◎ Пераха́ўкнуць ’перабраць; выпіць, наліць болей, чым патрэбна, перабольшыць’, перахсіўкнута (безасаб.) ’пакладзена болей нормы’ (Шпіл., Нас.: лях., Сл. Брэс.), смал.перахаўкнуць, перахаўкнуць ’выпіць гарэлкі праз меру’. Да пера- (гл.) і хаўкаць ’хутка хапаць ротам’ — ад гукапераймання хаўк! — пра хуткі рух з адпаведным гукам, хаўкнуць ’хутка, прагна праглынуць’, параўн. ахапкам (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
slick
[slɪk]1.
adj.
1) гла́дкі, бліску́чы, прыгла́джаны (пра валасы́)
2) informal спры́тны; ху́ткі; хі́тры
a slick excuse — хітры вы́крут
2.
adv.
гла́дка; хі́тра; спры́тна
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
réißend
1.adv
1) ху́ткі, бы́стры
2) драпе́жны;
die Wáre fíndet ~en Ábsatz тава́р раскупля́цца нарасхва́т
2.adv наразбо́р, нарасхва́т, вырыва́ючы з рук
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Гамзе́ль ’хуткі, тупы штуршок’ (Нас.). Бясспрэчна, адносіцца да гамза́ць1 ’біць’ (гл.), гамзі́ць (гл. пад гамза́ць1). Суфіксацыя ‑ел(ь) < ‑el‑(ь)? ад асновы gъmъz‑? Параўн. яшчэ бел.гамзаце́ль ’гамзаты’. З другога боку, не выключаецца паходжанне ад дзеяслова тыпу *gъmъz‑el‑iti (да гэтага параўн. укр.гамсели́ти ’калаціць, біць, удараць’, Грынч.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
dojazd, ~u
м. праезд, пад’езд;
wygodny dojazd — зручны пад’езд;
szybki dojazd do centrum miasta — хуткі праезд да цэнтра горада
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Зрабіць рух целам; варухнуцца, паварушыцца. Зося гэтак задрыжала ад страху, што нават дзіця на руках зварухнулася і заплакала.Чарот.Андрэйка прыціснуўся да плота, балюча апёк крапівой лоб, але сцярпеў, нават не зварухнуўся.Ваданосаў.// Зрабіць хуткі, нязначны рух; таргануцца, дрыгнуць (пра часткі цела). Кусцістыя бровы старога зварухнуліся.Даніленка.Ніводзін мускул на твары Лабановіча не зварухнуўся.Колас.// Прыйсці ў лёгкі рух; скалыхнуцца. Досвітак ціхі ў барах, Не зварухнуцца галінкі.Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ада́жыо
(іт. adagio = павольна)
1) муз. павольны тэмп, больш хуткі, чым ларга, але павольнейшы за андантэ;
2) музычны твор або яго частка ў такім тэмпе;
3) павольная частка сольнага або дуэтнага балетнага танца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Няўстру́й ’непаседлівы, нецерпялівы, няўрымслівы чалавек’ (міёр., З нар. сл.; Сл. ПЗБ; Сл. ЦРБ), ’весялун’, няўстру́йны ’неспакойны’ (Сцяшк. Сл.), параўн. укр.невструйливий, невстрійливий ’непаседлівы, гарэзны’, рус.неустро́йный, неустро́ица ’неспакойны, буйны чалавек’ (арх., СРНГ). Няясна; магчыма, звязана з лат.stràjuš ’хуткі, імклівы’, літ.sraũjas ’тс’, гл. струмень. Не- (ня‑) у гэтым выпадку мае ўзмацняльны характар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́звы, рі́звый ’хуткі ў рабоце’ (ЛА, 3), рэ́зву ’бойкі, смелы’ (ТС). Укр.різвий, рус.резвый, польск.rzeźwy. Прасл.дыял.*rězvъ ’рэзкі, энергічны’, несумніўна, звязана з *rězati (гл. рэзаць); у аснове, магчыма, больш ранні прыметнік *rězъ ’рэзкі’, роднасны літ.raižús ’рэзкі’; наяўнасць ‑vъ звязана з прыналежнасцю прыметніка да асновы на ‑ŭ‑ (Борысь, 534–535).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
adventurous
[ədˈventʃərəs]
adj.
1) аванту́рны; прыго́дніцкі; ху́ткі да ры́зыкі; адва́жны
a bold adventurous explorer — адва́жны прыго́днік, разьве́днік
2) рызыко́ўны
an adventurous undertaking — рызыко́ўнае й небясьпе́чнае пачына́ньне
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)