За́шчыт ’франтон’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. ст.-польск. zaszczyt ’заслона’. Бел. рэгіянальнае слова, відаць, з польск. Корань гл. шчыт.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кра́ты ’металічная рашотка’ (ТСБМ). Ст.-бел. крата ’тс’ праз польск. krata < лац. crata (Булыка, Запазыч., 175; Кюнэ, Poln., 68).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Куўсця́к ’жмут сена’ (Сл. паўн.-зах.). Параўн. kuokštas ’тс’. Бел. слова, відаць, змяніла сваю першасную форму пад уплывам касцяк.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лагафет ’статс-сакратар’ (Гарб.), ст.-бел. локгофеть ’пісара ст.-польск. logofet с.-грэч. λογοθέτης ’кантралёр рахункаў’ (Булыка, Запазыч., 190).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ламаццё ’ламота ў плячах’ (Шат.), рус. ломотьё ’тупы. працяглы боль’. Бел.-рус. ізалекса. Ад ламотайпрасл. lomota. Да ламаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Малочлівы ’ўдойны, малочны’ (Нар. Гом.). Укр. молочливый ’тс’. Да малако (гл.). Аб суфіксе ‑лів‑ гл. Бел. грам.₂, 1, 303.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мядні́к, меднік ’пчаляр’ (ТС; слаўг., Бел. лекс. — Яшк.; чачэр., Жыв. сл.), укр. паўн.-ровенск. медяр ’тс’. Да мёд (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Мігавіца, мы́гавіца, мыга́віца ’маланка’. Палескае (Дзендзелеўскі, Бел.-укр. ізал., 25). Рус. смал., пск. ми́говка ’тс’. Да міг, міга́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Нято́ўпіцца ’не змяшчацца’: Як падзялілі бацькаву палоску, бык і барана нятоўпіцца (лаг., Сл. бел. нар. фраз.), Гл. рэдкае то́ўпіцца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Паядынкам, ст.-бел. поединкомъ, поедынкомъ ’паасобку, асобна’ (1578 г.) запазычаны са ст.-польск. pojedynkiem ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 200).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)