ху́ткі
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ху́ткі |
ху́ткая |
ху́ткае |
ху́ткія |
| Р. |
ху́ткага |
ху́ткай ху́ткае |
ху́ткага |
ху́ткіх |
| Д. |
ху́ткаму |
ху́ткай |
ху́ткаму |
ху́ткім |
| В. |
ху́ткі (неадуш.) ху́ткага (адуш.) |
ху́ткую |
ху́ткае |
ху́ткія (неадуш.) ху́ткіх (адуш.) |
| Т. |
ху́ткім |
ху́ткай ху́ткаю |
ху́ткім |
ху́ткімі |
| М. |
ху́ткім |
ху́ткай |
ху́ткім |
ху́ткіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ху́ткі, -ая, -ае.
1. Які адбываецца з вялікай хуткасцю.
Хуткая хада.
Хутка (прысл.) бегаць.
2. Быстры ў сваіх рухах, дзеяннях, рашэннях і пад.; паспешлівы.
Хуткія крокі.
Х. погляд.
3. Які адбываецца ў кароткі адрэзак часу, а таксама які павінен адбыцца праз невялікі адрэзак часу.
Хуткая перамога.
Да хуткай сустрэчы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ху́ткі
1. ско́рый; бы́стрый;
х. бег — бы́стрый бег;
2. бы́стрый;
х. рост прамысло́васці — бы́стрый рост промы́шленности;
3. (по времени) ско́рый;
х. прые́зд — ско́рый прие́зд;
○ ~кая дапамо́га — ско́рая по́мощь;
◊ у ~кім ча́се — в ско́ром вре́мени;
~кая распра́ва — коро́ткая распра́ва
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ху́ткі, ‑ая, ‑ае.
1. Які адбываецца з вялікай хуткасцю. Хуткі бег. Хуткая хада. □ Коні, узмакрэлыя ад далёкай дарогі і хуткай язды, як толькі ім зноў дазволілі перайсці на ступу, пачалі задаволена фыркаць. Брыль. // Які імкліва перамяшчаецца ў прасторы, які вызначаецца вялікай хуткасцю. Прабягалі хуткія кур’еры За кароткім часам наўздагон. Глебка.
2. Быстры ў сваіх рухах, дзеяннях, рашэннях і пад. Арэшкін хоць і быў вышэйшы ростам, але крочыў паважна, не спяшаючыся, і імкліваму, хуткаму ў рухах Лемяшэвічу прыйшлося запаволіць сваю хаду, а калі ён парушыў рытм, рэчы пачалі замінаць. Шамякін. [Сяргей:] — Надта ж марудна кнот тлеецца... [Таня:] — Ах, які ты хуткі на ўсё. Машара. // Паспешлівы. [Андрэй] падаў паперку старэйшаму. Той узяў яе, кінуў хуткі погляд на напісанае. Самуйлёнак. Крушынскі аглядваецца па баках, хуткімі крокамі выходзіць з лесу. Бядуля.
3. Які адбываецца ў кароткі адрэзак часу. Хуткі рост прамысловасць Хуткі рост народнай асветы ў рэспубліцы. // Які павінен адбыцца праз невялікі адрэзак часу. Вер нам цвёрда, Зямля! І чакай нас, Зямля! Да спаткання, да хуткай сустрэчы. Гілевіч.
•••
Карэта хуткай дапамогі гл. карэта.
Хуткая дапамога гл. дапамога.
У хуткім часе гл. час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бы́стрый
1. (стремительный) ху́ткі; шпа́ркі;
бы́строе тече́ние ху́ткае цячэ́нне;
бы́стрый бег ху́ткі (шпа́ркі) бег;
2. (резвый, живой) ху́ткі, жва́вы;
бы́страя ло́шадь ху́ткі (жва́вы) конь;
3. (быстро протекающий) шпа́ркі, ху́ткі;
бы́стрый рост промы́шленности шпа́ркі (ху́ткі) рост прамысло́васці;
4. (короткий, беглый) ху́ткі;
бы́стрый взгляд ху́ткі по́зірк.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бо́рзды, -ая, -ае.
Хуткі, жвавы.
Б. конь.
|| наз. бо́рздасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бліц...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: вельмі хуткі, маланкавы, напр., бліцтурнір.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хутка...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач. хуткі, напр.: хуткабежны, хуткакрылы, хуткацечны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паспе́шлівы, -ая, -ае.
Схільны спяшацца, хуткі.
П. чалавек.
Паспешлівыя меркаванні.
|| наз. паспе́шлівасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ско́рый
1. (быстрый) ху́ткі;
ско́рый по́езд ху́ткі цягні́к;
ско́рая по́мощь ху́ткая дапамо́га;
2. (недалёкий по времени) ху́ткі;
в ско́ром вре́мени у ху́ткім ча́се, неўзаба́ве;
◊
на ско́рую ру́ку спе́хам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)