два два, род. двух м., ср.;

ни два ни полтора́ ні два ні паўтара́;

в два счёта прост. як ба́чыш, у адзі́н мо́мант;

чёрта с два! прост. дзе там!;

два сапога́ па́ра ≅ або́е рабо́е;

уби́ть двух за́йцев забі́ць двух за́йцаў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

э́тоI част. гэ́та;

кто э́то пришёл? хто гэ́та прыйшо́ў?;

где э́то вы пропада́ли? дзе гэ́та вы прапада́лі?;

как э́то так? як гэ́та так?;

что э́то ты так? што гэ́та ты так?;

куда́ бы э́то пойти́? куды́ б гэ́та пайсці́?.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ірда́нь ’рэлігійны абрад асвячэння вады’ (Бяльк.), ’месца, дзе ў дзень богаяўлення асвячаюць ваду’ (Нас.). Рус. иорда́нь ’месца на рацэ, дзе праводзяць асвячэнне вады і некаторыя царкоўныя святы’, дыял. ’вадохрышча’, ’палонка’, ирда́н, ирда́нь ’месца на рацэ, возеры ці сажалцы для царкоўнага абраду асвячэння вады’, ’палонка’, ’чысты ручай, крыніца’, ерда́нь ’палонка’, укр. дыял. йрда́нь ’месца на рацэ, дзе асвячаюць ваду ў дзень богаяўлення’. У рускай пісьменнасці иердань, иордань, ердань ’палонка з памостам і часовай капліцай для вяршэння абраду асвячэння вады і купання’ з XVI ст. Утворана ад назвы ракі Іардан (грэч. Ἰορδάνης), у якой, паводле евангельскага падання, хрысціўся Іісус Хрыстос. Гл. Фасмер, 2, 23.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Варыя́нт. Рус. вариа́нт, укр. варіа́нт. Мабыць, запазычанне з рус. мовы, дзе з франц. variant. Падрабязней гл. Шанскі, 1, В, 20.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вірысты: вірыстая рака ’віравы, дзе многа віроў’ (КТС). Бел. рэгіянальнае ўтварэнне ад назоўніка вір1 (гл.) і суф. ‑іст‑ы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Га́рка ’нізкае месца, дзе вясной доўга стаіць вада; багністае месца, балота’ (Яшкін). Магчыма, з *garьka (памяншальная форма да *garь < *gorěti).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лятні́чы ў выразе лятніныя кашары (лід., Сл. ПЗБ). З польск. koszary lotnicze ’казармы для лётчыкаў’, дзе lotniczy з lotnik ’лётчык’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пантэ́ра ’тое, што і барс’ (гл.) (ТСБМ). З рус. панте́ра ’тс’, дзе праз франц. pantère < лац. pantēra (Фасмер, 3, 199).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Таўку́чка ’бойкае месца, дзе прадаюць рэчы з рук’ (ТСБМ), ’кірмаш’ (Мат. Маг. 2), товку́чка ’тс’ (Вруб.). З рус. толку́чка ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тэрары́зм ‘палітыка і тактыка тэрору’ (ТСБМ), праз рус. террори́зм, дзе, верагодна, з нямецкай. Паходзіць ад лац. terror ‘жах’, гл. тэрор.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)