напалео́н, ‑а, м.

1. Аб рэакцыйным дыктатару. Мерыцца ў напалеоны. // Пра чалавека з надзвычай уладалюбівымі імкненнямі.

2. Від пірожнага, торта.

3. Марка каньяку.

4. Сорт яблыні.

[Ад уласн. імя.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парашуты́зм, ‑у, м.

Скачкі з парашутам з самалёта, аэрастата як від спорту. Такое працяглае знаходжанне ў паветры з разгорнутым парашутам адзначаецца ў гісторыі парашутызму ўпершыню. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кансаме́

(фр. consommé)

від булёну.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

пераце́рці, ператру́, ператрэ́ш, ператрэ́; ператро́м, ператраце́, ператру́ць; -цёр, -це́рла; ператры́; -цёрты; зак., што.

1. Трэннем раздзяліць на часткі.

Кола перацерла вяроўку.

2. Тручы, ператварыць у іншы від, стан.

П. тытунь на парашок.

3. Выцерці ўсё, многае.

П. пасуду.

|| незак. пераціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

рызі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (разм.).

1. Невялікі кавалачак рызіны, якім сціраюць напісанае; сцірка.

2. Ніткі з рызіны, а таксама шнур, тасьма з рызінавых нітак.

3. Спецыяльны від вязання, які мае ўласцівасць расцягвацца.

Вязаць рызінкай.

|| прым. рызі́нкавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гімна́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

Сістэма фізічных практыкаванняў, якія садзейнічаюць агульнаму развіццю арганізма і ўмацаванню здароўя. Вытворчая гімнастыка. Ранішняя гімнастыка. // Від спорту. Спартыўная гімнастыка. Мастацкая гімнастыка.

[Грэч. gymnastikē.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяме́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. (часцей у паэт. мове). Алмаз, брыльянт. То не скарб дарагі над зямлёй — То праменняў блішчаць, дыяменты. Бядуля.

2. Від дробнага шрыфту.

[Фр. diamant.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

татэ́м, ‑а, м.

Пэўны від жывёл, раслін ці які‑н. прадмет нежывой прыроды, што служыць аб’ектам рэлігійнага пакланення. // Герб племені з відарысам такой жывёлы, расліны і пад.

[Англ. totem з мовы паўночнаамерыканскіх індзейцаў.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заро́жак

1. Тупік (Стол.).

2. Від рачной затокі ці старыцы на лузе, у нізіне (Стол.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

агаро́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Від лёгкай агароджы (звычайна каля дома). [Мартын:] — Дом.. [сыну] новы пабудаваў, ды не абы-які — з балкончыкам, з фігурнай агародкай. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)