абысці́, абыду́, абы́дзеш, абы́дзе; абышо́ў, -шла́, -шло́; абыдзі́; зак., каго-што.
1. Рухаючыся па крузе, прайсці вакол каго-, чаго-н.
Ён абышоў кругом сваю сялібу.
2. У ваеннай справе: зайсці ворагу з тылу або з фланга, каб акружыць яго.
Нямецка-фашысцкія войскі абышлі Брэсцкую крэпасць.
3. Прайсці бокам, мінуўшы каго-н.; абагнуць каго-, што-н.
Абысці вёску.
4. перан. Мінуць, не закрануць каго-, што-н.
Ні адна бяда яго не абыдзе.
5. перан. Знарок пазбегнуць, не закрануць чаго-н. у размове, апавяданні і пад.
А. недарэчны выпадак.
6. перан. Не палічыцца з чым-н., не прыняць пад увагу, не ўлічыць чаго-н.
Абысці закон, загад.
7. перан. Пакінуць без павышэння, узнагароды і пад.
8. Прайсці па ўсёй прасторы чаго-н., наведаць розныя месцы.
З песняй абыду я нашу родную краіну.
9. Падысці да кожнага па чарзе.
10. Пашырыцца, стаць усюды вядомым.
Навіна абышла ўвесь раён.
11. Падмануць, ашукаць.
Ён умеў абысці начальства.
12. Перамагчы, узяць верх; выперадзіць.
А. ўсіх на раённых спаборніцтвах.
◊
За вярсту абысці каго-што (разм.) — не мець жадання сустрэцца з кім-, чым-н., убачыць каго-, што-н.
|| незак. абыхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць і абхо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.
|| наз. абыхо́джванне, -я, н., абыхо́д, -у, М -дзе, м. і абхо́д, -у, М -дзе, м.