гідратэхнічнае збудаванне для падачы вады да месца яе спажывання. Бываюць замкнёнага (трубаправоды, тунэлі) і незамкнёнага (каналы, латкі) папярочнага сячэння. Рух патоку вады напорны або безнапорны (самацёкам). Асн. характарыстыка — прапускная здольнасць (расход вады), якая вызначае памеры папярочнага сячэння. Адрозніваюць вадаводы энергетычныя (дэрывацыйныя і турбінныя; падача вады да ГЭС), асушальныя, арашальныя, сістэм водазабеспячэння. Вырабляюць са сталі, жалезабетону (у т. л. папярэдне напружанага), драўніны і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГА́РМІШ-ПА́РТЭНКІРХЕН
(Garmisch-Partenkirchen),
горна-кліматычны курорт у Германіі, на ПдЗ ад г. Мюнхен, на схілах Баварскіх Альпаў. Умераны горны клімат, мяккая зіма, высокая сонечнасць, чыстае халаднаватае паветра, ахаванасць ад вятроў спрыяльныя для эфектыўнага лячэння хвароб органаў дыхання, нерв. і сардэчна-сасудзістай сістэм. Шмат санаторыяў. Адзін з буйнейшых у Еўропе цэнтраў турызму і зімовага спорту, месца зімовых Алімпійскіх гульняў 1936. У наваколлях запаведнік Амергебірге.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
«ГУ́ЛА»,
бел.нар. гульня. Удзельнікі дзеляцца на 2 каманды — дружыны. Кожная дружына выбірае «вялікага», ці «выбранніка», найб. дужага гульца, які кідае ў бок праціўніка гулу (каменнае ці жал. ядро, у некат. месцах — кола воза). Дружына праціўніка як мага раней павінна спыніць яе. З таго месца, дзе гула спынена, «выбраннік» другой каманды кідае яе назад. Перамагае тая каманда, якая першай перакіне гулу за вызначаную мяжу.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГХОР,
Эль-Гор, тэктанічная ўпадзіна ў Зах. Азіі, у Ізраілі, Сірыі і Іарданіі. Даўж. з Пн на Пд каля 200 км, шыр. да 25 км. У межах Гхора — даліна р. Іардан, Тыверыядскае воз. і Мёртвае м., узровень якога на 395 м ніжэй узроўню акіяна (на яго беразе самае нізкае месца на сушы Зямлі). Упадзіна акаймавана стромкімі спадзістымі схіламі выш. 1000—1400 м. Клімат і расліннасць паўпустынныя.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
championship
[ˈtʃæmpjənʃɪp]
n.
1) чэмпіяна́т -у m.; пе́ршае ме́сца, першынство́n.
2) абаро́на, падтры́мка f.
He took over the championship of our cause — Ён пераня́ў абаро́ну на́шай агу́льнай спра́вы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
meeting
[ˈmi:tɪŋ]
n.
1) сустрэ́ча f.
2) пасе́джаньне n.; сход; мітынг -у m.
3) рэлігі́йны збор для малі́твы
4) ме́сца злучэ́ньня (даро́г, дзьвюх акру́гаў і гд)
5) дуэ́ль f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Асташы́ ’рыжыя боты’ (Шн.). Рус.смал., пск.осташи́ ’тс’. Паводле назвы месца вырабу — Осташков Калінінск. вобл. (Даль), утворанай ад уласнага імя Остатка. Баханькоў, Бел.-рус. ізал., 13–15.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́дмель ’неглыбокае месца ў рацэ, возеры’ (БРС, Яшк., Інстр. I, КТС). Рус.о́тмель, укр.ві́дміль, ст.-польск.odmiel ’тс’. Прэфіксальнае ўтварэнне ад мель (гл.) (Юркоўскі, Ukr. hydrogr., 132).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жма́ка ’вільготнае месца на лузе’ (мядз., Нар. сл., 9). Відаць, перанос з назвы жамерын жмакі паводле мяккасці і вільготнасці грунту. Гл. жмуха. Параўн. чэш.žmach, žmoch ’балота, гразь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лубуя́тнік ’ліпавыя палкі, з якіх абадрана кара’ (Бяльк.). Утворана ад лу́бʼе і суфікса ‑ятнік, які служыць для абазначэння месца, памяшкання. Параўн. аналагічнае значэнне ў лексемы лубяк (Масарэнка, КЭС).