атрымаць згоду. Атрымаць дазвол. Атрымаць права. Атрымаць слова.

3. Дабіцца, дамагчыся чаго‑н. Атрымаць высокі ўраджай. Атрымаць вялікі надой малака. Атрымаць добрыя вынікі. Атрымаць перамогу. // Аказацца прызначаным куды‑н. Атрымаць пасаду. Атрымаць месца.

4. Здабыць, вынайсці што‑н. у працэсе пошукаў, даследаванняў. Атрымаць бялок хімічным шляхам. Атрымаць новае паліва.

5. Разм. Аказацца пабітым. Атрымаць па заслугах. Атрымаць па шыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кардо́н ​1, ‑у, м.

1. Тоўстая цвёрдая папера асобага вырабу і рознага прызначэння. Паліграфічны кардон. Абутковы кардон. Ізаляцыйны кардон. □ Савел Іванавіч.. дастаў шырокі ліст кардону, на якім былі прыколаты дзесяткі два засушаных лістоў барбарысу. Хомчанка.

2. У жывапісе — першапачатковы накід карціны або яе часткі на такой паперы.

[Іт. cartone.]

кардо́н ​2, ‑а, м.

1. Дзяржаўная граніца, мяжа. Прабрацца за кардон. □ Ідзе Май у паходы, дазоры, Пад штандарам чырвоным ідзе Цераз пушчы, пустэлі і моры, Нестрыманы нікім і нідзе. Пераходзіць граніцы, кардоны, Бо хто ж можа яго затрымаць, Калі з ім баявыя калоны, Пралетарыяў грозная раць? Колас.

2. Пагранічны або загараджальны атрад. Начальнік кардона. Пагранічны кардон. □ — Не трэба лезці воўку ў пашчу, — сказаў Сцяпан, калі Кандратовіч прапанаваў прабіцца праз кардон казакаў. Арабей. // Ланцуг невялікіх атрадаў, размешчаных па фронту ў адну лінію. На прадвесні прыйшоў да Андрэя загад перадаць неадкладна другому атрад, а самому прайсці цераз фронт, за кардон. Дубоўка. // Пра лясную варту, ахову запаведнікаў. Леснікам дальніх кардонаў мы дазваляем прадаваць дровы на месцы, даём бланкі квітанцый. Навуменка.

3. Месца, дзе знаходзіцца такі атрад, варта. Немцы кінулі пяхоту, Пэўна, — больш за батальён, І бамбілі самалёты Невялікі той кардон. Лужанін.

[Фр. cardon.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

марш ​1, ‑а і ‑у; м.

1. ‑у. Спосаб мернай рытмічнай хадзьбы ў страі. Цырыманіяльны марш.

2. ‑у. Пераход войск паходным парадкам з аднаго раёна ў другі; паход. [Дывізія] рабіла марш па дваццаць-трыццаць кіламетраў, а тады спынялася ў якім-небудзь гарадку і навакольных вёсках на тры-чатыры дні, а то і на тыдзень. Марціновіч. Ні самалёты, ні танкі з запыленай пяхотай на брані, ні носьбіты пераможнага гулу — гарматы — нават на момант не спынілі свайго імклівага маршу на захад. Брыль.

3. ‑а. Музычны твор. Спартыўны марш. □ «Рэпертуар» .. [Тамаша] быў небагаты: два маршы, тры полькі, кадрыль. Бядуля.

4. ‑а. Спец. Частка лесвіцы паміж дзвюма лесвічнымі пляцоўкамі. Вось .. [Ніна Пятроўна] мінула першы марш лесвіцы, потым другі — і постаць яе знікла з маіх вачэй. Васілёнак.

•••

Кішкі марш іграюць гл. кішка.

[Фр. marche — хадзьба.]

марш ​2, выкл.

1. Каманда для пачатку руху ў страі або для змены павольнага руху на больш хуткі. [Караневіч:] Усе падраздзяленне павінны прывесці сябе ў поўную гатоўнасць на выпадак, калі падасца каманда — шагам марш. Крапіва.

2. Разм. Загад пайсці куды‑н. — А ну, хлопцы, марш, — паказаў выразна кіем напрамак дзед. Васілевіч. Я моцна зазлаваў і папер беднае дзіця: — Кідай дровы! Панашу іх сам. А ну марш дадому! Карпюк.

[Ад фр. marche (заг. ад marcher) — ідзі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)