абленава́цца, ‑лянуюся, ‑лянуешся, ‑лянуецца; зак.
Разм. Стаць лянівым, прывыкнуць ленавацца. [Патржанецкі:] — Я бачу, што вам страшна крануцца з месца, што вы абленаваліся, што вам шкада вось гэтай утульнасці, вы баіцеся страціць яе. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трэнірава́цца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; незак.
1. Займацца трэніроўкай, трэніраваць сябе. Трэніраваліся хлапцы. Напэўна, перад майскім святам. Лужанін. Навыкі работы на апаратуры сувязі можна страціць, калі не трэніравацца. «Звязда».
2. Зал. да трэніраваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
popularity [ˌpɒpjuˈlærəti] n. папуля́рнасць;
popu larity with/among smb. папуля́рнасць сяро́д каго́-н.;
win/gain/lose popularity заваява́ць/здабы́ць/стра́ціць папуля́рнасць;
The actor’s popularity has declined considerably. Папулярнасць акцёра значна панізілася.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
прыцьме́ць, ‑ее; зак.
Страціць сваю яркасць, бляск. Святло дрыготка пасунулася па небасхіле, прыцьмела і неяк раптоўна згасла. Быкаў. // перан. Адысці на задні план, прызабыцца. Доўгія гады вайны непрыкметна абступілі, прыцьмелі, быццам успамін. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абнемагчы́, ‑магу, ‑можаш, ‑можа; пр. абнямог, ‑магла, ‑магло; зак.
Разм.
1. Страціць здароўе, сілы, занядужаць. [Жанчына] зусім абнемагла і найбольш ляжала. Чорны.
2. Тое, што і знемагчыся. Пад раніцу Параска абнемагла і заснула. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́сіліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.
1. Дайсці да страты сіл; знясіліцца. Высіліцца на цяжкай рабоце.
2. Разм. Стаць неўрадлівым; спустошыцца (пра глебу). Зямля высілілася.
3. Разм. Страціць моц (пра віно, хрэн і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́сіліцца, -люся, -лішся, -ліцца; зак.
1. Дайсці да страты сіл; знясіліцца.
В. на цяжкай рабоце.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць неўрадлівым, спустошыцца (пра глебу; разм.).
Зямля высілілася.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Страціць моц (пра віно, хрэн і пад.; разм.).
|| незак. высі́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. высі́льванне, -я, н. і высіле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
распаўзці́ся, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -зе́цца; -зёмся, -зяце́ся, -зу́цца; распо́ўзся, -паўзла́ся, -ло́ся; зак.
1. Папаўзці ў розныя бакі.
Мурашкі распаўзліся па сцежцы.
2. Расплыцца, расцячыся на паверхні чаго-н., страціць пэўныя абрысы.
Чарнільная пляма распаўзлася па паперы.
3. Разваліцца, разлезціся ад доўгай носкі, ад старасці (разм.).
Куртка распаўзлася па швах.
|| незак. распаўза́цца, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раўнава́га, -і, ДМ -ва́зе, ж.
1. Стан спакою, у якім знаходзіцца цела пад уздзеяннем роўных, процілегла накіраваных сіл.
Устойлівая р.
2. Устойлівае становішча, устойлівасць.
Страціць раўнавагу.
3. перан. Устойлівыя суадносіны паміж чым-н.
Экалагічная р.
4. перан. Стан спакою, ураўнаважанасці, нармальны стан духоўнага і маральнага жыцця.
Вывесці з раўнавагі.
|| прым. раўнава́жны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
свядо́масць, -і, ж.
1. гл. свядомы.
2. Чалавечая здольнасць да ўзнаўлення рэчаіснасці ў мысленні; псіхічная дзейнасць як адлюстраванне рэчаіснасці.
Быццё вызначае с.
3. Стан чалавека пры здаровым розуме і памяці, здольнасць кантраляваць свае ўчынкі і пачуцці.
Страціць с.
4. Думка, пачуццё, поўнае разуменне чаго-н., уменне ацэньваць з’явы жыцця, разбірацца ў рэчаіснасці.
С. мас.
С. учынкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)